Am gynnig 1, mae Plaid Cymru unwaith eto am nodi ar y cofnod ein safbwynt mai Senedd Cymru ddylai ddeddfu mewn meysydd polisïau datganoledig, yn enwedig yn wyneb awydd digynsail Llywodraeth San Steffan i danseilio ein hawdurdod datganoledig, ein hunaniaeth fel cenedl, a'n hawl democrataidd i benderfynu yr hyn sydd o fudd i'n cymunedau ein hunain. Ni ddylwn gydsynio i hynny ar unrhyw achlysur. Ac o ran y Bil gwarthus hwn, rhaid inni wneud popeth posib i'w atal wrth iddo ddychwelyd i Dŷ'r Cyffredin. 

Mae'n anwybyddu pwerau datganoledig, bydd yn ymyrryd yn ddifrifol ar bolisïau a gwasanaethau yng Nghymru, ac efallai'n creu costau ychwanegol mewn meysydd sydd wedi'u datganoli, fel addysg carcharorion, gwasanaethau iechyd meddwl, mesurau i daclo camddefnydd cyffuriau, a fframwaith Llywodraeth Cymru i geisio gostwng nifer y rhai sy'n ymuno â'r system cyfiawnder troseddol. Rydym ni felly yn gwrthwynebu y ddau gynnig sydd ger ein bron, ond hoffwn fanylu ar ein gwrthwynebiad penodol i rai o'r cymalau yng nghynnig 2. 

Fel nifer ohonoch chi, rwyf wedi mynychu gorymdeithiau yn galw am hawliau cyfartal, neu am newid i'r drefn, ac fel nifer ohonoch chi, rwy'n cofio bod yn rhan o'r protestiadau oedd yn galw am ddemocratiaeth i Gymru a sefydlu Senedd i Gymru. Mae'n draddodiad ac yn hawl sy'n atseinio drwy ein hanes, ac mae nifer a erlynwyd yn y gorffennol am eu rhan mewn ymgyrchoedd bellach yn cael eu clodfori fel penseiri ein hawliau a'n sefydliadau. Ac fel nifer ohonoch, rwy'n gwybod fy hanes, ac yn deall grym symbolaidd a dylanwad ymarferol protest yn y broses o greu cyfiawnder cymdeithasol a newid democrataidd yng Nghymru, Prydain a'r byd. 

Roedd hi'n ddiwrnod Dr Martin Luther King ddoe. Ystyriwch am eiliad hanes heb Selma, heb y march on Washington. Ni allwn glodfori Dr King neu Nelson Mandela, neu'r syffrajéts, a chaniatáu mesurau a fyddai'n mygu hawl ein pobl ein hunain i alw am newid. Mae ymgais y Bil i dawelu yn llythrennol llais gwrthwynebiad nid yn unig yn groes i'n hawliau dynol sylfaenol, ond hefyd yn gam tuag at awtocratiaeth.