Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol – Senedd Cymru am 1:48 pm ar 9 Chwefror 2022.
Ie, diolch, Lywydd. Nid yw Llywodraeth Cymru yn canolbwyntio ar roi polisi ar waith, ac mae yna hinsawdd o eiriau ac addewidion sy'n swnio'n gefnogol, ond diffyg gweithredu amlwg. Mewn cyfarfod diweddar ag un o’r comisiynwyr, codwyd mater gweithredu polisi unwaith eto, ynghyd â phwynt diddorol iawn arall. Maent yn credu bod y broblem weithredu sydd gan y Llywodraeth hon yn deillio o’r ffaith bod cyfrifoldebau portffolio Gweinidogion wedi’u halinio’n wael o’u cymharu â’r meysydd polisi y maent yn ymdrin â hwy.
O’r hyn a ddeallaf, mae hyn wedi’i godi eisoes yng nghyfarfodydd y Llywodraeth, ac er y bydd Gweinidogion yn siŵr o gydweithio’n agos, mae natur adweithiol llywodraeth yn golygu bod llawer o feysydd yn cael eu hesgeuluso. Mae'n hawdd bwrw golwg dros y rhestr o gyfrifoldebau gweinidogol a gweld sut nad yw portffolios yn alinio â'i gilydd. Er enghraifft, mae rôl peillwyr mewn amaethyddiaeth, a ddylai berthyn i faterion gwledig, yn dod o dan gyfrifoldebau’r Gweinidog Newid Hinsawdd, ac yn eich portffolio chi, Ddirprwy Weinidog, mae llawer o’r cyfrifoldebau sydd gan y comisiynydd plant, er enghraifft, yn dod o dan gylch gwaith y Gweinidog addysg, yn hytrach na chi.
Er na fyddwn byth yn disgwyl i’r Dirprwy Weinidog gyfaddef yn gyhoeddus fod y broblem hon yn bodoli, mewn ysbryd o geisio sicrhau'r gorau i bobl Cymru, a wnaiff y Dirprwy Weinidog neu’r Gweinidog ymrwymo i godi mater alinio polisi a rôl fel eitem o fusnes pan fydd Cabinet Llywodraeth Cymru yn cyfarfod nesaf? Diolch.