Adolygiad Kalifa

1. Cwestiynau i Weinidog yr Economi – Senedd Cymru ar 29 Medi 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Joel James Joel James Conservative

5. Pa drafodaethau y mae'r Gweinidog wedi'u cael gyda Llywodraeth y DU ynghylch gweithredu adolygiad Kalifa o sector technoleg ariannol y DU? OQ56914

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 2:04, 29 Medi 2021

(Cyfieithwyd)

Cefnogodd Llywodraeth Cymru y broses o greu FinTech Cymru yn 2019. Mae'n gorff o aelodau arbennig o weithgar o fyd diwydiant ac mae'n cyfarfod yn rheolaidd â Ron Kalifa, Dinas Llundain a thîm City Finance i fonitro gweithrediad a chyfleoedd adroddiad Kalifa ar gyfer y sector technoleg ariannol yma yng Nghymru.

Photo of Joel James Joel James Conservative

(Cyfieithwyd)

Diolch. Fel y gŵyr y Gweinidog, nododd adolygiad Kalifa fod prifddinas-ranbarth Caerdydd yn lleoliad ar gyfer clystyrau o gwmnïau technoleg ariannol sy'n dod i'r amlwg. Mae Llywodraeth y DU, drwy Drysorlys Ei Mawrhydi, wedi penodi llysgennad technoleg ariannol i Gymru sydd wedi bod yn llwyddiannus iawn yn helpu i ddechrau FinTech Cymru, sefydliad, fel y sonioch chi, sy'n helpu busnesau newydd ym maes technoleg ariannol ac yn hyrwyddo'r rhanbarth fel lleoliad i fusnesau fod eisiau mynd iddo. Rwy'n siŵr fod cefnogaeth drawsbleidiol i ymrwymiad Llywodraeth y DU i hyn, yn enwedig gan fod gan dechnoleg ariannol botensial i fod yn un o sectorau mwyaf gwerthfawr Cymru, ac mae'n talu cyflogau sydd 11 y cant yn uwch ar gyfartaledd. Mae cydberthynas gadarnhaol gref hefyd rhwng talent o safon mewn gwyddoniaeth, technoleg, peirianneg a mathemateg a nifer y cwmnïau technoleg ariannol mewn rhanbarth. Mae lleoliadau nad oes ganddynt gyflenwad parod o dalent STEM yn llawer llai tebygol o fod â nifer o gwmnïau technoleg ariannol, ac mae gofyn cael o leiaf dri darparwr addysg uwch er mwyn i ardal allu darparu cronfa ddigon mawr o dalent. Mae angen mwy o genetegwyr, therapyddion, cemegwyr, peirianwyr, athrawon STEM, gwyddonwyr amgylcheddol a rhaglenwyr cyfrifiadurol ar Gymru, i enwi rhai rolau yr ydym yn brin iawn ohonynt. Yn eich cylch gwaith, rydych chi'n gyfrifol am wyddoniaeth a pholisi gwyddoniaeth, yn ogystal â chysylltu o ddydd i ddydd gyda'r prif swyddog gwyddonol. Mae gan y Llywodraeth rai mentrau ar gyfer STEM, megis y gwobrau STEM a'r rhaglen Ffocws ar Wyddoniaeth, ac rwy'n cydnabod bod Llywodraeth Cymru wedi nodi STEM fel blaenoriaeth allweddol. Fodd bynnag, rydym yn dal i fod yn brin iawn o'r gronfa dalent hon. A all y Gweinidog egluro pa gamau penodol y bydd yn eu cymryd, wrth symud ymlaen yn ei rôl newydd, i sicrhau bod arian ar gael i fynd i'r afael â'r prinder hwn? Diolch.

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 2:06, 29 Medi 2021

(Cyfieithwyd)

Wel, mae cwpl o bethau yno yr hoffwn dynnu sylw atynt. Rwyf wedi cael nifer o sgyrsiau gyda'n prif gynghorydd gwyddonol, ac mewn gwirionedd, mae'r gwerth a gynhyrchir o ymchwil wyddonol yma yng Nghymru yn sylweddol iawn ac rydym yn gwneud yn dda iawn o'i gymharu â rhannau eraill o'r DU. Lle nad ydym yn gwneud cystal yw ennill arian o brosesau ymgeisio cystadleuol. Felly, mae rhywbeth yno ynghylch—unwaith eto, pwynt ynglŷn â sicrhau ein bod yn cynhyrchu ein cyfran deg, oherwydd pan ddaw arian i Gymru mae'n cael ei ddefnyddio'n dda. Mae honno'n drafodaeth, oherwydd deallwn fod Llywodraeth y DU yn bwriadu buddsoddi mwy mewn gwyddoniaeth, arloesi, ymchwil a datblygu, ac rydym am sicrhau nad yw hwnnw'n mynd i'r triongl aur o amgylch de-ddwyrain Lloegr, ond ei fod yn dod i bob rhan o'r DU, lle bydd yr arian yn cael ei ddefnyddio'n dda.

A'ch pwynt am sgiliau'n ehangach—wel, cawsom sgyrsiau ddoe a rhai heddiw am fuddsoddi mewn sgiliau a rhai o'r heriau hynny. Rwyf eisoes wedi cyfarfod â Fforwm Canolfannau Cyswllt Cymru, sy'n rhedeg rhaglen i raddedigion sy'n canolbwyntio ar wasanaethau ariannol, data a deallusrwydd artiffisial, ac rwy'n glir iawn ein bod yn darparu rhywbeth, gyda'r diwydiant, sydd o werth gwirioneddol ac yn cael ei werthfawrogi gan y sector. Mae hynny'n rhan o'r rheswm pam y cydnabyddir y clwstwr yma, yng Nghaerdydd a'r cyffiniau, fel ardal ar gyfer twf posibl, oherwydd mae gennym sefydliadau addysg uwch eisoes sy'n darparu ystod o sgiliau a chyfleoedd, a pharodrwydd o du'r sector i ymgysylltu â'r sefydliadau hynny i ddatblygu sgiliau newydd ymhellach, ac mae'r rhaglen i raddedigion ei hun yn uchel ei pharch o fewn y sector. Felly, rwy'n edrych am fwy o gyfleoedd i dyfu'r sector hwn, gyda'r swyddi a ddaw, ond hefyd swyddi sy'n talu'n dda, i weld bod gan y bobl hynny lwybrau clir yng Nghymru a'u bod yn ein helpu yn economi ehangach Cymru.