Eitem 7 sydd nesaf, cynnig cydsyniad deddfwriaethol ar Fil yr Asiantaeth Ymchwil a Dyfeisio Blaengar.

Byddwn i'n galw'r Gweinidog, ond nid wyf yn siŵr a yw ar-lein ai peidio. A, fe welwn ni'r Gweinidog. Felly, galwaf ar Weinidog yr Economi i gynnig y cynnig. Vaughan Gething.

Cynnig NDM7857 Vaughan Gething

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 29.6, yn cytuno y dylai Senedd y DU ystyried y darpariaethau ym Mil yr Asiantaeth Ymchwil a Dyfeisio Blaengar i’r graddau y maent yn dod o fewn cymhwysedd deddfwriaethol y Senedd.

Cynigiwyd y cynnig.

Diolch, Dirprwy Lywydd. Rwy'n fodlon cynnig y cynnig cydsyniad deddfwriaethol gerbron y Senedd heddiw. Roeddwn cyn hyn wedi cynghori'r Senedd i beidio â rhoi ei gydsyniad i'r cynnig sydd ger ein bron, oherwydd roedd y Bil fel y'i drafftiwyd yn wreiddiol yn cynnwys mater a gedwir yn ôl. Yn anffodus, fe'i cyflwynwyd ym mis Mawrth eleni, heb fawr o ymgynghori â Llywodraeth Cymru ar y pryd.

Bwriedir i ARIA fod yn gorff ariannu ledled y DU i fynd ar drywydd ymdrechion ymchwil a dyfeisio risg uchel newydd mewn gwyddoniaeth a thechnoleg, ac rwy'n croesawu, fel yn wir Gweinidogion eraill ledled y DU, yr uchelgais ar gyfer ARIA a'r model gweithredu hyd braich sydd ganddo. Fodd bynnag, fel y nodais, byddai drafft blaenorol y Bil wedi mewnosod mater a gadwyd yn ôl newydd yn Neddf Llywodraeth Cymru 2006 mewn cysylltiad ag ymchwil ac arloesi, ac ni wnaeth y Bil unrhyw ddarpariaeth ar gyfer cynnwys Llywodraethau datganoledig wrth lywodraethu ARIA. Rhannwyd fy mhryderon gan gymheiriaid yn Llywodraeth yr Alban a Gweithrediaeth Gogledd Iwerddon. Yn dilyn trafodaethau adeiladol diweddarach gyda Llywodraethau datganoledig, mae Llywodraeth y DU bellach wedi cyflwyno gwelliannau i'r Bil. Cytunwyd ar y gwelliannau hynny o fewn Senedd y DU, ac maen nhw wedi dileu'r mater a gedwir yn ôl hwnnw. Mae hynny felly'n golygu bod ein pwerau datganoledig mewn perthynas ag ymchwil, datblygu ac arloesi yn cael eu cadw mewn perthynas ag ARIA.

Er mwyn sicrhau'r gwelliannau pwysig hynny, yr oeddem i gyd yn cytuno ar femorandwm cyd-ddealltwriaeth. Mae hynny'n nodi sut, gyda chydweithrediad rhwng ein prif gynghorwyr gwyddonol yn y pedair Llywodraeth, y byddwn yn goruchwylio gweithrediad ARIA ar y cyd, gan ganiatáu iddo weithredu'n annibynnol. Nid dyma'r hyn y byddwn yn ei ddisgrifio fel canlyniad perffaith, ond mae'n adlewyrchu parodrwydd gan bob un o'r pedair Llywodraeth i gydweithio i gytuno ar sefyllfa sy'n fuddiol i'r ddwy ochr. Mae Llywodraeth yr Alban a Gweithrediaeth Gogledd Iwerddon hefyd wedi cytuno ar yr un darpariaethau, gyda'u priod Seneddau yn ystyried eu darpariaethau cydsyniad deddfwriaethol eu hunain heddiw, fel yr ydym ni. A dylwn gydnabod bod Gweinidog gwyddoniaeth yr Adran Busnes, Ynni a Strategaeth Ddiwydiannol, ers ei benodiad, wedi dangos agwedd ymarferol 'gallu gwneud' ac mae'n awyddus i weithio gyda mi ac yn wir Llywodraethau datganoledig eraill i wneud ARIA yn llwyddiant i bob un ohonom.

