7. Dadl Plaid Cymru: Tomenni risg uchel

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:43 pm ar 30 Mawrth 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Heledd Fychan Heledd Fychan Plaid Cymru 5:43, 30 Mawrth 2022

(Cyfieithwyd)

Nid pobl o'r Rhondda ac ardaloedd eraill y maes glo a elwodd ac eto maent yn parhau i gael eu heffeithio'n negyddol heddiw. Un enghraifft yn unig yw tomenni glo o'r chwerwedd a adawyd ar ôl gan y diwydiant glo a sut na all ein cymunedau ddianc rhag hyn tra'u bod yn parhau i fyw yn eu cysgod. Ni allaf ddeall, fel llawer o rai eraill rwy'n siŵr, fod hwn yn fater sy'n parhau gyda ni heddiw, yn enwedig yn dilyn arswyd yr hyn a ddigwyddodd yn Aberfan. Mae'r ffordd na ddaethpwyd o hyd i arian cyn yn awr i sicrhau diogelwch ein pobl a rhoi tawelwch meddwl iddynt yn anghredadwy.

Mae adfer a rheoli'r tomenni hefyd yn darparu cyfleoedd, gydag adroddiad Comisiwn y Gyfraith a gyhoeddwyd yn ddiweddar yn cyffwrdd ar y rôl y gall addysg ei chwarae yn cyfrannu at atebion i fater tomenni segur. Nodwyd bod problemau wedi bod gyda cholli arbenigedd yn y maes, a bod y prinder gweithwyr proffesiynol profiadol yn debygol o waethygu, gyda llawer o arolygwyr profiadol bellach wedi ymddeol neu'n agosáu at oed ymddeol. Felly, ceir cyfle i gywain gwybodaeth a phrofiad yr arolygwyr hyn a sefydlu rhaglen i fentora arolygwyr newydd.