3. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Lansio’r Gronfa Integreiddio Rhanbarthol newydd ar gyfer Iechyd a Gofal Cymdeithasol

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:24 pm ar 1 Chwefror 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Baroness Mair Eluned Morgan Baroness Mair Eluned Morgan Labour 3:24, 1 Chwefror 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr iawn, Mike. Yn sicr, o ran atal, dyna'r holl athroniaeth y tu ôl i raglen 'Cymru Iachach', yr ydych chi'n ymwybodol ohoni. Ac os yw'r pandemig wedi dangos unrhyw beth i ni, mae wedi dangos, mewn gwirionedd, mai'r bobl sydd fwyaf difreintiedig, y rhai mwyaf anghenus, yw'r rhai sydd wedi talu'r pris mwyaf mewn gwirionedd. Ac felly oni bai ein bod ni'n dechrau mynd i'r afael â'r mater hwnnw o atal, ataliaeth gynnar, o oedran ifanc, mae hi'n eglur na fyddwn ni'n debygol o weld unrhyw newid sylweddol o ran y canlyniadau tymor hwy i iechyd oni bai ein bod ni'n mynd i'r afael â'r materion hynny'n gynnar iawn.

O ran y canlyniadau, wel, yr hyn sydd gennym ni yw chwe maes blaenoriaeth. Felly, mae yna chwe maes blaenoriaeth: gofal yn y gymuned; gofal cymhleth yn nes at y cartref; hybu iechyd a llesiant emosiynol; cefnogi teuluoedd i aros gyda'i gilydd; gwasanaethau gartref o'r ysbyty; gwasanaethau ar sail llety. Mae'r holl bethau hyn yn bethau eglur iawn o ran y blaenoriaethau. O ran y canlyniadau, yr hyn sy'n digwydd nesaf yw y byddwn ni'n eistedd i lawr gyda'r byrddau partneriaeth rhanbarthol—fe fydd gennym ni gyfarfod gyda nhw yfory—ac fe fyddwn ni'n dechrau mynd dros, 'Edrychwch, beth yw'r canlyniadau yr ydym ni'n chwilio amdanyn nhw?' Mae hi'n bwysig iawn, mewn gwirionedd, rwy'n credu, eu bod nhw'n gallu perchnogi'r canlyniadau yn hyn o beth hefyd. Felly, mae angen ymdeimlad o berchnogaeth arnyn nhw; mae hynny'n bwysig iawn, yn fy marn i, wrth i ni ddatblygu'r rhain gyda'n gilydd.

Ond, yn sicr, o ran adre o'r ysbyty, rydych chi'n sôn am Goleg Brenhinol y Llawfeddygon—wyddoch chi, rydym ni'n cytuno â nhw'n gryf iawn. Ac fe allwch chi weld, fel un o'r chwe blaenoriaeth yn hyn, gwasanaethau gartref o'r ysbyty—. Mae hynny'n digwydd, fe geir y gwasanaeth gartref o'r ysbyty, sy'n allweddol. Ond rydych chi yn llygad eich lle, yr hyn y mae angen i ni ei wneud yw'r gwaith atal ymlaen llaw, ac fe ellir ariannu hynny hefyd o'r cyllid hwn yn y fan hon, y gronfa integreiddio rhanbarthol.