5. Pa gamau sy'n cael eu cymryd i wella argaeledd deintyddion y GIG ledled Cymru? OQ56917

Diolch, Jane. Rydyn ni’n parhau i ailgychwyn ar wasanaethau deintyddol y GIG mewn modd diogel, fesul cam. Mae practisau’n blaenoriaethu gofal yn ôl angen ac yn trin achosion brys a phobl sy’n cael problemau yn gyntaf. Mae mesurau yn eu lle i bractisau deintyddol y GIG weld cleifion newydd bob wythnos.

Diolch yn fawr iawn, Weinidog. Mae deintyddiaeth yn parhau i fod yn un o'r meysydd anoddaf yn y ddarpariaeth gofal sylfaenol ar hyn o bryd—materion anadlol yn ystod pandemig. Hefyd, ar ben hynny, ceir problemau hirsefydlog yn ymwneud â darpariaeth y GIG o wasanaethau deintyddol. Rwyf wedi lansio arolwg ac wedi clywed yn ôl gan oddeutu 350 o bobl ar draws canolbarth a gorllewin Cymru ynghylch y sefyllfa o ran deintyddiaeth y GIG, yn enwedig yn ardal Llandrindod. Mae hon yn broblem hirdymor, ac rwy'n siŵr ein bod yn edrych ar ateb mwy hirdymor iddi, ond tra bo hynny'n digwydd, tybed a yw'n werth archwilio atebion mwy arloesol tra bod y diwygiadau hirdymor ar y gweill. Er enghraifft, mae trigolion Machynlleth wedi gallu cael mynediad at wasanaethau deintyddol drwy uned ddeintyddol symudol. A fyddech yn cytuno y gallai cyflwyno cynlluniau tebyg ar draws y Gymru wledig gynnig ateb tymor byr i'r argyfwng gyda darpariaeth y GIG o wasanaethau deintyddol, ac os felly, sut y gallem fwrw ymlaen â hyn mewn ardal fel Llandrindod? Diolch yn fawr iawn.

Diolch yn fawr iawn, Jane, a diolch am y gwaith rydych yn ei wneud ar hyn o bryd i hyrwyddo deintyddiaeth. Rwyf o blaid arloesi, yn enwedig ar yr adeg hon. Rwy'n falch iawn o weld yr arloesi sy'n digwydd ym Machynlleth. Tybiaf nad y cyfleusterau eu hunain yw'r broblem gydag unedau symudol, ond pwy a gawn i weithio ynddynt. Felly, mae'n haws o lawer datblygu unedau symudol na hyfforddi pobl i'w staffio, a dyna pam rwy'n falch iawn ein bod yn gweithio gydag Addysg a Gwella Iechyd Cymru i ddatblygu'r gweithlu ac i sicrhau ein bod yn bod ychydig yn fwy creadigol o ran y ffordd y defnyddiwn y gweithlu, felly nid ymwneud â deintyddion yn unig y mae hyn—mae'n rhaid iddo ymwneud â phobl eraill sy'n gweithio ar frig eu trwydded, a'u hannog i weithio ar frig eu trwydded. Rwy'n falch iawn, er enghraifft, fod gennym gyfadran Cymru o weithwyr proffesiynol gofal deintyddol ym Mangor, sy'n edrych ar yr hyn y gallwn ei wneud o ran nyrsys deintyddol, technegwyr deintyddol, therapyddion deintyddol, hylenwyr deintyddol, a'u cael i wneud rhywfaint o'r gwaith rheolaidd o archwilio, neu beth bynnag, gan adael i ddeintyddion drin yr achosion brys.