7. Pa asesiad y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud o'r effaith y bydd cyllideb Llywodraeth y DU yn ei chael ar ei rhaglen economaidd ym Mlaenau Gwent? OQ57118

Diolch am y cwestiwn. Byddwn yn parhau i ddadansoddi'r cyhoeddiad diweddar a wnaed a thrafod beth y mae datganiadau’r Canghellor yn ei olygu yn fwy manwl. Fodd bynnag, ni ellir anwybyddu’r ffaith nad yw’r gyllideb yn mynd i’r afael â'r heriau enfawr sy'n ein hwynebu wrth inni barhau â'n hadferiad economaidd o'r pandemig.

Rwy'n ddiolchgar ichi am hynny, Weinidog. Byddwn yn ddiolchgar pe gallai Llywodraeth Cymru gyhoeddi dadansoddiad chwarterol o wariant y DU yng Nghymru ar rai o'r materion hyn, oherwydd mae'n amlwg i mi mai'r buddsoddiad mwyaf a wneir yn y wlad hon gan Lywodraeth y Deyrnas Unedig yw’r buddsoddiad mewn datganiadau i'r wasg, gwahanol fathau o gysylltiadau cyhoeddus a marchnata, yn hytrach na chefnogaeth go iawn i bobl mewn angen. Yr hyn a welsom yr wythnos diwethaf oedd yr achos mwyaf llygredig o wleidyddiaeth 'casgen borc’ a welodd y wlad hon ers degawdau. Yr hyn a welsom oedd arian yn cael ei gymryd oddi ar rannau tlotaf y wlad hon a'i arllwys i mewn i etholaethau Torïaidd er mwyn prynu pleidleisiau. Nid dyna’r ffordd rydym wedi gwneud pethau yn y lle hwn—a byddwch yn dysgu hynny. Nid dyna’r ffordd rydym wedi gwneud pethau yn y lle hwn. Yr hyn rydym wedi'i wneud bob amser yw sicrhau ein bod yn diwallu angen ar sail angen, a'r hyn nad ydym yn ei wneud yw diwallu trachwant ar sail pleidleisiau.

Wel, y rheswm pam ein bod yn clywed cymaint o rwgnach o seddi’r Ceidwadwyr yn y lle hwn yw oherwydd bod Aelod wedi nodi’n gywir y wleidyddiaeth 'casgen borc’ a oedd yn llifo drwy’r cyhoeddiadau yn natganiad y Canghellor. Ac nid oes ond angen ichi edrych ar y ffeithiau. Mae'n ffaith nad yw Cymru wedi cael y £375 miliwn y byddai wedi'i gael fel arall, er gwaethaf eu holl addewidion. Mae Aelodau Ceidwadol yma eisiau sefyll dros Lywodraeth y DU a pheidio â sefyll dros Gymru. Mae Cymru wedi'i hamddifadu o symiau anferth o arian. Ac mewn gwirionedd, pan edrychwch ar y rhagolwg a roddwyd ar gyfer y cronfeydd ffyniant cyffredin, mae’n dweud, y flwyddyn nesaf, y bydd £400 miliwn ar draws y DU. Pe bai Cymru yn rhan o’r Undeb Ewropeaidd ac yn dal i allu defnyddio'r cronfeydd hynny, byddai £375 miliwn ar gael i Gymru yn unig. Rydym wedi cael ein camarwain, rydym ar ein colled, ac mae angen i'r Torïaid benderfynu a ydych chi am sefyll dros Gymru neu a ydych chi yma i geisio amddiffyn yr anghyfiawnadwy gan Lywodraeth y DU.

Rwy'n croesawu cyllideb Llywodraeth y DU, sydd wedi rhoi'r cynnydd mwyaf erioed mewn cyllid i Gymru ers dechrau datganoli. Mae'n dangos bod Llywodraeth y DU wedi ymrwymo i bobl Cymru, ac mae'n dangos ei bod wedi ymrwymo i ddatblygiad ein cenedl. O gronfa codi’r gwastad i'r gronfa perchnogaeth gymunedol, lle mae neuadd ddawns y Frenhines yn Nhredegar, Blaenau Gwent, wedi derbyn £90,000. Felly, rwy'n gobeithio y bydd yr Aelod dros Flaenau Gwent a'r Gweinidog yn ymuno â mi i gydnabod gwaith da Llywodraeth y DU yn ei chyllideb hynod o hael a buddsoddi yng Nghymru unwaith eto.

Weinidog, a allwch chi amlinellu pa gynlluniau sydd gennych i ategu'r cyllid codi’r gwastad ledled Cymru i wneud y gorau o fuddsoddiad Llywodraeth y DU yn y pecyn ariannol mawr y mae wedi'i ddarparu i Gymru? Diolch.

Mae hynny'n rhyfeddol, yn gwbl ryfeddol, ac roedd yn ffeithiol anghywir i ddweud bod hwn yn setliad hael. Yr hyn a welsom yw toriadau i Gymru o'r cyllid codi'r gwastad. Nid oes modd gwadu hynny. Mae arian yn cael ei dorri, ond mae'r Ceidwadwyr yma eisiau dathlu hynny. Mae hynny'n rhyfeddol, ac yn fwy na hynny, y realiti yw nad yw'r gyllideb ddiweddar yn rhoi arian yn ôl yn lle'r arian a gafodd ei dorri yn ystod y cyni ariannol. Mewn termau real, ni fyddwn yn gwneud llawer mwy na chadw'r refeniw ar y lefel sylfaenol, ond o ran cyfalaf, rydym wedi gweld toriad mewn termau real dros y cyfnod diwethaf yn yr adolygiad o wariant. Dyna y mae Laura Jones a'r Ceidwadwyr eisiau ei ddathlu. Mae'n warthus, ac rwy'n dweud wrth y Ceidwadwyr yn y lle hwn: ar ba ochr ydych chi? A ydych chi ar ochr pobl Cymru sy'n cael arian wedi'i gymryd oddi arnynt, oddi ar y busnesau na fyddant yn cael y cymorth y byddent wedi'i gael fel arall? A ydych chi ar ochr y bobl sydd angen hyfforddiant, y sgiliau, y prentisiaethau, yr arian a oedd yn eu cefnogi o'r blaen? A ydych chi ar ochr arloesedd ac ymchwil, sydd wedi'u torri oherwydd y ffordd y mae Llywodraeth y DU wedi gwrthod ymgysylltu â ni a'r toriadau i'r cyllid a fyddai ar gael fel arall? Ar hyn o bryd, rydych chi ar yr ochr hollol anghywir. Gwnewch eich gwaith a sefwch dros Gymru.

Ac yn olaf, cwestiwn 8. Jenny Rathbone.