3. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cymryd i leihau effaith tân gwyllt ar les anifeiliaid? OQ57182

Diolch. Rwy'n ymwybodol iawn o'r effaith y gall tân gwyllt ei chael ar fywyd gwyllt, anifeiliaid dof ac anifeiliaid fferm. Yn niffyg ymrwymiad clir gan Lywodraeth y DU i dynhau rheoliadau yng Nghymru a Lloegr, rydym wedi gofyn i Lywodraeth y DU ystyried y posibilrwydd o drosglwyddo'r pwerau hyn i Weinidogion Cymru.

Diolch i'r Gweinidog am yr ateb hwnnw. Gyda noson tân gwyllt wedi mynd heibio am eleni, a dathliadau'r flwyddyn newydd ar y gorwel, rydym bellach ynghanol y tymor tân gwyllt fel y'i gelwir. Eleni, fodd bynnag, mae'n wahanol iawn i'r rhan fwyaf o flynyddoedd eraill, gyda'r RSPCA yn dweud y bydd nifer ddigynsail o ddigwyddiadau answyddogol a heb eu cynllunio eleni, gyda 44 y cant o bobl yng Nghymru bellach yn mynychu digwyddiad fel hwn yn hytrach nag un wedi'i gynllunio. Ac mae hynny, wrth gwrs, yn golygu bellach fod y digwyddiadau hyn at ei gilydd yn digwydd yn nes at gartrefi sy'n berchen ar anifeiliaid anwes, gan gynyddu'r tebygolrwydd o bryder a gofid eithafol i'r anifeiliaid hynny, a hyd yn oed anaf a marwolaeth mewn rhai achosion mwy eithafol. Weinidog, gwn ichi nodi'n gynharach y mis hwn fod angen inni wneud rhywfaint o gynnydd ar y mater hwn, felly a gaf fi ofyn pa wersi y mae Llywodraeth Cymru wedi'u dysgu o ddathliadau 5 Tachwedd yn gynharach y mis hwn, a pha gynlluniau sydd gennych cyn dathliadau'r flwyddyn newydd i ddiogelu anifeiliaid domestig?

Wel, fel y dywedais, mater i Lywodraeth y DU yw hwn, ac yn sicr hoffem weld y pwerau hynny wedi'u datganoli, fel y gallwn wneud camau gwirioneddol arwyddocaol ymlaen. Yn amlwg, rwy'n ymwybodol iawn o'r effaith y gall tân gwyllt ei chael ar ein hanifeiliaid, felly roeddwn yn falch iawn o weld—gallaf feddwl am un archfarchnad yn benodol nad oedd yn gwerthu tân gwyllt eleni, a chredaf fod hynny wedi gwella pethau. Rwy'n credu eich bod yn llygad eich lle yn yr hyn roedd yr RSPCA yn ei ddweud, mae'n debyg bod mwy o bobl wedi dathlu noson tân gwyllt gartref ac wedi prynu tân gwyllt at ddefnydd preifat yn hytrach na mynd i ddigwyddiadau mawr oherwydd y pandemig COVID.

Yn amlwg, mae lles anifeiliaid yn rhan o fy mhortffolio, ond yn flaenorol, pan oeddwn yn Weinidog yr amgylchedd, cefais lawer o drafodaethau gyda Gweinidogion Llywodraeth y DU, a'r Alban hefyd, i weld beth y gallem ei wneud i edrych ar naill ai wahardd tân gwyllt, neu cael tân gwyllt tawel, neu dân gwyllt di-sŵn. Oherwydd mae yna gydbwysedd i'w daro, onid oes, rhwng mwynhad pobl o'r pethau hyn a'r gofid y maent yn anffodus yn ei achosi. Gwn fod y Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd yn edrych i weld beth arall y gellir ei wneud, a chredaf ei fod wedi gofyn am gyngor ynglŷn â therfynau rheoliadau presennol y DU.

Diolch am eich ateb, Weinidog. Ac er fy mod yn cydnabod bod hwn yn fater sydd heb ei ddatganoli wrth gwrs, mae'n rhywbeth sydd, fel i lawer o Aelodau o'r Senedd, bob amser yn amlwg iawn yn fy mhost ar yr adeg hon o'r flwyddyn. Nawr, gall cynghorau Cymru roi cyfres o gamau ar waith i liniaru effaith tân gwyllt, megis mesurau gwirfoddol neu leol, i gynyddu ymwybyddiaeth y cyhoedd, gan annog y defnydd o dân gwyllt tawelach neu ddi-sŵn, a rhoi mwy o anogaeth i hysbysebu arddangosiadau swyddogol ar dir sy'n eiddo i'r cyngor. Pa drafodaethau y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cael gyda'n partneriaid llywodraeth leol ynglŷn â'r camau y gallant eu cymryd?

Diolch. Gwn fod swyddogion Llywodraeth Cymru wedi dosbarthu'r deunyddiau ymgyrchu a gawsom gan yr Adran Busnes, Ynni a Strategaeth Ddiwydiannol yn Whitehall i dimau sŵn yn awdurdodau lleol Cymru er mwyn iddynt eu defnyddio os dymunant. Ac wrth gwrs, mae llawer o awdurdodau lleol Cymru, gan weithio mewn partneriaeth â'r gwasanaethau brys, yn weithgar iawn yn y maes hwn, heb fod angen anogaeth gennym ni. Gwn fod swyddogion y Gweinidog sy'n gyfrifol am hynny wedi bod yn cydweithio â BEIS i weld pa ganllawiau a rheoliadau pellach y gellir eu llunio. A gwn ein bod wedi dosbarthu deunydd cyhoeddusrwydd dwyieithog ar gyfer codi ymwybyddiaeth i'n holl awdurdodau lleol yng Nghymru fel y gallant eu defnyddio ar wefannau a chyfryngau cymdeithasol. Credaf ei bod yn bwysig iawn ein bod ni, fel Llywodraeth, yn parhau i weithio gyda'n rhanddeiliaid allweddol, ac mae hynny'n amlwg yn cynnwys awdurdodau lleol, i sicrhau bod y neges honno'n cael ei chyfleu'n bendant ledled Cymru.