Mae'r cyllid bydd ar gael i ARIA tua £800 miliwn dros y cyfnod nesaf. Nid yw hynny'n arbennig o fawr o'i gymharu â chyfanswm cyllideb ymchwil ac arloesi'r DU. Dylid tynnu sylw at y ffaith bod ein rhagoriaeth ymchwil yng Nghymru yn gryf, yn enwedig mewn meysydd sy'n ymwneud â nodau cynaliadwyedd y Cenhedloedd Unedig, fel y dangoswyd yn ddiweddar gan ein prif gynghorydd gwyddonol ein hunain. Mae'n hanfodol bod ARIA yn cydnabod, mewn ffordd deg a gwrthrychol, ragoriaeth ymchwil yng Nghymru, fel bod Cymru yn cael cystadlu yn yr un modd am y cyllid sydd ar gael drwy'r ffynhonnell hon.

Rwy'n ddiolchgar i'r Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad, ac, yn wir, i Bwyllgor yr Economi, Masnach a Materion Gwledig am eu gwaith craffu mewn cysylltiad â'r Bil hwn. Rwyf eisiau cydnabod y canfyddiadau y maen nhw wedi'u gwneud, ar gyfer y Bil gwreiddiol fel y'i cyflwynwyd ac, yn wir, y Bil diwygiedig. Gyda'r Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad, rwy'n credu ein bod wedi mynd i'r afael â'u hargymhellion drwy ddileu'r pwerau a gedwir yn ôl a chyfyngu ar hyd a lled pwerau Harri VIII.

O ran pwyntiau'r pwyllgor economi a masnach, rwyf wedi ysgrifennu at y pwyllgor i esbonio pam rwyf yn credu bod angen cydsyniad ar gyfer cymal 5 y soniwyd amdano, ac mae hynny'n ymwneud â'r cyfarwyddiadau diogelwch cenedlaethol. Rwy'n cydymdeimlo â barn y pwyllgor ar lywodraethu ARIA, ond am y rhesymau yr wyf wedi'u hegluro, rwy'n derbyn y sefyllfa gyfaddawd yr ydym wedi'i chyrraedd ar hyn i ddiogelu'r setliad datganoli ehangach, i roi cyfle i ni, drwy ein prif gynghorwyr gwyddonol, i gael cipolwg ar y darpariaethau strategol sy'n llywodraethu ARIA. Felly, rwyf bellach mewn sefyllfa i argymell bod y Senedd yn cydsynio i'r darpariaethau perthnasol yn y Bil ARIA. Diolch, Dirprwy Lywydd. 

Galwaf ar Alun Davies ar ran y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad.

Diolch, Dirprwy Lywydd. Rwy'n ddiolchgar i'r Gweinidog am yr wybodaeth ddiweddaraf y mae wedi'i rhoi i ni y prynhawn yma. Efallai y bydd yr Aelodau'n cofio i'r pwyllgor gyflwyno adroddiad ar y memorandwm cydsyniad deddfwriaethol ar 21 Hydref ac ar femorandwm Rhif 2 yn dilyn ein cyfarfod pwyllgor ddoe.

Yn ein hadroddiad cyntaf, gwnaethom nodi'r pwyntiau y mae'r Gweinidog eisoes wedi cyfeirio atyn nhw a'r pryderon a gododd gyda Llywodraeth y Deyrnas Unedig ynghylch gwneud ARIA yn awdurdod a gedwir yn ôl o dan Atodlen 7A i Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 a'r darpariaethau ar gyfer cynnwys Llywodraethau datganoledig yn ei lywodraethiant. Daethom i'r casgliad bryd hynny nad yw cadw pwerau newydd yn ôl i Senedd y DU heb unrhyw barch at ymchwil ac arloesi yn dderbyniol, ac argymhellwyd y dylai'r Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf cyn y ddadl heddiw ar drafodaethau gyda Llywodraeth y DU ynghylch dileu'r cyfyngiad hwnnw. Mae'r Gweinidog, wrth gwrs, eisoes wedi rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i ni ac rydym yn ddiolchgar iddo amdano.

Yn ein hadroddiad ar femorandwm Rhif 2, roeddem felly'n croesawu dileu'r cyfyngiad hwn ar gymhwysedd deddfwriaethol y Senedd a wnaed gan welliant i'r Bil yn Nhŷ'r Arglwyddi, ac na fydd ARIA bellach yn fater a gedwir yn ôl yng Nghymru. Rydym hefyd wedi nodi, Dirprwy Lywydd, er mwyn sicrhau bod y cyfyngiad yn cael ei ddileu, fod trafodaethau rhynglywodraethol wedi arwain at y memorandwm cyd-ddealltwriaeth y mae'r Gweinidog wedi'i ddisgrifio gyda Llywodraeth y DU. Arweiniodd hyn ni i argymell bod y Gweinidog yn cyhoeddi'r Memorandwm Cyd-ddealltwriaeth hwn cyn gynted â phosibl ac yn ymrwymo i ddarparu adroddiadau rheolaidd ar weithgaredd mewn cysylltiad â'r Memorandwm Cyd-ddealltwriaeth hwnnw o dan y cytundeb cysylltiadau rhyng-sefydliadol rhwng y Senedd a Llywodraeth Cymru.

