Hawliau Pobl Hŷn

1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol – Senedd Cymru ar 4 Mai 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Natasha Asghar Natasha Asghar Conservative

7. Pa gamau y mae'r Gweinidog yn eu cymryd i hybu ymwybyddiaeth o hawliau pobl hŷn? OQ57962

Photo of Jane Hutt Jane Hutt Labour 2:11, 4 Mai 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch ichi am y cwestiwn hwnnw. Rydym yn ariannu Age Cymru i weithio gyda phobl hŷn i godi ymwybyddiaeth a dealltwriaeth o hawliau gan ddefnyddio ein canllawiau a gydgynhyrchwyd, 'Sicrhau bod hawliau’n gweithio i bobl hŷn'. Mae Age Cymru hefyd yn cynhyrchu pecyn cymorth fideo ac yn cyflwyno ymgyrch hawliau pobl hŷn, sydd ar y gweill tan fis Mehefin.

Photo of Natasha Asghar Natasha Asghar Conservative

(Cyfieithwyd)

Weinidog, mae credyd pensiwn yn daliad ychwanegol i'n pensiynwyr mwyaf bregus ac mae'n werth £3,300 ar gyfartaledd. Yn ogystal ag ychwanegiad ariannol at bensiwn y wladwriaeth, mae'n bont i gael mynediad at lawer o fudd-daliadau eraill, megis cymorth gyda chostau tai, biliau gwresogi, cynlluniau gostyngiadau'r dreth gyngor a thrwyddedau teledu am ddim i bobl dros 75 oed. Amcangyfrifir nad yw tua chwarter y bobl a allai hawlio'r cymorth ychwanegol hwn yn gwneud hynny ar hyn o bryd. Mae Llywodraeth Geidwadol y DU wedi lansio ymgyrch fawr i annog pensiynwyr cymwys, yn ogystal â'r rhai sy'n gofalu am bobl hŷn ac yn eu cefnogi, i gael y cymorth y mae ganddynt hawl iddo. Felly, Weinidog, a wnewch chi ymrwymo i weithio gyda Llywodraeth y DU a'r comisiynydd pobl hŷn i godi ymwybyddiaeth o'r credyd pensiwn sydd ar gael i bobl hŷn agored i niwed yng Nghymru sydd â hawl i gael y cymorth ariannol ychwanegol hwn? Diolch. 

Photo of Jane Hutt Jane Hutt Labour 2:12, 4 Mai 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr iawn. Mae hynny'n dilyn yn dda iawn o'r pwyntiau cynharach yr oeddwn yn eu gwneud am fy nghyfarfodydd gyda'r comisiynydd pobl hŷn. Ac yn wir, rwy'n gwybod bod galwadau o bob rhan o'r Siambr—rwy'n credu bod Peredur hefyd wedi'i godi—ynglŷn â sut y gallwn gynyddu'r nifer sy'n manteisio—budd-dal Llywodraeth y DU ydyw—ar gredyd pensiwn yn benodol, ond ceir mynediad at fudd-daliadau eraill hefyd. Rydym yn gweithio, wrth gwrs, gyda'r comisiynydd pobl hŷn, ac rydym hefyd yn gweithio gyda Llywodraeth y DU. Rydym wedi bod yn gofyn i Lywodraeth y DU ymuno â ni, gyda'r Alban, mewn ymgyrch 'Hawliwch yr hyn sy’n ddyledus i chi' ledled y DU, ac rydym yn cael rhywfaint o ymateb i hynny yn awr. Ond rwyf am ddweud bod 'Sicrhau bod hawliau’n gweithio i bobl hŷn', a gyhoeddwyd gennym y llynedd, ac a gydgynhyrchwyd gyda Gofal Cymdeithasol Cymru a chydag Age Cymru, hefyd yn ymwneud â sicrhau bod pobl hŷn yn ymgysylltu ac yn dweud wrthym am y ffordd orau o gyfleu'r neges fod y rhain yn bethau y mae ganddynt hawl iddynt a'n bod eisiau iddynt fanteisio arnynt, i sicrhau nad ydynt yn dioddef cymaint yn yr argyfwng costau byw, oherwydd mae hefyd yn taro pensiynwyr yn galed iawn.