6. Datganiad gan Ddirprwy Weinidog y Celfyddydau a Chwaraeon, a’r Prif Chwip: Blaenoriaethau sgiliau Cymru Greadigol ar gyfer y diwydiannau creadigol

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:26 pm ar 19 Hydref 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Dawn Bowden Dawn Bowden Labour 5:26, 19 Hydref 2021

(Cyfieithwyd)

A gaf i ddiolch i Heledd Fychan am y sylwadau a'r cwestiynau yna? Ac rwy'n credu ei bod hi a fi'n cytuno'n llwyr. Gwnaethom ni nodi'r rhaglen lywodraethu, ac yr oedd ein rhaglen lywodraethu ni'n glir iawn bod cynhwysiant, amrywiaeth, cydraddoldeb—boed hynny'n rhywedd, boed hynny'n ein cymunedau BAME, boed hynny'n bobl ag anableddau, beth bynnag yw hynny, mae ein hagenda cynhwysiant yn cynnwys pob un ohonyn nhw, ac felly rydym ni wedi ymrwymo'n llwyr. Nid yw'n hagenda amrywiaeth yn ymwneud â chymunedau BAME yn unig; mae'n ymwneud â phob maes lle mae angen i ni wneud mwy o waith.

A'r pwynt yr ydych chi'n ei wneud ynghylch y diwydiant gemau hapchwarae, gwelwn ni lawer o feysydd lle mae dynion yn dal i'w gweld yn cael lle blaenllaw. Mae'n ymddangos yn rhywbeth yr ydym ni'n ei chael yn anodd, sef cael menywod i gymryd rhan mewn rhai meysydd, ac mae hynny'n cynnwys meysydd chwaraeon hefyd. Byddwch chi'n gwybod fy mod i'n gefnogwr pêl-droed brwd, a byddwn i wedi rhoi unrhyw beth pan oeddwn yn blentyn i fod wedi gallu cael chwarae pêl-droed, ond, yn anffodus, cefais fynd i wylio ar y terasau yn unig, oherwydd dynion oedd yn chwarae pêl-droed. Nawr, mae hynny wedi newid. Mae hynny wedi newid gymaint nawr. Hynny yw, mewn gwirionedd, merched yw'r nifer sy'n tyfu gyflymaf o ran y bobl sy'n ymwneud â phêl-droed yng Nghymru—menywod a merched. Felly, mae'n bosibl ei wneud, ac mae'n rhaid gwneud hynny, ac mae hynny'n sicr yn rhan o'n hamcan. Oherwydd, fel y dywedwch chi'n gwbl briodol, mae'n rhaid i'r amrywiaeth sydd gennym ni ym mhob un o'n sectorau, ym mhob un o'n sectorau diwylliannol ac ym mhob math o fywyd, adlewyrchu cymdeithas yng Nghymru ac nid dim ond y nodweddion amlycaf yn y diwydiannau penodol hynny.

Byddwn i'n dweud, o ran gweithwyr llawrydd, drwy broses COVID roeddem ni wedi nodi bod gweithwyr llawrydd yn faes a oedd wedi syrthio drwy'r rhwyd ar y cychwyn. Gwnaethom ni wneud yn iawn am hynny, gwnaethom ni sicrhau bod gweithwyr llawrydd yn cael eu cefnogi mewn ffordd nad oedden nhw'n cael eu cefnogi mewn rhannau eraill o'r DU. Ac rydym ni wedi gweld mentrau sgiliau gyda gweithwyr llawrydd hefyd. Mae gennym ni gynllun o'r enw Step Across, sy'n brosiect sgiliau trosglwyddadwy, sydd wedi'i gynllunio i baru gweithwyr llawrydd o theatrau a digwyddiadau â rolau yn y sector sgrin. Felly, rydym ni wedi ceisio gwneud gwaith gyda'r rheini. Mae gennym ni gynllun o'r enw Camu Fyny 2021, sy'n bartneriaeth â chorff ledled y DU, a dweud y gwir, ScreenSkills, i ddarparu cyfleoedd i weithwyr llawrydd sy'n barod i symud ymlaen i swydd neu swyddogaeth newydd. Mae gennym ni'r dychwelyd at weithio ar gyfer gweithwyr creadigol, a oedd yn gynllun hyfforddi dan arweiniad undebau. Cafodd ei arwain gan yr Undeb Darlledu, Adloniant, Cyfathrebu a Theatrau, a dweud y gwir, lle maen nhw'n darparu hyfforddiant i dros 200 o weithwyr llawrydd o sectorau cerddoriaeth, digidol a sgrin ledled Cymru, yr oedd llawer ohonyn nhw heb waith yn ystod y cyfyngiadau symud. Felly, na, ni chawsant eu hanghofio: maen nhw ymhell o gael eu hanghofio. Yn wir, mae gennym ni nawr yr addewid i weithwyr llawrydd y byddwch chi'n ymwybodol ohono hefyd.

O ran ble yr awn ni gyda chefnogaeth barhaus yn y sectorau creadigol, y gronfa adferiad COVID 3, mae hon yn rhywbeth yr wyf i'n parhau i gael sgyrsiau gyda fy nghyd-Aelod Vaughan Gething, Gweinidog yr Economi, amdani, o ran lefel gyffredinol y cymorth y gallwn barhau i'w gynnig i bob busnes yng ngoleuni'r sefyllfa barhaus o ran pandemig COVID. Felly, nid wyf i mewn sefyllfa i ddweud wrthych chi beth yw hynny heddiw, ond gallaf i eich sicrhau chi fod gennym ni drafodaeth barhaus ynghylch hynny.

Ac rwy'n cymryd eich pwynt chi o ran y Gymraeg. Unwaith eto, mae ymrwymiadau i'r Gymraeg a'i gofynion yn rhedeg drwy ein maniffesto ac maen nhw wedi'u nodi ym mhopeth yr ydym ni eisiau'i wneud. Rwy'n derbyn y sylwadau yr ydych wedi'u gwneud o ran gwneud hynny'n fwy eglur, efallai, yn rhai o'n cynlluniau nag y maen nhw fel arall, ond mae ganddyn nhw fwriadau da ac yn sicr byddan nhw yno. Rwy'n credu bod hynny'n cynnwys y rhan fwyaf o'r pethau yr oeddech chi wedi'u codi, Heledd. Diolch.