Part of the debate – Senedd Cymru am 1:52 pm ar 22 Rhagfyr 2021.
Lywydd, a gaf fi ddiolch i arweinydd y Ceidwadwyr Cymreig am y cwestiynau adeiladol iawn hynny, ac am ei gyfranogiad rheolaidd yn y sesiynau briffio rydym yn gallu eu cynnig iddo ef ac uwch lefarwyr eraill? Byddaf yn gwneud fy ngorau i fynd drwy set eithaf hir o gwestiynau mor gyflym ag y gallaf.
Mae'r mesurau rydym wedi'u rhoi ar waith wedi'u cynllunio i lefelu'r gromlin ac i ddiogelu bywydau a'r GIG. Yn bendant, nid ydym ar daith na ellir ei hatal tuag at gyfyngiadau symud. Dywedwyd wrthyf dro ar ôl tro fod pobl allan yno'n dweud eu bod yn gwybod bod Llywodraeth Cymru ar fin cyhoeddi cyfyngiadau symud ar 18 Rhagfyr, ar 22 Rhagfyr, ac nid oes dim o hynny wedi bod yn wir. Os gweithredwn gyda'n gilydd a gwneud yr holl bethau y gallwn eu gwneud yn ein bywydau ein hunain, mae gennym gyfle i wneud gwahaniaeth. Mae llawer o bethau nad ydym yn eu gwybod o hyd am omicron a sut y bydd yn ein taro, ac ni allaf ddiystyru pethau. Rwyf yn yr un sefyllfa yn union â Gweinidogion y DU yn hynny o beth. Rydym i gyd yn dysgu ac ni allwn ddiystyru pethau. Ond mae'r mesurau rydym wedi'u cyhoeddi, a fydd ar waith o 6 a.m. ar Ŵyl San Steffan, wedi'u cynllunio i liniaru'r risg y bydd angen ymyriadau mwy difrifol.
Ni allaf fod yn gyfrifol am y ffordd y mae newyddiadurwyr yn torri embargo neu'n adrodd ar bethau. Dylid bod wedi cyhoeddi datganiad ysgrifenedig ar y diwrnod hwnnw. Rwy'n ymddiheuro na ddigwyddodd hynny, a'r rheswm na ddigwyddodd yw bod rhaid gwneud popeth ar frys, a'r nifer anochel o gyfyngedig o bobl sy'n gorfod ysgwyddo'r holl faich.
Yr wythnos nesaf cyrhaeddir diwedd y cylch tair wythnos presennol. Rydym bob amser yn cyhoeddi cyngor y prif swyddog meddygol, a byddwn yn gwneud hynny eto, ochr yn ochr ag adroddiad y gell cyngor technegol a phopeth arall sy'n cyfrannu at ein penderfyniadau. Nid senarios gorau a gwaethaf y mae Llywodraeth Cymru yn eu cael, ond yr achos gwaethaf rhesymol—felly, nid y gwaethaf, ond yr achos gwaethaf sy'n dal i fod o fewn ffiniau'r hyn a allai ddigwydd yn rhesymol—ac yna cawn sefyllfa fwyaf tebygol. Felly, nid yr orau, ond yr un sy'n fwyaf tebygol. Dyna'r ddwy senario a gawn fel mater o drefn.
Bydd Gweinidog yr economi yn rhoi cymaint o fanylion â phosibl yfory ar y cymorth i fusnesau. Unwaith eto, mae'n rhaid ei roi ar waith yn gyflym iawn. Rwy'n ddiolchgar iawn i'n cydweithwyr mewn llywodraeth leol am y cymorth y byddant yn ei ddarparu. Ac rydym yn parhau i fod mewn sgyrsiau'n uniongyrchol gyda busnesau i sicrhau bod yr arian hwnnw'n cael ei ddefnyddio yn y ffordd fwyaf defnyddiol iddynt hwy. Rydym i gyd wedi dysgu pethau o gynlluniau blaenorol. Rwyf am i'r arian gael ei ddefnyddio yn y ffordd fwyaf effeithiol posibl, ond os ydych yn gwario £120 miliwn o arian cyhoeddus, mae gennych gyfrifoldeb i sicrhau ei fod yn gosteffeithiol hefyd. Er y byddwn yn rhoi cymaint o fanylion ag y gallwn yfory, bydd rhai pethau y gallem fod mewn trafodaethau gyda'r sector yn eu cylch o hyd, er mwyn sicrhau bod yr arian yn cael ei ddefnyddio yn y ffordd orau bosibl.