Arweinwyr Cynghorau

1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru ar 27 Ebrill 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Tom Giffard Tom Giffard Conservative

7. Sut mae'r Gweinidog yn gweithio gydag arweinwyr cynghorau i sicrhau bod y penderfyniadau a wneir ganddynt o fudd i'r cyhoedd? OQ57908

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 2:11, 27 Ebrill 2022

(Cyfieithwyd)

Mae awdurdodau lleol yn gyrff annibynnol sy’n atebol yn ddemocrataidd ac sy’n gyfrifol am graffu ar eu penderfyniadau eu hunain. O fis Mai ymlaen, bydd gan bob prif gyngor ddyletswydd i annog pobl leol i gymryd rhan yn eu penderfyniadau. Bydd hyn yn rhoi dealltwriaeth well i gynghorau o ddiddordebau'r cyhoedd yn eu hardal.

Photo of Tom Giffard Tom Giffard Conservative 2:12, 27 Ebrill 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch i’r Gweinidog am yr ateb. Un penderfyniad gwael, mae arnaf ofn, na wnaed er budd y cyhoedd oedd y penderfyniad diweddar gan Gyngor Abertawe yn yr ardal y mae’r ddau ohonom yn ei chynrychioli, Weinidog. Roeddech chi a minnau’n bresennol yn agoriad gwych Arena Abertawe, a gyflwynwyd gan Lywodraeth Cymru, Llywodraeth y DU a chynghorau lleol yn gweithio gyda'i gilydd. Mae'n dangos yr hyn y gellir ei gyflawni pan fydd pawb yn cydweithio. Fodd bynnag, cafodd yr awyrgylch cadarnhaol hwnnw ei suro’n llwyr y diwrnod canlynol pan ddatgelwyd bod arweinydd Cyngor Abertawe, Rob Stewart, wedi enwi ystafelloedd yn yr arena newydd ar ôl cynghorwyr Llafur. Roedd hwnnw’n gam a ddisgrifiwyd fel un ‘clust fyddar’, ‘ffrindgarol’, a ‘heb unrhyw gysylltiad â phobl Abertawe’, a, diolch byth, diolch i bwysau pobl Abertawe a’i chynghorwyr Ceidwadol, newidiodd yr arweinydd ei feddwl yn ddiweddarach a phenderfynu lansio ymgynghoriad ar enwi'r arena. Ond mae'r llanast hwn yn codi cwestiynau difrifol am arweinyddiaeth bresennol y cynghorau a'u gallu i wneud penderfyniadau er budd y cyhoedd. Felly, a gaf fi ofyn, Weinidog: pa asesiad a wnaethoch mewn perthynas â gallu arweinyddiaeth bresennol Cyngor Abertawe i flaenoriaethu buddiannau pobl Abertawe dros fuddiannau’r Blaid Lafur?

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 2:13, 27 Ebrill 2022

(Cyfieithwyd)

Lywydd, unwaith eto mae'n rhaid imi ateb cwestiwn plaen gydag ateb plaen, a chredaf fod arweinydd cyngor Abertawe yn bendant yn rhoi pobl Abertawe yn gyntaf yn y gwaith y mae'n ei wneud. Rwy’n credu ei fod yn uchelgeisiol dros bobl Abertawe a bod ganddo weledigaeth gref ar gyfer Abertawe, fel y gwelsom yn agoriad yr arena newydd. Rwyf am ei adael yn y fan honno cyn imi fynd ymhellach nag y mae’r Llywydd yn caniatáu i mi ei wneud, ond rwy'n credu eich bod yn deall y pwynt rwy’n ei wneud.