6. Pa drafodaethau y mae'r Gweinidog yn eu cael gyda chlybiau nos a rhanddeiliaid eraill ynghylch gwella diogelwch menywod yn eu lleoliadau? OQ57611

Mae Llywodraeth Cymru mewn cysylltiad â chynrychiolwyr o'r diwydiant clybiau nos a'r heddlu ynghylch diogelwch menywod wrth gymdeithasu ac wrth weithio yn y lleoliadau hyn. Gan adeiladu ar ein gwaith yn y maes hwn, rydym bellach wedi ymrwymo i ehangu'r ymgyrch hyfforddi a chodi ymwybyddiaeth 'Paid cadw'n dawel' i gynnwys y gweithlu hwn hefyd.

Diolch i'r Dirprwy Weinidog am yr ymateb hwnnw. Wrth gwrs, Ddirprwy Weinidog, fe fyddwch yn cofio dadl y Ceidwadwyr Cymreig ar sbeicio a diogelwch menywod, a gynhaliwyd ar 10 Tachwedd. Er i gynnig y ddadl gael ei ddiwygio, roedd yn amlwg yn ystod y ddadl fod consensws ar draws y Siambr fod angen cymryd camau i gadw menywod yn ddiogel mewn lleoliadau fel clybiau nos. Mae hwn yn amlwg yn fater eithriadol o ddifrifol i lawer o fenywod ifanc ledled Cymru. Er efallai na fydd sylw'r cyfryngau heddiw arno yn yr un ffordd ag yr oedd ym mis Tachwedd, mae'n dal i fod yn realiti ar nosweithiau allan i lawer, a chredaf ei fod yn ei gwneud hi'n ofynnol i Lywodraeth Cymru weithio gyda phartneriaid i sicrhau newid go iawn i fenywod. Ni ellir gadael i fusnesau weithredu ar eu pen eu hunain. Felly, a gaf fi ofyn, Ddirprwy Weinidog, 13 wythnos ar ôl y ddadl honno yma yn y Senedd, beth sydd wedi newid i fenywod yng Nghymru?

Diolch i'r Aelod am ei gwestiwn a'r sylw arwyddocaol hwnnw ar y diwedd. Rwy'n credu bod thema i'w gweld heddiw ynghylch sicrhau bod pobl yn teimlo'n ddiogel mewn mannau ledled y wlad, boed yn sbeicio neu'n fenywod sy'n ofni am eu diogelwch oherwydd ymddygiad rhai dynion yn y lleoliadau hyn. Gwn ein bod yn dweud nad yw pob dyn yn ymddwyn felly, ond gallwn warantu bod y rhan fwyaf o fenywod wedi teimlo mewn sefyllfa lle y maent wedi bod yn anghyfforddus mewn clwb nos neu mewn bar. Gwn ei fod wedi digwydd i mi heb fod yn rhy ddiweddar mewn bar, lle'r oeddwn yn eistedd yno gyda fy ngwraig a gallwn weld rhywun—a gallwn weld cartref ein democratiaeth. Fe geisiaf beidio â defnyddio iaith anseneddol, ond roeddwn yn eithaf llym pan wrthododd y person hwnnw roi'r gorau iddi.

I fynd yn ôl at sylwedd cwestiwn yr Aelod, gwn fod fy nghyd-Aelod Jane Hutt, yn dilyn hynny, wedi cyfarfod â chynrychiolwyr yr heddluoedd yng Nghymru i edrych ar sut y gallwn ledaenu arfer da mewn perthynas â'r ymgyrch 'Paid cadw'n dawel'. Ond rwy'n credu bod yna gyfleoedd go iawn i'w cael. Fel y dywedwch, nid yw'n fater i sefydliadau lletygarwch yn unig, ac nid yw'n fater i'r Llywodraeth yn unig; mae'n rhywbeth y mae'n rhaid mynd i'r afael ag ef ar y cyd. Credaf fod cyfleoedd ehangach, mae'n debyg, y gallwn edrych arnynt o ran trwyddedu a phethau, a phethau y gallwn eu rhoi i mewn i sicrhau bod pobl yn cael eu cadw'n ddiogel, a bod pobl sy'n gweithio yn y lleoliadau hyn yn gwybod am y mathau o bethau rydym yn chwilio amdanynt hefyd, i geisio eu dileu a sicrhau ein bod yn mabwysiadu ymagwedd dim goddefgarwch at hyn.

Fel y gwyddoch, Weinidog, mae miloedd o fenywod yng Nghymru yn gweithio sifftiau ac mae hynny'n aml yn golygu oriau anghymdeithasol, lle y mae disgwyl iddynt naill ai ddechrau neu orffen gweithio'n hwyr y nos. Yn ddealladwy, mae llawer o weithwyr, yn enwedig menywod, wedi mynegi pryder am eu diogelwch wrth deithio i'r gwaith ac oddi yno yn ystod y nos. Yn y rhan fwyaf o achosion, cyfrifoldeb y cyflogai ac nid y cyflogwr yw cyrraedd adref yn ddiogel yn ystod yr oriau anghymdeithasol hynny. Mae ymgyrch 'get me home safely' undeb Unite, sy'n mynd i'r afael â'r mater penodol hwn, yn galw ar gyflogwyr i wneud popeth rhesymol i sicrhau bod gweithwyr yn gallu cyrraedd adref yn ddiogel. Weinidog, pa drafodaethau y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cael gyda chyflogwyr fel y rhai yn y sector lletygarwch ynghylch y camau y maent yn eu cymryd i sicrhau bod eu gweithwyr yn cyrraedd adref yn ddiogel? 

A gaf fi ddiolch i'r Aelod am ei chwestiwn? Rwy'n gyfarwydd â'r ymgyrch 'get me home safely' y mae'n cyfeirio ati gan Unite, oherwydd roeddwn yn yr un sesiwn pan glywsom gan bobl sy'n gweithio yn y sector hwnnw yn awr a'u straeon real iawn—yn enwedig menywod hefyd, unwaith eto, o dan yr amgylchiadau hyn, sydd wedi cael eu gadael i weithio'n hirach ar eu shifft pan nad oeddent wedi cynllunio i wneud hynny, a phan nad oes trafnidiaeth gyhoeddus, neu eu bod yn cloi'r safle ar eu pen eu hunain. Credaf ei bod yn ymgyrch bwysig iawn, nid yn unig i godi ymwybyddiaeth, ond i ddangos y camau pendant y gallwn eu cymryd, gan fynd yn ôl at y cwestiwn blaenorol ynghylch y cyfleoedd, rwy'n meddwl, gyda thrwyddedu i edrych ar y pethau hyn. Rwyf wedi eu gwahodd, yn sgil y cyfarfod hwnnw, i gysylltu â mi a'r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol i weld beth y gallwn ei wneud ar y cyd i weithredu rhai o'r galwadau yn yr ymgyrch honno.