Hoffwn ddiolch i'r rhai sydd wedi cyflwyno'r ddeiseb hon, ac rwyf eisiau cofnodi fy niolch, mewn gwirionedd, i fy nghyd-Aelod, Darren Millar, sydd wedi bod yn hyrwyddwr rhagorol i'r gwiwerod coch. Mae'n bwysig ein bod ni, fel hyrwyddwyr—gwn fod Mark Isherwood wedi cael ei gydnabod yn ddiweddar am y gwaith y mae'n ei wneud ar y gylfinir—mae'n bwysig ein bod o ddifrif ynglŷn â'n rôl ac fel bod pawb yn gwybod, fi yw hyrwyddwr y llamhidydd yng Nghymru.

Yn ôl adroddiad 'Cyflwr Mamaliaid yng Nghymru', er y bu gostyngiad amlwg yn nosbarthiad gwiwerod coch ers adolygiad 1995, mae'n ymddangos bod y boblogaeth yng Nghymru yn sefydlog ar hyn o bryd, a gall fod yn ehangu'n lleol hyd yn oed. Fodd bynnag, mae'n parhau i fod yn wir y gallai'r rhagolygon fod yn wael. Mae'r boblogaeth o 9,200 yn gostwng. Mae pedair ardal benodol yng Nghymru lle gellir dod o hyd i'r cymeriadau annwyl hyn: Ynys Môn, rhwng Powys a Cheredigion, a choedwig Clocaenog. Mae etholwyr yn nyffryn Conwy yn fy etholaeth yn cofio gweld gwiwerod coch yno rai degawdau'n ôl; heddiw, byddai'n rhaid iddynt deithio dros 20 milltir am gyfle i weld un arall yn y gwyllt. Felly, oni fyddai'n wych pe gallai Llywodraeth Cymru ddatblygu cynllun gweithredu i gysylltu'r poblogaethau rhwng Clocaenog ac Ynys Môn? 

Byddwn yn falch o glywed a yw'r adolygiadau cyfnodol o brif safleoedd wedi'u cynnal ers yr ymrwymiad yn y 'Cynllun Cadwraeth ar gyfer Gwiwerod Coch yng Nghymru' 2018, ond mae'n dal i fod yn wir fod yna oddeutu 300,000 o wiwerod llwyd—dros 30 gwaith yn fwy na'r cochion. Ac fel rhywun sy'n mwynhau bwydo adar, rhaid imi gyfaddef fod gennyf dair gwiwer ddrwg sy'n dod ac yn gwneud yn eithaf da o'r byrddau adar yn fy nghartref. Gydag amcangyfrif fod cost dileu gwiwerod llwyd yng Nghymru yn gymaint â £76 miliwn, gallai'r dasg ymddangos yn anghyraeddadwy. Fodd bynnag, mae 'Cynllun Gweithredu Cymru i Reoli'r Wiwer Lwyd' yn cyfeirio at opsiynau rheoli angheuol heb greulondeb. Byddwn yn falch pe gallai'r Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf inni am hynny.

Mae'r ddeiseb hefyd yn iawn i ganolbwyntio ein sylw ar reoli coedwigoedd. Yn wir, mae'r 'Cynllun Cadwraeth ar gyfer Gwiwerod Coch yng Nghymru' yn nodi bod

'angen i gamau cadwraeth i ddiogelu gwiwerod coch ar safleoedd tir mawr ganolbwyntio ar sicrhau bod cynefin addas ar gael'.

Yn 2018, nodwyd bod system cynllunio coedwigoedd Cyfoeth Naturiol Cymru yn gyfyngiad. Dair blynedd yn ddiweddarach, mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn parhau i rwystro cynnydd. Mae'n rhaid i'r sefydliad hwn egluro pam nad yw wedi gwario ar fonitro gwiwerod coch mewn 10 mlynedd. Gallai'r Senedd hon gynnal adolygiad o'r gofynion ar gyfer trwydded gwympo coed, er mwyn sicrhau bod ystyriaeth deg yn cael ei rhoi i bioamrywiaeth a cholli cynefin. Weinidog, gallech fynd ati'n syth i gywiro'r ffaith na chynhelir asesiadau blynyddol o effaith gronnol cwympo coed ar gyfer coedwigoedd sy'n eiddo i'r wladwriaeth. Diolch.