Wrth gloi, hoffwn ddychwelyd at yr ail argymhelliad yn ein hadroddiad cyntaf. Mynegwyd pryder gennym, Dirprwy Lywydd, fod cymal 10 o'r Bil yn cynnwys pŵer Harri VIII sy'n sylweddol ac y credwn y gellid ei ddefnyddio i ddiwygio Deddf Llywodraeth Cymru 2006. Fel y dywedwn yn rheolaidd yn ein hadroddiadau, ni ddylai cymhwysedd deddfwriaethol y Senedd gael ei addasu drwy reoliadau a wneir gan Weinidogion y DU. Felly, gwnaethom argymell y dylai'r Gweinidog ofyn am welliant i'r Bil i'r perwyl na all Gweinidogion y DU ddefnyddio'r pwerau yn y Bil i wneud rheoliadau sy'n diwygio Deddf 2006. Byddwn yn ddiolchgar pe bai'r Gweinidog yn gwneud sylwadau ar yr agwedd honno ar ein hadroddiad yn ei sylwadau terfynol. Diolch.

Nid oes unrhyw siaradwyr eraill, felly galwaf ar Weinidog yr Economi i ymateb.

Diolch. Gan gymryd y pwynt y mae Alun Davies wedi'i wneud ar ran y pwyllgor deddfwriaeth a chyfiawnder, yr oedd hynny'n bryder a oedd gan y Llywodraeth hefyd, ond credwn, gyda'r gwelliannau sydd bellach wedi'u mewnosod, ei fod yn cyfyngu ar allu Gweinidogion y DU i ddefnyddio pwerau Harri VIII i ddiwygio mesurau cymhwysedd a deddfwriaethol y Senedd benodol hon. Roedd yn rhan o'r pwynt o sicrhau'r newid, felly ni fyddan nhw'n gallu gwneud hynny'n unochrog.

Rwy'n credu ei bod hefyd yn werth i mi ymateb yn uniongyrchol i'r pwynt ynghylch cyhoeddi'r memorandwm cyd-ddealltwriaeth, y soniodd Alun Davies amdano ar ran y pwyllgor hefyd. Rwy'n hapus i gadarnhau y byddwn yn rhannu ffurflen ddrafft gyda'r pwyllgor ac yna byddwn yn cyhoeddi'r ffurflen derfynol ar y pwynt pan fydd wedi'i llofnodi. Byddaf hefyd yn hapus i adrodd ar weithgareddau ARIA yn rheolaidd, fel y mae'r Aelod wedi gofyn amdano.

Rwy'n credu y bydd y gwelliannau yr ydym ni bellach wedi'u sicrhau yn mynd i'r afael â sylwadau a phryderon y pwyllgor, sef rhai a rannwyd gan y Llywodraeth. Fodd bynnag, mae'n dangos, pan fo'r Llywodraeth hon ac eraill yn ymgysylltu'n adeiladol, a bod ymateb adeiladol gan Lywodraeth y DU, ei bod yn bosibl dod o hyd i fesurau deddfwriaethol ac arloesi newydd sy'n gweithio gyda'r setliad datganoli ac nad ydyn nhw'n torri ar ei draws.

Byddwn yn gobeithio bod arwydd yno i gyfreithwyr a Gweinidogion o fewn y weinyddiaeth hon, fel yn wir eraill ledled y DU, o ffordd well a mwy adeiladol o gynnal cydberthnasau rhyng-weinidogol, ac arloesi y gallai pob un ohonom, rwy'n credu, ni waeth beth fo ein gwleidyddiaeth, ddymuno ei weld ar draws y Deyrnas Unedig yn y dyfodol. Rydym wedi dod i ddealltwriaeth gyffredin ar draws pedair llywodraeth wahanol y DU ynghylch sut y gall ARIA weithredu, a gobeithio y gallwn wneud hynny ar faterion eraill yn y dyfodol. Ond, fel y dywedais i, gofynnaf i'r Aelodau gefnogi'r cynnig sydd ger ein bron ar sail y gwelliannau yr ydym wedi llwyddo i'w sicrhau i'r Bil fel y'i cyflwynwyd. 

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Oes; felly, gohiriaf y bleidlais ar yr eitem hon tan y cyfnod pleidleisio.

Gohiriwyd y pleidleisio tan y cyfnod pleidleisio.