1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 28 Medi 2021.
5. Beth yw blaenoriaethau Llywodraeth Cymru ar gyfer cefnogi canol trefi? OQ56935
Diolchaf i'r Aelod, Llywydd. Ein blaenoriaeth ar gyfer canol trefi yw cynorthwyo'r ailddyfeisio sydd ei angen i sicrhau eu dyfodol hirdymor. Mae hynny'n gofyn am gymysgedd newydd o ddibenion canol tref, gan gynnwys manwerthu, hamdden, diwylliant, gwasanaethau cyhoeddus, cyfleusterau gwaith a rennir a mannau byw, gan wneud y lleoedd hyn unwaith eto yn destun balchder a hunaniaeth ddinesig, hyder a llesiant.
Diolchaf i'r Prif Weinidog am yr ateb yna. Canol trefi, wrth gwrs, yw curiad calon ein cymunedau, ond mae rhai adroddiadau diweddar, fel adroddiad Archwilio Cymru, 'Adfywio Canol Trefi yng Nghymru', yn braslunio'r heriau y maen nhw'n eu hwynebu. Rwy'n croesawu sylwadau cadarn Llywodraeth Cymru ar sut y bydd Gweinidogion yn mynd i'r afael â llawer o'r materion hyn drwy, er enghraifft, ganol trefi yn gyntaf a symleiddio prosesau ariannu. Fodd bynnag, nododd Archwilio Cymru hefyd faterion yn ymwneud â chapasiti ar lefel llywodraeth leol. Pan fo cymaint o bwysau eisoes ar yr haen hon, sut mae Llywodraeth Cymru yn gweithio gyda chynghorau a Chymdeithas Llywodraeth Leol Cymru i sicrhau y gallan nhw gynorthwyo canol trefi yn eu hardaloedd?
Diolchaf i'r Aelod am hynna, Llywydd, ac rwy'n cytuno, wrth gwrs, bod awdurdodau lleol yn gwbl hanfodol i'r agenda adfywio canol trefi ledled Cymru. Ceir llawer iawn o enghreifftiau gwych o gamau gweithredu sy'n cael eu harwain gan ein hawdurdodau lleol sy'n rhoi bywyd newydd i'r lleoedd hynny.
Nawr, ar sail Cymru gyfan, y grŵp gweithredu gweinidogol ar ganol trefi sy'n gyfrifol am hyn. Fy nghyd-Weinidog Lee Waters sy'n ei gadeirio; cyfarfu ddoe. Ymhlith ei aelodau mae uwch wleidyddion o lywodraeth leol, uwch swyddogion o CLlLC, a phrif weithredwr Un Llais Cymru, gan wneud yn siŵr bod llais llywodraeth leol yn cael ei glywed yn eglur iawn yn y trafodaethau hynny. Bydd y grŵp bellach yn canolbwyntio ar argymhellion adroddiad Archwilio Cymru y cyfeiriodd Vikki Howells ato, a hefyd adroddiad diweddar yr Athro Karel Williams, a ddangosodd ddiddordeb arbennig, fel y bydd rhai Aelodau yma yn gwybod, mewn trefi fel Hwlffordd, a dod o hyd i ffordd o sicrhau dyfodol llewyrchus iddyn nhw hefyd. Bydd y ddau adroddiad hynny yn ffurfio'r agenda ar gyfer y grŵp gweithredu hwnnw, a bydd awdurdodau lleol, yn y ffordd yr awgrymodd Vikki Howells, yn rhan annatod o'r gwaith hwnnw.