Byddai unrhyw un a edrychodd ar eiriad y cynnig heddiw yn meddwl tybed beth oedd hanfod yr holl ffwdan, oherwydd nid yw'n ymddangos bod llawer o wahaniaeth rhwng y gwelliant a chynnig y Llywodraeth, ond, os gwrandewch chi ar eiriau'r Gweinidog, yr hyn y mae hi'n sôn amdano yw Llywodraeth y mae angen iddi fyw o fewn ei modd, ac mae angen i Lywodraeth Cymru fyw o fewn ei modd yn hyn. Yn hanesyddol, pan fo gennym ni faterion a oedd yn treiddio o'r cyfnod cyn datganoli, rwy'n credu ei bod yn iawn i Lywodraeth y DU gymryd ei swyddogaeth o ddifrif wrth ddatrys y materion hynny. Mae hwn yn fater, fel y mae Delyth eisoes wedi'i ddweud, mae hyn yn rhywbeth a oedd yn bodoli ymhell cyn i ddatganoli ddod i'r amlwg, ac, er mwyn mynd i'r afael â'r tomenni hynny yn fy etholaeth i ac adfer y tomenni hynny, mae angen swm sylweddol o arian cyhoeddus, sy'n mynd y tu hwnt i'r hyn y mae Llywodraeth y DU wedi'i amcangyfrif.

Rwyf yn cymryd o ddifrif y materion ym Medwas, er enghraifft. Rwyf wedi cyfarfod â'r awdurdod lleol a gyda Cyfoeth Naturiol Cymru i siarad am nifer y tomenni yn fy etholaeth i. Felly, mae gennym dros 20 o domenni sy'n eiddo i awdurdodau lleol yn etholaeth Caerffili, ac mae dros 20 o domenni preifat, ac, yn eu statws presennol, nid yw mor frawychus ag y mae'n swnio, y rhif hwnnw, oherwydd mae rhai wedi'u saernïo a'u tirlunio, eu hadfer—mae parc gwledig Penallta wedi'i leoli ar un—ac mae rhai sydd heb eu hadfer. Mae'r tomenni sy'n eiddo i'r awdurdod lleol yn rhan o drefn archwilio a chynnal a chadw sy'n seiliedig ar risg, sy'n fwy na bodloni cyfrifoldeb statudol bwrdeistref sirol Caerffili. Felly, er enghraifft, heddiw, mae Bedwas yn cael ei arolygu'n fisol, ac, heddiw, byddwn i'n dychmygu, a'r tywydd fel y mae, y bydd cyngor Caerffili yn archwilio tomen Bedwas heddiw. Rwyf wedi siarad â llawer o bobl ym Medwas, a'r ymateb cyffredinol yw: 'Mae angen i ni adael y domen honno fel y mae hi. Dydyn ni ddim eisiau ei chyffwrdd.' Dyna'r math o ymateb yr ydym yn ei gael yn y gymuned. Maen nhw'n gwybod y byddai ei hadfer yn costio swm enfawr o arian, sydd ar hyn o bryd y tu hwnt i fodd Llywodraeth Cymru ac rwy'n credu bod angen i Lywodraeth y DU ei ddarparu. Mae'r trefnau archwilio hynny'n parhau.

Nid oes unrhyw bryderon ynghylch diogelwch ag unrhyw un o domenni yr awdurdod lleol—tomenni cyngor Caerffili—ar hyn o bryd, hyd yn oed os ydyn nhw yn y categori risg uwch hwnnw, ac, fel y dywedais i, cânt eu harolygu'n fisol. Ond mae cynnal a chadw'r tomenni preifat yn bryder, oherwydd, o dan Ddeddf tomenni 1969, cyfrifoldeb y tirfeddiannwr ydyw. Wrth drafod hyn gyda chyngor Caerffili, dysgais y gallan nhw gamu i mewn o dan eu pwerau brys pan fo ganddyn nhw y pryderon hynny, ond mae hwnnw'n faes amwys o ran yr hyn y gallan nhw ei wneud a sut y gallen nhw gamu i mewn. Felly, yn sicr mae angen eglurder arnom ni yn y fan yna.

Ond, yn y bôn, fy nadl i fyddai bod hwn yn fater o'r cyfnod cyn datganoli, ac, yn yr un modd â gwaed halogedig, er enghraifft, mae angen i Lywodraeth y DU gymryd y camau sy'n dal yn gyfrifoldeb iddi hi, ac maen nhw'n ddiffygiol ar hyn o bryd. Fodd bynnag, wrth wrando ar y Gweinidog, rwy'n credu bod rhai o'r sgyrsiau y mae hi wedi dweud ei bod wedi'u cael gyda Llywodraeth y DU wedi fy nghalonogi. Rwy'n mawr obeithio eu bod yn dwyn ffrwyth. Mae Llywodraeth Cymru wedi cymryd llawer iawn o gamau ac mae cyngor Caerffili yn gwneud llawer iawn o waith, ond, heb y mewnbwn sylweddol hwnnw gan Lywodraeth y DU, ni fydd hynny'n ddigonol yn y tymor hirach. Felly, edrychwn ymlaen at glywed mwy gan y Gweinidog am y cynnydd y mae hi'n ei wneud yn y trafodaethau hynny.