1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru ar 27 Ebrill 2022.
6. Beth yw asesiad y Gweinidog o'r setliad llywodraeth leol a ddarperir i Gyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam ar gyfer y flwyddyn ariannol gyfredol? OQ57937
Rwy’n blaenoriaethu cyllid ar gyfer llywodraeth leol wrth osod cyllideb Cymru. Yn 2022-23, bydd Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam yn derbyn cynnydd o 9.4 y cant yn nyraniad ei setliad craidd.
Wel, diolch i chi, Weinidog. Mae’n wirioneddol galonogol eich clywed chi, Jane Dodds, Joyce Watson a Sam Rowlands yn talu teyrnged i gynghorwyr ac i gynghorau sydd wedi gweithredu’n arwrol yn ystod y pandemig ac sydd wedi wynebu beirniadaeth, a hynny'n aml heb unrhyw gyfiawnhad. Croesawodd Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru y setliad i gynghorau eleni wrth gwrs fel y setliad gorau ers degawdau, a daw ar adeg pan fo cydweithredu na welwyd ei debyg o'r blaen rhwng Llywodraeth Cymru a chyngor Wrecsam ar brosiectau fel Porth Wrecsam, y cais Dinas Diwylliant ac wrth gwrs, y cynllun atgyweirio ffordd Newbridge yn fy etholaeth fy hun. Yn ddiweddar, fe gyhoeddoch chi £2.8 miliwn ar gyfer y cynllun hwnnw. Pa mor bwysig yw’r math hwn o gydweithio rhwng Llywodraeth Cymru a chynghorau lleol, ac a fyddech yn sicrhau fy etholwyr fod Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo’n llwyr i helpu cyngor Wrecsam ac awdurdodau lleol eraill i lywio drwy gyfnod a fydd yn anodd iawn wrth inni ddod allan o’r pandemig COVID a wynebu, gyda’n gilydd, yr argyfwng costau byw?
Yn bendant, hoffwn roi sicrwydd i’ch etholwyr y bydd Llywodraeth Cymru bob amser yn ceisio gweithio’n agos iawn gydag awdurdodau lleol ar y cyfrifoldebau a'r diddordebau a rannwn, ac yn enwedig yn awr i gydweithio i gefnogi pobl drwy’r argyfwng costau byw.
Drwy gydol yr argyfwng COVID, rwy'n credu ein bod wedi datblygu mecanweithiau rhagorol, perthynas ragorol a ffyrdd rhagorol o gyfathrebu a fydd, yn fy marn i, yn ein rhoi mewn sefyllfa dda i oresgyn yr heriau eraill y byddwn yn eu hwynebu yn awr, ac mae’r argyfwng costau byw yn un ohonynt, ond hefyd y problemau a'r anawsterau y bydd pobl sy'n ffoi o Wcráin yn eu hwynebu. Rydym wedi sefydlu mecanweithiau da iawn i weithio gydag awdurdodau lleol i wneud yn siŵr fod pobl yn cael croeso cynnes pan fyddant yn dod i Gymru a bod ganddynt wasanaethau a chymorth angenrheidiol i sicrhau eu bod yn cael croeso a’u bod yn teimlo'n ddiogel pan fyddant yn dod yma i Gymru.
Felly, rwy'n credu bod ein cysylltiadau wedi bod yn rhagorol. Rwy’n gobeithio y byddant yn parhau yn hynny o beth, ond rydym yn dal i wynebu llawer o heriau y bydd angen inni weithio arnynt gyda’n gilydd. Ac ochr yn ochr â'r heriau uniongyrchol, mae gennym heriau uniongyrchol a mwy hirdymor materion fel newid hinsawdd a'r angen inni weithio gyda'n gilydd ar ddatgarboneiddio. Felly, ar ôl yr etholiadau llywodraeth leol, edrychaf ymlaen at gyfarfodydd gydag arweinwyr eto a chwrdd ag arweinwyr newydd. Gwn y bydd gennym rai yn sicr, oherwydd mae un neu ddau o arweinwyr yn rhoi’r gorau iddi, felly edrychaf ymlaen at gyfarfod ag arweinwyr newydd a hen rai i ystyried sut y gallwn barhau i fynd i’r afael â’r heriau hyn gyda’n gilydd.