Yn eich diweddariad ar gefnogaeth Llywodraeth Cymru i Wcráin ddydd Iau diwethaf, fe wnaethoch chi gyfeirio at ffigurau diweddaraf Llywodraeth y DU, a oedd yn nodi, ar 10 Mai, fod 3,300 o fisâu wedi'u rhoi i bobl o Wcráin i ddod i Gymru drwy'r cynllun Cartrefi i Wcráin, sydd i fyny o 1,000 mewn pythefnos yn unig. Noddwyd 1,300 ohonynt gan Lywodraeth Cymru, i fyny 630 mewn pythefnos yn unig. Gyda’i gilydd, mae cyfanswm o 132,900 o geisiadau am fisâu cynllun Wcráin bellach wedi'u derbyn, gyda 120,300 o fisâu wedi'u cyhoeddi, i fyny o 73.2 y cant i 77 y cant mewn pythefnos, a chyfanswm o 46,100 o ddeiliaid fisâu yn cyrraedd y DU, i fyny o 23 y cant i 34.6 y cant mewn pythefnos. Rydych chi’n dweud bod 1,126 o bobl â noddwyr bellach wedi cyrraedd Cymru, yn ogystal â'r rhai sy'n cyrraedd o dan gynllun teulu Wcráin. Beth felly yw eich dealltwriaeth o faint sydd wedi cyrraedd Cymru i gyd hyd yn hyn o dan y ddau gynllun? Ac er gwaethaf y ffigurau sy'n gwella'n raddol, pa drafodaethau penodol pellach ydych chi wedi'u cael gyda Gweinidog Ffoaduriaid y DU am y rhesymau dros y bwlch rhwng nifer y fisâu a gyhoeddwyd a chyfanswm y bobl sy'n cyrraedd, a beth sy'n cael ei wneud i fynd i'r afael â hyn?

Ddydd Iau diwethaf, cafodd yr Aelodau sesiwn friffio gan y Groes Goch Brydeinig ar Wcráin, gyda chamau gweithredu a argymhellir. Sut ydych chi’n ymateb i'w datganiadau, wrth i ffoaduriaid ymgartrefu yng Nghymru, y bydd monitro lles a diogelwch ffoaduriaid yn y tymor hwy yn hollbwysig? Felly, yn rôl Llywodraeth Cymru fel uwch-noddwr o dan y cynllun Cartrefi i Wcráin, fe wnaethon nhw ddweud, mae'n bwysig bod sicrwydd yn cael ei wneud ynghylch cymorth diogelu er mwyn sicrhau bod rôl i awdurdodau lleol o ran monitro cymorth parhaus ynghylch lles pobl o Wcráin wrth iddyn nhw ymgartrefu yng Nghymru. Ac fe wnaethon nhw ddweud, 'Er bod cefnogaeth hyd yma i'w chroesawu, rydym ni am leihau'r risg o sefydlu system ddwy haen ar gyfer ffoaduriaid yng Nghymru a'r DU, a fyddai'n golygu trin pobl yn wahanol ar sail y ffordd y gwnaethon nhw gyrraedd.' Gallai'r newidiadau arfaethedig, medden nhw, adael pobl heb fynediad at gymorth hanfodol.

Wrth ymateb i chi bythefnos yn ôl, fe wnes i gyfeirio hefyd at ffigurau sy'n dangos amrywiad enfawr yn nifer y fisâu a gyhoeddwyd ar draws awdurdodau lleol yng Nghymru. Beth yw eich dealltwriaeth o'r sefyllfa gymharol nawr, bythefnos yn ddiweddarach, ac, er gwaethaf y gwahaniaethau amlwg ym maint y boblogaeth, beth yw eich dealltwriaeth o'r rhesymau dros yr ystod hon a sut ydych chi’n targedu cymorth ar lefel leol, os oes gwahaniaeth o hyd?

Wrth ymateb i chi bythefnos yn ôl, fe wnes i ofyn sut roeddech chi’n gweithio gyda'ch cyd-Weinidogion i sicrhau bod lleoedd mewn ysgolion a gwasanaethau meddygon teulu a'r GIG lleol ar gael i ffoaduriaid o Wcráin pan fyddan nhw’n cyrraedd Cymru. Fe wnaethoch chi ymateb gan ddweud:

'Mae hi'n hanfodol o ran addysg y gall plant gael eu derbyn i ysgolion, ac, yn wir, hefyd, mae'n rhaid i mi ddweud, wrth y gwasanaeth iechyd, i'w meddygon teulu nhw, am y gwiriadau sydd ar y gweill o ran iechyd. Fe gaiff hynny ei fonitro bob dydd.'

Fodd bynnag, fe wnes i gysylltu â chi wedyn ar ran etholwr a oedd â theulu ffoaduriaid o Wcráin yn cyrraedd y bore canlynol o dan y cynllun Cartrefi i Wcráin, a oedd wedi cael gwybod gan dderbyniadau ysgol yr awdurdod lleol na allai plentyn oedran ysgol gynradd y teulu ddechrau addysg nes iddi gael gwiriad meddygol gan feddyg teulu, yn unol â chyfarwyddyd Llywodraeth Cymru. Dywedodd y meddyg teulu yr oedd y teulu wedi’i gofrestru gyda nhw eu bod nhw’n gwrthod gwneud y gwiriad meddygol, nad oedden nhw’n gwybod unrhyw beth am y gofyniad hwn ac nad oedd ganddyn nhw’r gallu. Hoffwn ddiolch i chi am eich ymateb prydlon iawn i hyn, gan ddweud fod swyddogion yn cysylltu â'r swyddog derbyn yn yr awdurdod lleol i gadarnhau, ar yr amod bod y plentyn yn iach, nad oes angen iddyn nhw aros am asesiad iechyd i allu mynychu'r ysgol; bod y gofyniad i ohirio presenoldeb yn ymwneud yn benodol â sgrinio TB; y gall plant oedran ysgol gynradd fynychu os ydyn nhw’n iach, ond mae angen asesiad a phelydr-x ar blant oedran ysgol uwchradd gyda thimau TB y bwrdd iechyd cyn iddyn nhw fynychu'r ysgol; a'ch bod wedi gofyn i swyddogion iechyd fynd ar drywydd hynny gyda'r bwrdd iechyd fel mater o frys o ran y sefyllfa a roddwyd i'r teulu o'r practis meddygon teulu?

Wel, dywedodd yr etholwr wrthyf i wedyn fod derbyniadau i ysgolion wedi cysylltu â nhw i ddweud y gall plant oedran ysgol gynradd fynychu'r ysgol yn awr, a diolchodd i chi a minnau am hyn. Fodd bynnag, fe wnaethon nhw ychwanegu,

'Dydw i ddim yn siŵr o'r broses o ran mynychu os yw ei grŵp blwyddyn hi’n llawn, a dywedwyd wrthym ni ei fod yn llawn.'

Sut, felly, ydych chi’n gweithio gyda chydweithwyr i sicrhau bod y mater hwn o gapasiti yn cael sylw? Ac yn olaf, sut y byddwch chi nawr yn sicrhau bod awdurdodau lleol a gwasanaethau iechyd ledled Cymru yn deall eich disgwyliadau ohonyn nhw?