6. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am y gwersi a ddysgwyd am anghydraddoldebau cymdeithasol yn sgil y pandemig? OQ57412

Mae anghydraddoldeb cymdeithasol wedi mynd yn waeth oherwydd y pandemig. Bydd y ddyletswydd economaidd-gymdeithasol yn creu fframwaith gweithredu a bydd yr unedau cydraddoldeb, hil ac anabledd newydd yn darparu tystiolaeth gadarn i lywio polisi a chynlluniau.

Dwi'n gobeithio y gwnaiff y cysylltiad wella wrth i fi symud ymlaen. Mae'r pandemig wedi tanlinellu'r anghydraddoldeb dwfn sydd yn bodoli yn fy etholaeth i rhwng cymunedau â'i gilydd, a rhwng teuluoedd â'i gilydd. Er enghraifft, mae problemau tai anaddas mewn rhannau o Arfon—tai sy'n rhy fach i anghenion y teuluoedd sydd ynddyn nhw, tai sydd yn damp ac yn anodd i'w gwresogi. Ac, wrth gwrs, mae hyn wedi ei gwneud hi'n anoddach i atal lledaeniad yr haint, y COVID, yn ystod y cyfnod yma, ac yn anoddach i ddelio efo'i effeithiau.

Rŵan, mae'r teuluoedd yma yn wynebu argyfwng arall, yr argyfwng costau byw, gan amlygu anghydraddoldeb cymdeithasol arall a fydd yn effeithio llawer o deuluoedd yn Arfon, yn ôl yr arolygon, efo Gwynedd ymhlith y siroedd fydd yn cael ei heffeithio fwyaf. Fe ofynnodd arweinydd Plaid Cymru i'r Prif Weinidog ddoe i roi sylw i'r argyfwng costau byw drwy gynnal uwchgynhadledd i ddyfeisio ymateb trawslywodraethol brys i'r argyfwng costau byw. Ydy'ch Llywodraeth chi wedi cael cyfle i ystyried hyn ymhellach, ac a wnewch chi gefnogi cynnal uwchgynhadledd i lunio'r ymateb brys sydd mawr ei angen?  

Diolch yn fawr, Siân Gwenllian. Credaf fod llawer o'r cwestiynau a'r ymatebion y prynhawn yma yn dangos pwysigrwydd canolbwyntio ar y mater hwn a'r trychineb costau byw sy'n dod i'r amlwg, wedi'i waethygu gan gynnydd mewn prisiau nwy cyfanwerthol, sy'n golygu bod llawer o aelwydydd yng Nghymru yn wynebu tlodi tanwydd. Ond rydych hefyd wedi sôn am dai ac effaith y pandemig ar y rhai sydd mewn tai amhriodol. Mae cwestiwn Jenny Rathbone yn dilyn ymlaen o'ch cwestiwn chi mewn gwirionedd. Rwyf hefyd wedi ymateb ynglŷn â chynllun cymorth tanwydd ein rhaglen Cartrefi Clyd a'r cynllun costau byw aelwydydd. Credaf mai dyma lle mae angen inni ddod â hyn i gyd at ei gilydd. Byddaf yn sicr yn mynd â hyn yn ôl i drafod gyda'r Prif Weinidog a fy nghyd-Aelodau sut y gallwn fynd i'r afael â hyn fel cynllun trawslywodraethol, gan ddod â'r holl bartneriaid o gwmpas y bwrdd. Rwy'n ddiolchgar am eich cwestiwn ac am ddilyn ymlaen o'r hyn a godwyd gan arweinydd Plaid Cymru ddoe yn y cwestiynau i'r Prif Weinidog hefyd.

Mae cwestiwn 7 [OQ57403] wedi ei dynnu nôl.