9. & 10. Cynnig Cydsyniad Deddfwriaethol ar Fil yr Heddlu, Troseddu, Dedfrydu a’r Llysoedd: Cynnig 1 a Chynnig Cydsyniad Deddfwriaethol ar Fil yr Heddlu, Troseddu, Dedfrydu a’r Llysoedd: Cynnig 2

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:20 pm ar 18 Ionawr 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Huw Irranca-Davies Huw Irranca-Davies Labour 6:20, 18 Ionawr 2022

(Cyfieithwyd)

Hoffwn agor fy sylwadau drwy wneud rhai sylwadau cyffredinol iawn am ein profiadau o adrodd ar y memoranda hyn mewn perthynas â chylch gwaith ein pwyllgor. Bu'r Gweinidog yn myfyrio yn ei sylwadau agoriadol ar gymhlethdod y broses o gyflwyno Bil y DU hwn. Cytunwn â hynny. Nodwn hefyd o sylwadau'r Gweinidog y gellid gwneud mwy o welliannau mewn rhai meysydd, gan ychwanegu ymhellach at gymhlethdod craffu yn y Senedd hon. Ac eto, mae'r Bil hwn hefyd yn cyffwrdd â ffiniau datganoli, sy'n ychwanegu cymhlethdod pellach at y broses gydsynio. Felly, roeddem yn disgwyl i femorandwm cyntaf Llywodraeth Cymru fynd i'r afael â'r cymhlethdod hwn yng nghyd-destun y caniatâd a geisir ac, yn unol â hynny, esbonio'n glir pam a'r amgylchiadau y gofynnwyd am gydsyniad ar eu cyfer. Ond, yn anffodus, nid oedd y memorandwm yn cynnwys yr wybodaeth honno; nid oedd yn rhoi digon o eglurder. Felly, roeddem wedi gofyn am yr wybodaeth yr oedd ei hangen arnom i ymgymryd â'n gwaith craffu drwy ohebiaeth.

Tynnodd ein hadroddiad cyntaf ym mis Hydref 2021 sylw at y materion hyn, a thynnodd ein hail adroddiad sylw at rai materion pellach gyda chywirdeb yr wybodaeth a gynhwysir ym memorandwm Rhif 2, ac roedd anawsterau amlwg hefyd o ran manylder gyda memorandwm Rhif 3, yr ymdriniwyd â nhw ym memorandwm Rhif 4. Felly, am y rheswm hwnnw, yn ein hadroddiad ar femorandwm Rhif 4, a gyflwynwyd neithiwr, daethom i gasgliad a ystyrir, gobeithio, yn nodyn atgoffa parchus a thyner i'r Llywodraeth. Rydym wedi dweud o'r blaen fod darparu gwybodaeth amserol a chywir o fewn memoranda cydsyniad deddfwriaethol yn gwbl sylfaenol i alluogi'r Senedd a'i phwyllgorau i graffu ar Lywodraeth Cymru a'i dwyn i gyfrif am ei defnydd o Filiau'r DU i wneud darpariaeth ddeddfwriaethol mewn maes datganoledig yn benodol.

Felly, cyn troi at sylwedd y darpariaethau sy'n destun cydsyniad, a gaf i ddim ond dweud, Gweinidog, rydym ni'n croesawu'n fawr y tabl a gynhwysir, yn llythyr y Gweinidog atom ar 7 Ionawr, sy'n nodi rhifo'r cymalau yn y Bil fel y'u cyflwynwyd ac yna fel y'u diwygiwyd? Gwelsom fod hyn yn ddefnyddiol iawn yn wir, fel y mae yn aml, oherwydd y cymhlethdod, y rhifau cymalau anodd eu dilyn wrth iddynt newid, wrth i Fil basio rhwng dau Dŷ Senedd y DU. Nawr, gan wybod bod Gweinidogion eraill yn gwrando'n frwd ar y sylwadau hyn, ac yn wir mae'r Cwnsler Cyffredinol, sydd yma heddiw, hefyd yn cymryd diddordeb brwd yn hyn hefyd, dim ond gobeithio y gall hyn ddod yn rhan reolaidd o femoranda atodol a gyflwynwyd gerbron y Senedd o ganlyniad i welliannau i Filiau'r DU. Byddai'n help mawr, felly diolch am hynny.

