Gweithwyr Ifanc

1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 22 Mawrth 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jack Sargeant Jack Sargeant Labour

6. Sut mae Llywodraeth Cymru'n cefnogi gweithwyr ifanc yng Nghymru? OQ57854

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:19, 22 Mawrth 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch i Jack Sargeant am hynna, Llywydd. Mae rhoi'r warant i bobl ifanc ar waith, buddsoddi mewn sgiliau, ariannu cyfrifon dysgu personol, a gwneud Cymru yn genedl waith teg ymysg y camau yr ydym ni'n eu cymryd i gefnogi gweithwyr ifanc ym mhob rhan o Gymru.

Photo of Jack Sargeant Jack Sargeant Labour 2:20, 22 Mawrth 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr, Prif Weinidog. Yn ddiweddar, gwnaeth y Resolution Foundation waith ymchwil a ganfu, ar ôl i COVID daro, bod pobl o dan 34 oed yn fwy tebygol o wynebu diweithdra neu waith ansicr. Rwy'n siŵr y bydd ein cyd-Aelod ar draws y Siambr Tom Giffard wedi gweld fy mod i wedi defnyddio fy sianeli cyfryngau cymdeithasol fy hun i estyn allan at bobl ifanc, gan ofyn iddyn nhw am eu profiadau eu hunain. Prif Weinidog, nid oedd yn braf darllen yr hyn a ddaeth yn ôl.

Dywedodd un ymatebydd wrthyf, wrth weithio yn y sector lletygarwch yn ystod y pandemig, y cafodd ei hannog i beidio â gwisgo masg a dywedodd y byddai, a dyfynnaf, Prif Weinidog, yn 'effeithio ar gildyrnau i weithwyr benywaidd'. Soniodd person ifanc arall am gael ei orfodi i brentisiaeth ffug ac ymelwol, gan ddweud, ac eto, dyfynnaf,

'Wnaethon nhw ddim hyd yn oed fy nghofrestru ar y cwrs, felly roeddwn i'n cael fy nhalu hanner y cyflog am yr un gwaith heb gael unrhyw hyfforddiant.'

Un mater cyffredin a wynebwyd gan lawer oedd contractau ansicr, gydag un unigolyn yn gwneud cais am swydd a hysbysebwyd fel un 40 awr yr wythnos, dim ond i gael cynnig contract dim oriau.

Prif Weinidog, gallaf weld bod fy amser wedi dod i ben, ond gallwn barhau. Mae'r gwaith ymchwil a'r ymatebion yn tynnu sylw yn eglur at y ffaith ein bod ni angen mwy o amddiffyniadau yn y gweithle ac i weithwyr ymuno ag undeb llafur. Rwy'n mynd i barhau â'r gwaith hwn ac ymgyrchu dros newid. A wnewch chi ymuno â mi, Prif Weinidog, i gyfleu'r neges hon i Lywodraeth y DU, na allwch chi godi'r gwastad trwy ganiatáu i gyflogwyr gwael ymddwyn yn warthus fel hyn?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:21, 22 Mawrth 2022

(Cyfieithwyd)

Wel, Llywydd, rwy'n llongyfarch Jack Sargeant ar y gwaith y mae wedi ei wneud ei hun gyda phobl ifanc, ac mae'n sicr y rhoddwyd mwy o frys fyth i'r pwyntiau y mae'n eu gwneud yn yr wythnos ddiwethaf hon gan weithredoedd cyflogwyr yn P&O. Bydd pobl o'i etholaeth, acw yn y gogledd-ddwyrain, sydd wedi ennill eu bywoliaeth yn Lerpwl, lle mae P&O yn gweithredu. Clywais y cyn Weinidog Ceidwadol Ros Altmann ar y radio y bore yma yn galw am weithredu pellach yn erbyn y cwmni, ac yn benodol gwrthod caniatáu i'r rhiant gwmni gymryd rhan yng nghynlluniau porthladdoedd rhydd Llywodraeth y DU. Mae ffordd ymarferol y gallai Llywodraeth ddangos ei phenderfyniad nad yw'r mathau o ymatebion a glywsoch gan Jack Sargeant yn cael eu hailadrodd mewn mannau eraill. Rydym ni'n sicr yn galw ar Lywodraeth y DU i ddefnyddio ei phwerau a gadwyd yn ôl ym maes hawliau cyflogaeth i wneud yn siŵr bod hawliau pobl, hawliau pobl ifanc yn cael eu parchu yn briodol yn y gweithlu. Ac ymuno ag undeb llafur yw'r un cam mwyaf effeithiol y gall unigolyn ifanc ei gymryd i wneud yn siŵr ei fod yn cael y cymorth a'r gefnogaeth y byddai eu hangen arno, pe bai'n wynebu'r mathau o amgylchiadau y mae Jack Sargeant wedi eu hamlinellu y prynhawn yma.