7. Pa gynlluniau sydd gan Lywodraeth Cymru i gryfhau'r diwydiant lled-ddargludyddion cyfansawdd yng Nghymru? OQ56923

Diolch. Mae fy swyddogion yn parhau i weithio mewn partneriaeth â phrifddinas-ranbarth Caerdydd i sicrhau bod y diwydiant pwysig hwn yn parhau i ffynnu yng Nghymru, yn benodol yng nghlwstwr de-ddwyrain Cymru, sy'n cael ei gydnabod ledled y DU fel un sydd â photensial twf gwirioneddol.

Diolch ichi am hynny, Weinidog. Yr hyn sy'n amlwg yw bod y DU, Cymru yn wir, yn arweinydd byd-eang yn y diwydiant lled-ddargludyddion cyfansawdd, a gwelwyd ymdrech wych dros y blynyddoedd diwethaf i wneud i hynny ddigwydd.

Yn ddiweddar, ymwelais â'r ganolfan Catapwlt Ceisiadau Lled-ddargludyddion Cyfansawdd yng Nghasnewydd, lle siaradais â'r prif swyddog gweithredol yno, a bwysleisiodd pa mor sylfaenol bwysig yw lled-ddargludyddion cyfansawdd, sy'n galluogi'r rhan fwyaf o'n technolegau ar gyfer y dyfodol; yn wir, mae cannoedd ohonynt yn y Siambr hon ar hyn o bryd, ac maent yn ymddangos mewn technoleg feddygol, mewn ffotoneg ac wrth ddatblygu cerbydau trydan.

Ond o siarad gydag ef, mae'n glir iawn fod angen inni ddatblygu a hyrwyddo sgiliau—tipyn o thema heddiw, Weinidog—yn enwedig gan fod hwn yn ddiwydiant blaenllaw i'n gweithlu yn y dyfodol. Weinidog, tybed pa gynlluniau sydd gan Lywodraeth Cymru i annog mwy o'n pobl ifanc i fynd i mewn i'r diwydiant hwnnw a rhoi sgiliau angenrheidiol i bobl ifanc, ysgolion, colegau a phrifysgolion i fynd i mewn i'r diwydiant hanfodol hwnnw.

Mewn gwirionedd, rydym yn gweithio ochr yn ochr â'r diwydiant i wneud hynny. Roedd un o fy nghyfarfodydd cynnar o fewn y clwstwr lled-ddargludyddion cyfansawdd. Cyfarfûm ag un o'r cwmnïau a chyfarfûm hefyd â'r Catapwlt, felly rwy'n deall arwyddocâd lledaeniad lled-ddargludyddion eisoes.

Yr her mewn gwirionedd yw eu bod mewn mwy a mwy o'n dyfeisiau—yn eich ffôn symudol a'ch car, wyddoch chi—. Yna daw'r her fwy yn y ffordd yr ydym yn cynhyrchu digon ohonynt, a bod â'r sgiliau i fanteisio arnynt a pharhau â'r ymchwil, y datblygiad a'r arloesi. Felly, rwy'n edrych ymlaen at weld mwy o fuddsoddiad yn digwydd o fewn y clwstwr ar gyfer twf pellach.

Yr hyn a fyddai'n ddefnyddiol yw pe bai gennym ymagwedd wirioneddol gydgysylltiedig gyda Llywodraeth y DU, oherwydd rydym wedi bod yn ceisio cael trafodaeth am hyn ers peth amser. Mae fy swyddogion a Gweinidogion blaenorol wedi bod yn ceisio pwyso am fwy o ymgysylltiad, oherwydd, os na allwn gynhyrchu mwy o'r rhain yma, byddwn yn fwy agored i heriau'r gadwyn gyflenwi sy'n dod, ac mae gan rannau eraill o'r byd uchelgeisiau mawr i gynyddu eu cynhyrchiant yn sylweddol yn y maes hwn.

Mae fy swyddogion wedi cyfarfod â swyddogion Llywodraeth y DU yn ddiweddar, a byddaf yn mynd ar drywydd hynny eto i weld a allwn gael ymagwedd wirioneddol gyfunol ledled y DU at hyn. Pe baem yn gwneud hynny, byddai'r clwstwr yn ne-ddwyrain Cymru yn un o'r mannau mwyaf poblogaidd ar gyfer ehangu pellach a chynnydd pellach yn y nifer o swyddi da.

Hoffwn gofnodi, Lywydd, fy mod wedi bod yn aelod o'r tîm prosiect pumed genhedlaeth ym Mhrifysgol Bangor mewn swydd ddi-dâl. Weinidog, mae'r ganolfan prosesu signalau digidol ym Mangor ar hyn o bryd yn gweithio gyda'r clwstwr lled-ddargludyddion cyfansawdd i godi statws Cymru mewn marchnad fyd-eang. Mae Peter Fox yn iawn, rydym yn arwain y ffordd, ond gallem gryfhau ein statws yn y farchnad fyd-eang.

Nawr, mae'r dechnoleg y maent yn ei datblygu yn rhoi sglodyn lled-ddargludydd safonol mewn dyfais weithredol, ac fel peiriannydd gallaf ddweud wrthych fod hynny'n gyflawniad rhyfeddol ac yn arloesol iawn. Felly, a gaf fi ofyn ichi, Weinidog: a wnewch chi gyfarwyddo eich swyddogion i gael trafodaeth gyda'r ganolfan prosesu signalau digidol ym Mangor i weld sut y gall Llywodraeth Cymru hyrwyddo, cefnogi ac integreiddio eu gwaith mewn diwydiant sydd eisoes wedi hen ennill ei blwyf?

Byddwn yn hapus iawn i sicrhau bod y trafodaethau hynny'n digwydd, os nad ydynt yn digwydd eisoes, oherwydd, fel y dywedais, mae hwn yn gyfle gwirioneddol i dyfu, lle mae swyddi da ar gael a dyfodol go iawn ar gyfer y diwydiant hwn. Nid yw hyn yn mynd i ddiflannu yn ystod y blynyddoedd nesaf. Bydd yn dod yn bwysicach—yn bwysicach o ran sicrhau bod y nifer gywir o'r sglodion hyn ar gael, ond hefyd, yn hollbwysig, y sgiliau sy'n mynd ochr yn ochr â hynny i sicrhau ein bod yn datblygu'r dechnoleg honno ar gyfer y dyfodol yma yng Nghymru.