8. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru'n eu cymryd i fynd i'r afael â throseddau casineb yn ne-ddwyrain Cymru? OQ57070

Nid oes lle i gasineb a throseddau o'r math hwn yn y Gymru y mae pawb ohonom eisiau ei gweld. Roedd datganiad a gyhoeddwyd yr wythnos diwethaf yn nodi'r ystod o waith ataliol, cymorth i ddioddefwyr, a gwaith codi ymwybyddiaeth y mae Llywodraeth Cymru yn ei gyflawni. Rydym yn gweithio'n agos gyda phartneriaid drwy ein bwrdd troseddau casineb a thensiynau chymunedol, y rhaglen gydlyniant cymunedol, a'r ganolfan genedlaethol adrodd am droseddau casineb a chymorth.

Diolch yn fawr iawn, Ddirprwy Weinidog. Roeddwn yn bryderus o weld bod ffigurau diweddar yn dangos bod troseddau casineb homoffobig wedi treblu ar draws y DU yn ystod y chwe blynedd diwethaf. Yn wir, hyd at 31 Awst eleni, cafodd dros 150 o droseddau casineb LHDTC+ eu hadrodd i Heddlu Gwent. Sut y mae Llywodraeth Cymru yn gweithio i sicrhau bod gan y rhai sy'n dioddef troseddau casineb hyder i adrodd am eu profiadau? A beth y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i ymgysylltu â phartneriaid, megis Heddlu Gwent, i ddileu malltod troseddau casineb?

Wel, diolch i'r Aelod am y cwestiwn pwysig hwn, ac rwy'n rhannu ei phryder ynghylch y cynnydd yn nifer y troseddau casineb a gofnodwyd. Ac mae hyn yn ddi-os yn cynnwys troseddau ychwanegol sy'n digwydd, ond hefyd mae'n adlewyrchu gwell ymwybyddiaeth o droseddau casineb a mwy o hyder i'w hadrodd, a bod troseddau casineb o'r fath yn cael eu cofnodi'n well gan heddluoedd ledled Cymru. Ac fel y dywedwch, rydym yn mabwysiadu dull partneriaeth yma yng Nghymru gyda bwrdd troseddau casineb a thensiynau cymunedol Cymru sy'n ymgysylltu â holl heddluoedd Cymru, ac mae hynny'n cynnwys Heddlu Gwent. Ac yn ystod Wythnos Genedlaethol Ymwybyddiaeth o Droseddau Casineb yr wythnos diwethaf, cydweithiodd Heddlu Gwent a swyddog hyfforddi ac ymgysylltu Cymorth i Ddioddefwyr Gwent ar sesiwn hyfforddi agored i godi ymwybyddiaeth o droseddau casineb yn y rhanbarth.

Ond rwy'n credu bod yr elfen godi ymwybyddiaeth yn bwysig iawn, nid yn unig o ran y mathau gwahanol o droseddau casineb—felly, er bod yr ymosodiadau corfforol a welsom yn cael eu hadrodd yn rhy aml o lawer y dyddiau hyn yn gwbl wrthun, ceir mathau eraill o droseddau casineb hefyd: gall fod yn gam-drin geiriol, bygythiadau, aflonyddu a bwlio, a gall ddigwydd all-lein ac ar-lein. Ac mae'n bwysig siarad amdano i annog mwy o bobl i sylweddoli bod yna fathau gwahanol o droseddau casineb, ond hefyd i roi gwybod amdanynt.

A dweud y gwir, eleni, dioddefais i a fy ngwraig drosedd gasineb. Ym mis Awst, ychydig ar ôl i ni lansio ymgynghoriad Llywodraeth Cymru ar y cynllun gweithredu LHDTC drafft Llywodraeth Cymru, un bore, dihunais i weld gohebiaeth, a thrannoeth cafodd hithau rywbeth tebyg iawn, a oedd yn ein hannog i ymwared â chyfunrywioldeb. Dywedodd wrthym ei bod yn bryd cefnu ar y ffordd gyfunrywiol o fyw a gadael ein gilydd, ac aeth ati i gyfeirio at bethau’n ymwneud â therapi trosi. Rwy'n ei rannu heddiw am fy mod eisiau annog mwy o bobl i roi gwybod am y pethau hyn. Rwy'n ddiolchgar am y gefnogaeth a gawsom ni pan wnaethom gysylltu â’r heddlu, ond hefyd gan fy nghyd-Aelodau, yn enwedig fy nghyd-Aelod yma—fy nghyd-Weinidog. Hoffwn annog pobl eraill i adrodd, i wrthsefyll troseddau casineb a chael gwared arnynt yng Nghymru.

Diolch i'r Dirprwy Weinidog a'r Gweinidog.