Nawr, gan droi at y ddau gynnig sydd ger ein bron, cytunwn fod angen cydsyniad y Senedd ar gyfer y darpariaethau y cyfeirir atynt yng nghynnig 1, ac eithrio cymal 61 sy'n ymwneud â throsedd cyfraith gyffredin niwsans cyhoeddus. Ein barn ni fel pwyllgor, yn seiliedig ar ein cyngor cyfreithiol, yw nad oes angen cydsyniad y Senedd, gan ein bod o'r farn bod y ddarpariaeth y tu allan i'r prawf pwrpas datganoledig yn Rheol Sefydlog 29.1. Y rheswm am hyn yw mai prif ddiben y ddarpariaeth yw cynnal trefn gyhoeddus a lleihau aflonyddwch i aelodau'r cyhoedd yn y cyffiniau, ac mae trefn gyhoeddus yn fater a gadwyd yn ôl o dan Atodlen 7A i Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006.

Gan droi at gynnig Rhif 2, mewn perthynas â chymal 47 ynghylch difrod troseddol i gofebion a'r dull treialu, cytunwn fod angen cydsyniad y Senedd. Mae cymalau 56 a 57 o'r Bil yn diwygio adrannau o Ddeddf Trefn Gyhoeddus 1986 drwy ehangu'r amgylchiadau lle mae gan swyddogion yr heddlu'r pŵer i osod amodau ar orymdeithiau a chynulliadau cyhoeddus. Mae cymal 62 hefyd yn diwygio Deddf 1986 ac yn ymwneud â gosod amodau mewn perthynas â phrotestiadau un person. Mae'r rhain yn feysydd sydd, mewn cyd-destun polisi, yn ddadleuol iawn, ond ein cylch gwaith fel pwyllgor yw troi at eu priodoldeb cyfreithiol technegol. Ein barn ni yw nad oes angen cydsyniad y Senedd ar gyfer y cymalau hyn, gan ein bod unwaith eto o'r farn bod y darpariaethau y tu allan i'r prawf diben datganoledig yn Rheol Sefydlog 29.1. Er bod y darpariaethau'n ymwneud â rheoli lefelau sŵn gormodol, prif ddiben y darpariaethau yw cynnal trefn gyhoeddus a lleihau aflonyddwch i aelodau'r cyhoedd yn y cyffiniau, ac fel y nodais, mater a gadwyd yn ôl yw trefn gyhoeddus o dan Atodlen 7A i Ddeddf 2006. Mae cymalau 63 i 65 yn ymwneud â gwersylloedd diawdurdod. Nid ydym o'r farn bod angen cydsyniad y Senedd ar gyfer y cymalau hyn chwaith, oherwydd unwaith eto diben y darpariaethau hyn, waeth beth fo'r materion polisi, yw cynnal trefn gyhoeddus. Yn ein hisel swyddogaeth fel craffwyr cyfansoddiadol a chyfreithiol, mae gwahaniaeth barn cwrtais ond cyson rhyngom ni ar y mater hwn.

Nawr, yn olaf, gwnaeth ein hadroddiad ar femorandwm Rhif 4 ddau argymhelliad. Roedd y cyntaf yn gofyn am eglurhad ar wybodaeth a gynhwysir ym memorandwm Rhif 3 yn ymwneud â nifer y gwelliannau y mae angen caniatâd arnynt. Rydym yn ddiolchgar am ymateb y Gweinidog i'r pwynt yma. Diolch. A sylwaf fod camgymeriad wedi digwydd wrth ddrafftio memorandwm Rhif 3, a ddylai fod wedi cyfeirio at 18 cymal sy'n gofyn am gydsyniad y Senedd yn hytrach na'r 15 a nodwyd.

Roedd ein hail argymhelliad yn ymwneud â goblygiadau ariannol y Bil. Mae'r memorandwm cyntaf a memorandwm Rhif 2 yn nodi nad oes unrhyw oblygiadau ariannol i Gymru mewn perthynas â'r Bil. Fodd bynnag, mae memorandwm Rhif 3 a memorandwm Rhif 4 yn nodi 

'y gall fod goblygiadau ariannol ond ni fydd hyn yn glir hyd nes y gweithredir y mesurau yn y Bil'.

Felly, fe wnaethom ofyn, fel pwyllgor, i'r Gweinidog egluro pam mae'r sefyllfa o ran goblygiadau ariannol wedi newid ac, er mwyn y Senedd eto, dywedaf ar goedd ein bod yn ddiolchgar am ymateb y Gweinidog ar y pwynt hwn. Sylwaf y dylai'r wybodaeth ynglŷn â'r ffaith y gallai fod 'goblygiadau ariannol' fod wedi'i chynnwys ym mhob un o'r memoranda a gyflwynwyd mewn perthynas â'r Bil.

A dyna natur gyflawn ein sylwadau mewn perthynas â hyn, Llywydd. Diolch yn fawr iawn.