1. Cwestiynau i’r Gweinidog Newid Hinsawdd – Senedd Cymru ar 30 Mawrth 2022.
6. Sut mae Llywodraeth Cymru yn cefnogi unigolion i yrru cerbydau gwyrddach? OQ57872
Rydym yn buddsoddi mewn cyflwyno pwyntiau gwefru sy'n hygyrch i'r cyhoedd i gefnogi'r newid i gerbydau trydan yn unol â'n strategaeth wefru cerbydau trydan. Rydym hefyd yn mapio cynlluniau gyda'r diwydiant i newid i fysiau dim allyriadau, treialu cynlluniau tacsis a cherbydau hurio preifat, treialu cynlluniau e-feiciau a buddsoddi mewn clybiau ceir dim allyriadau.
Mae gwerthiant e-geir yn cynyddu'n gyson ledled y DU, wrth i weithgynhyrchwyr ceir hyrwyddo'n berffaith y manteision o gefnu ar ddiesel a phetrol. Ar y cyfandir, dyblodd yr Almaen gymhellion ar gyfer cerbydau trydan yn 2020, gan gynnig bonws o €3,000 ar gyfer cerbydau trydanol llawn a €2,250—Ewros, gallwn ychwanegu—tuag at gerbydau hybrid, yn ogystal ag esemptiad treth 10 mlynedd a chyfraddau TAW is. Mae Ffrainc hefyd wedi ymuno â'r rhestr o wledydd Ewropeaidd sy'n darparu cymhellion cerbydau trydan, gan gynnig pecyn cymorth i gynhyrchwyr cenedlaethol fel Renault i'w hannog i gynhyrchu mwy o gerbydau trydan. Mae Llywodraeth Ffrainc hefyd yn cynnig esemptiadau treth sy'n gysylltiedig â charbon deuocsid i ddefnyddwyr a chymorthdaliadau o hyd at €7,000 a chynllun sgrapio hen geir tanwydd traddodiadol. A wnaiff y Gweinidog gefnogi galwadau i gynnal cynllun sgrapio o'r fath yma yng Nghymru, ac a wnewch chi wedyn weithio gyda chwmnïau cerbydau trydan fel y gallent symud eu gweithgareddau cynhyrchu yma inni allu ysgogi swyddi medrus iawn yn y sector gwyrdd a hyrwyddo Cymru fel arweinydd a diwydiant marchnad werdd fyd-eang?
Wel, fe wnaethom gyhoeddi cynllun gweithredu ym mis Hydref y llynedd, ac rwy'n falch fod Llywodraeth y DU, ddydd Gwener diwethaf, wedi cyhoeddi ei strategaeth hirddisgwyliedig ar gyfer gwefru cerbydau trydan o'r diwedd. Roedd honno'n gosod targed ar gyfer deg gwaith yn fwy o wefru cyhoeddus ledled y DU erbyn 2030, felly rydym yn croesawu hynny. Llywodraeth y DU sydd â'r dulliau o wneud hyn yn bennaf, ac rydym yn cefnogi awdurdodau lleol i wneud cais i gronfa'r Swyddfa Cerbydau Dim Allyriadau ar gyfer gwefru cyhoeddus. Nawr, yn anffodus, mae awdurdod yr Aelod ei hun yng Nghonwy wedi methu ymgysylltu â'r gronfa hon, ond byddwn yn mynd ar drywydd hyn ymhellach, oherwydd mae cyfle i'w hetholwyr elwa o hyn. Ac yn wir, pan oeddwn yn bwriadu gyrru i Landudno fy hun yn ddiweddar mewn cerbyd trydan, ychydig iawn o safleoedd y gallwn ddod o hyd iddynt ar yr ap Zap-Map, felly rwy'n gobeithio y bydd yn perswadio ei hawdurdod ei hun, a chredaf ei bod yn dal yn aelod ohono, neu tan yr wythnos diwethaf—[Torri ar draws.] Tan yr wythnos diwethaf, mae'n ddrwg gennyf. Felly, mae—
Pwynt o drefn—
Na, nid oes angen i chi wneud pwynt o drefn. Nid wyf yn meddwl bod Janet Finch-Saunders yn gynghorydd mwyach.
Na, yn wir, tan yr wythnos diwethaf. Maddeuwch imi, Lywydd, rwy'n dal i glywed ei datganiadau o fuddiant yn fy mhen, felly maent wedi aros yno.
Rydym wedi ariannu cynllun peilot tacsis gwyrdd yn sir Ddinbych, yn sir Benfro ac yng Nghaerdydd i 'brofi cyn prynu' ac rydym wedi gosod pwyntiau gwefru cyflym yn yr ardaloedd hynny, ac rydym yn cynllunio pwyntiau gwefru cyflym ar y rhwydwaith ffyrdd strategol eleni, yn ogystal â'r prosiect peilot beiciau trydan, fel y soniais, gydag un ohonynt yn y Rhyl, ac roeddwn yn falch iawn o gymryd rhan yn hwnnw fy hun, gan ei fod yn brosiect rhagorol sy'n ennyn brwdfrydedd mawr.
Ar ei phwynt am gynlluniau sgrapio, mae'n bwynt diddorol ac yn un y mae gennym feddwl agored yn ei gylch. Rwy'n credu mai'r ffordd orau o'i wneud yw ar lefel y DU. Mae perygl yma, rwy'n credu, oherwydd ni fydd y rhan fwyaf o bobl yn gallu fforddio ceir trydan am beth amser, nes y daw marchnad geir ail-law gadarn i'r amlwg. Rydym yn gweld tua chwarter yr aelwydydd heb fynediad at unrhyw gar o gwbl, ac mae angen inni benderfynu lle'r ydym yn rhoi adnoddau prin. A ydym yn gwneud hynny drwy wasanaethu pobl sydd eisoes â ffordd o gael car a rhoi car gwyrdd braf iddynt, neu a ydym yn ei wneud i wella trafnidiaeth gyhoeddus, a rhoi hynny i bobl ar incwm isel nad oes ganddynt fynediad at drafnidiaeth? Felly, dyna'r cyfyng-gyngor sydd gennym. Mae cynllun diddorol iawn ar waith yn Birmingham fel rhan o'u parth aer glân, y gwn eich bod yn ei wrthwynebu, sy'n edrych ar gynllun sgrapio i gymell pobl i yrru i ganol y ddinas mewn cerbydau glân. Felly, credaf fod dadl barhaus i bawb ohonom ei chael am y cydbwysedd cywir i'w daro er mwyn cyrraedd y targedau angenrheidiol hyn.