7. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Diwrnod AIDS y Byd

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:20 pm ar 30 Tachwedd 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Baroness Mair Eluned Morgan Baroness Mair Eluned Morgan Labour 5:20, 30 Tachwedd 2021

Diolch yn fawr, Rhun, a hoffwn i hefyd roi diolch am y gwaith anhygoel mae Fast-Track Cities Caerdydd yn ei wneud, a dwi yn meddwl bod yr wythnos profi yn rhywbeth dwi'n meddwl fydd yn dod yn rhywbeth sydd yn bwysig yn hanes HIV yn flynyddol yn ein gwlad ni. Fel chi, hoffwn i weld hwnna efallai yn cael ei ganolbwyntio—mae'n gwneud synnwyr i ganolbwyntio ar yr ardaloedd hynny lle rydym ni'n gwybod bod mwy o achosion nag mewn llefydd eraill. 

Rŷn ni hefyd yn awyddus i stopio trosglwyddiad HIV, fel mae'r WHO yn ein hannog ni i wneud. Wrth gwrs, os gallwn ni wneud hynny cyn 2030, bydd hwnna yn rhywbeth pwysig i ni ei weld ac, wrth gwrs, fe fydd angen inni glywed beth sydd gan y grŵp yma rŷn ni wedi ei sefydlu i ddweud am hynny. Dwi yn meddwl ei bod yn bwysig ein bod ni yn edrych ar arfer da mewn gwledydd eraill. Fel rydych chi'n dweud, mae Seland Newydd, aros yn saff. Mae peidio â datblygu'r peth ar y dechrau yn gwneud lot o synnwyr, ac felly dyna pam mae rhoi PrEP i bobl, dwi'n meddwl, yn help. Rŷn ni wedi rhoi allan tua 2,197 o prescriptions i PrEP. Mae hwnna wedi ei roi i tua 1,300 o bobl. 

Dwi'n meddwl eich bod chi wedi gweld ein hymrwymiad ni fel plaid yn y maniffesto i daclo HIV. Mae hi yn glir i'w gweld, ac rŷn ni'n awyddus iawn i weld hwn yn ddatblygiad. Dyna pam y bydd yn rhaid aros nawr i glywed beth fydd y bartneriaeth yma yn dod i fyny gyda fe o ran beth maen nhw'n argymell fel strategaeth. Dwi yn gobeithio gweld amserlen glir mewn beth maen nhw'n mynd i awgrymu, a hefyd, wrth gwrs, fe fydd angen cyllid i fynd gyda hynny. Felly, dwi'n edrych ymlaen at roi mwy o fanylder ar hynny unwaith maen nhw wedi gwneud eu hargymhellion nhw. 

Dwi'n cytuno, o ran iechyd meddwl, fod hwnna'n rhywbeth mae'n rhaid i ni ei gymryd o ddifrif ac, wrth gwrs, mi fydd Lynne Neagle yn edrych mewn i hynny, ac mi fydd hwnna'n rhan bwysig o'i gwaith hi. 

A hefyd, jest o ran y rhagnodi a monitro o bell, mae hwnna wedi bod yn effeithiol, fel rydych chi'n dweud, ond rydych chi'n eithaf iawn—fe fydd rhai pobl fydd eisiau'r cysylltiad uniongyrchol yna, ac felly mae'n bwysig ein bod ni yn rhoi'r gwasanaeth yna ac yn cadw hwnna i fynd hefyd. Diolch.