1. What is the Commission's policy on the use of the Senedd estate for external events? OQ57241

Mae digwyddiadau yn cael eu cynnal ar ystâd y Senedd am amrywiaeth o resymau. Maen nhw'n helpu'r Aelodau i ymgysylltu â'r cyhoedd, ac yn rhoi cyfle inni gyd wrando a thrafod yr heriau a'r cyfleoedd sy'n wynebu Cymru. Mae'r rheolau sy'n llywodraethu defnyddio'r ystâd ar gyfer digwyddiadau yn egluro na ddylid ei defnyddio am resymau sy'n gysylltiedig â phlaid wleidyddol, nac er budd masnachol, ac ni ddylent gynnwys deunydd a allai beri tramgwydd. Cyfrifoldeb yr Aelodau sy'n noddi'r digwyddiadau hynny yw sicrhau eu bod yn glynu wrth y polisïau yma.

Diolch, Lywydd. Lywydd, yr wythnos diwethaf, defnyddiwyd ystâd y Senedd ar gyfer digwyddiad gyda Japan Tobacco International ar fynd i’r afael â gwerthu tybaco'n anghyfreithlon. Ceir cryn bryder ynghylch y digwyddiad hwn. Mae Ash Cymru, er enghraifft, yn bryderus iawn. Mae gan Sefydliad Iechyd y Byd gonfensiwn fframwaith ar reoli tybaco, sy'n amlinellu sut y mae'n rhaid cadw pellter rhwng y broses wleidyddol, polisïau iechyd cyhoeddus a buddiannau masnachol yn y diwydiant tybaco.

Lywydd, rwy'n credu ei bod wedi dod yn fwyfwy amlwg dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf fod y diwydiant tybaco yn ceisio dylanwadu ar benderfyniadau Llywodraethau a deddfwrfeydd a gwleidyddion ac agenda iechyd y cyhoedd, drwy ddigwyddiadau a thrwy gyswllt o'r fath. O ystyried y niwed ofnadwy y mae tybaco yn parhau i'w wneud i iechyd a lles pobl yng Nghymru ac ym mhob rhan o'r byd, credaf ei bod yn iawn ein bod yn ystyried polisïau Sefydliad Iechyd y Byd yn ofalus, a gweld a yw caniatáu defnydd o ystâd y Senedd at y dibenion hyn yn groes i'r hyn yr hoffai Sefydliad Iechyd y Byd ei weld.

Mae'r materion hyn yn esblygu ac yn newid, Lywydd. Mynychais ddigwyddiad fy hun ddwy flynedd yn ôl gyda'r un cwmni ar ystâd y Senedd. Ond gwnaed cryn dipyn o ymchwil ers hynny—er enghraifft, gan Brifysgol Caerfaddon—a chredaf ei bod yn dod yn fwyfwy eglur sut y mae'r diwydiant tybaco'n tueddu i weithredu er mwyn ceisio hyrwyddo ei fuddiannau masnachol. Lywydd, tybed a allwch roi rhywfaint o ystyriaeth i'r materion hyn. Rwy'n siŵr eich bod yn parhau i adolygu'n gyson sut y dylid a sut na ddylid defnyddio ystâd y Senedd. Tybed a fydd digwyddiadau penodol, fel yr un yr wythnos diwethaf, yn cael eu hystyried ymhellach.

Wel, fel y dywedais yn fy ateb gwreiddiol, mae gennym weithgareddau na chaniateir eu cynnal ar ystâd y Senedd ar hyn o bryd, sef digwyddiadau at ddibenion masnachol a busnes, gweithgareddau pleidiol wleidyddol ac unrhyw ddigwyddiad sy'n arddangos deunyddiau a all beri tramgwydd. Rwy'n ymwybodol o'r digwyddiad yr wythnos diwethaf a pheth o'r sylw a roddwyd iddo yn y wasg, a'r safbwyntiau a fynegwyd gennych. Ein dealltwriaeth ni oedd mai amcan y digwyddiad oedd addysgu Aelodau ar y fasnach dybaco anghyfreithlon yng Nghymru, ac felly nid oedd, fel y cyfryw, yn mynd yn groes i'r meini prawf.

Ond rydych wedi codi'r pwynt ynghylch yr angen i barhau i adolygu'r defnydd o'n hystâd a'r hyn rydym yn ei ystyried yn ddefnydd priodol o'n hystâd. Ac fel Comisiwn, rwy'n siŵr ein bod yn barod i wneud hynny bob amser. Efallai na fydd yn ymwneud â materion unigol o’r math hwn, na chwmnïau unigol yn wir, ond os oes yna egwyddorion y mae unrhyw Aelod yn teimlo y dylai'r Comisiwn eu hystyried wrth ddiwygio unrhyw godau sydd gennym ar gyfer defnyddio’r ystâd, byddwn yn fwy na pharod i fynd â'r materion hynny o egwyddor at y Comisiwn.