4. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am flaenoriaethau Llywodraeth Cymru ar gyfer y sector gwirfoddol? OQ57588

Diolch, Paul Davies. Os ydym am greu cymdeithas werdd, deg a chyfiawn, bydd gan y trydydd sector rôl allweddol i'w chwarae. Gall trydydd sector cadarn a bywiog helpu'r rheini yr effeithiwyd arnynt yn anghymesur gan y pandemig a'r argyfwng costau byw.

Diolch am yr ymateb hwnnw, Weinidog. Fel y gwyddoch, mae cynaliadwyedd y sector gwirfoddol wedi cael ei daro'n galed yn ystod y blynyddoedd diwethaf ac mae angen cefnogi'r sector yn gyflym gan ei fod yn wynebu heriau sylweddol wrth symud ymlaen. Yn ystod y misoedd a'r blynyddoedd nesaf, gallai fod cynnydd serth yn y galw am wasanaethau elusennau ar adeg pan fo llawer o elusennau heb wella eu cynaliadwyedd yn sgil y pandemig. Weinidog, gwn fod cyngor partneriaeth y trydydd sector wedi cytuno ar gynllun adfer y llynedd, sy'n mynd i'r afael â rhai o'r materion sy'n codi, ond a allwch ddweud wrthym pa waith ychwanegol sy'n cael ei wneud i sicrhau bod y sector gwirfoddol yn gynaliadwy ar gyfer y dyfodol ac yn gallu darparu gwasanaethau mawr eu hangen i bobl yn eu cymunedau?

Diolch yn fawr am gwestiwn defnyddiol iawn, oherwydd roedd gennym gynllun adfer COVID ar gyfer y trydydd sector. Rwy'n cadeirio cyngor partneriaeth y trydydd sector; caiff ei gydgynhyrchu, mae'n nodi ein blaenoriaethau ar y cyd ac mae ganddo dair ffrwd waith: cymorth, cysylltiadau a gwirfoddoli. Mae gennym drydydd cam ein cronfa gwydnwch y trydydd sector hefyd gyda dros £6.5 miliwn ar gael, ac unwaith eto, rwy'n siŵr y byddwch i gyd yn sicrhau y gall eich sefydliadau trydydd sector wneud defnydd o hwnnw, yn enwedig wrth edrych ar eich cynghorau gwasanaeth gwirfoddol fel llwybr at hynny.

Rwyf am ddweud i orffen fod gwirfoddoli'n allweddol i hyn, felly rydym wedi sicrhau £1 filiwn ychwanegol ar gyfer ein grant Gwirfoddoli Cymru, ac mae elfen strategol benodol yn perthyn i hwnnw sy'n adeiladu ar y gwaith a'r momentwm a welwyd yn ystod y pandemig. Yn ddiddorol iawn, cyfarfûm â chynrychiolwyr Cyngor ar Bopeth Sir Gaerfyrddin heddiw, sy'n dweud eu bod bellach yn gweithio gyda gwirfoddolwyr yng ngorllewin Cymru i sicrhau y gallant barhau i chwarae eu rhan. Yn wir, mae rhai o'r sefydliadau yn datblygu gwirfoddoli o bell erbyn hyn, sy'n ymateb i'r anghenion hynny, rwy'n siŵr.