Part of the debate – Senedd Cymru am 6:09 pm ar 3 Tachwedd 2021.
Dywed adroddiad Mind Cymru fod 29 y cant o’r bobl ifanc a holwyd wedi ceisio cael gafael ar gymorth iechyd meddwl yn ystod y cyfyngiadau symud, ac aiff ymlaen i ddweud bod mwy nag 1 o bob 3 o bobl ifanc yng Nghymru, 39 y cant, wedi methu cael y cymorth roeddent yn ei geisio, sy’n uwch na'r ffigur cyfatebol ar gyfer Lloegr, a oedd oddeutu 23 y cant. Mae hynny’n ategu'r hyn rwy'n ceisio ei wneud gyda'r ymarfer penodol hwn. Rwyf wedi annog Gweinidogion blaenorol, a’r Gweinidog presennol, i sicrhau bod y gefnogaeth ar gael, ac rwy’n gwneud hynny eto heddiw. Mae'n rhaid i ni fuddsoddi, wrth gwrs, mewn gwasanaethau a ddarperir gan y GIG yn uniongyrchol, gwasanaethau cymorth—rhai gwasanaethau rhagorol a ddarperir gan elusennau a'r trydydd sector—gan sicrhau bod y capasiti yno i ymdopi â'r hyn sydd heb os yn broblem gynyddol, ond mae'n rhaid inni hefyd sicrhau bod y llwybrau at y cymorth sydd ei angen ar bobl ifanc wedi eu dynodi’n briodol. Mae'n rhaid inni sicrhau bod pobl ifanc yn cael eu hannog i geisio'r cymorth hwnnw, eu bod yn cael eu tywys ar daith fer iawn, gobeithio, tuag at ymyrraeth gynnar. Ac wrth gwrs, dyma lle mae mater capasiti’n codi. Mae'n rhaid inni roi hyder iddynt, pan fyddant yn curo ar y drws hwnnw, y bydd yn cael ei ateb ac yn cael ei ateb yn gyflym.
Daw problemau iechyd meddwl ar sawl ffurf. Siaradais â Jo Whitfield o’r elusen anhwylderau bwyta, Beat, y bore yma, a dywedodd ein bod yn gwybod bod gofyn am help gydag anhwylder bwyta yn galw am lawer o ddewrder. Rydym hefyd yn gwybod, po gyntaf y caiff rhywun driniaeth ar gyfer anhwylder bwyta, y gorau yw eu gobaith o wella, a phan fo rhywun yn cymryd y cam dewr o ofyn am help, mae'n hanfodol fod gweithwyr gofal iechyd proffesiynol yn deall sut i'w cefnogi, ac maent eisiau gweld buddsoddiad mewn hyfforddiant i staff addysg hefyd yn ogystal â hyfforddiant i staff gofal iechyd. Felly, mae angen annog pobl ifanc sydd angen cymorth i geisio'r cymorth hwnnw yn y lle cyntaf.