Diolch, Ddirprwy Lywydd. Heddiw yw Diwrnod Rhyngwladol Amgueddfeydd. Fe'i dathlwyd am y tro cyntaf ym 1977, a'r llynedd, cymerodd dros 37,000 o amgueddfeydd ran mewn dros 150 o wledydd. Nod y diwrnod yw codi ymwybyddiaeth o amgueddfeydd fel arenâu ar gyfer cyfnewid diwylliannol, lle rydym yn cyfoethogi ein dealltwriaeth ohonom ein hunain ac eraill. Mae thema eleni, grym amgueddfeydd, yn canolbwyntio ar y potensial trawsnewidiol hwn. Mae’n archwilio sut y mae amgueddfeydd yn gwneud lles i’w cymunedau drwy ledaenu syniadau am gynaliadwyedd a’r economi gymdeithasol; arloesi a gwella prosesau digideiddio i ehangu mynediad; ac adeiladu cymunedol drwy wead democrataidd, cymdeithasol sy'n darparu cyfleoedd dysgu gydol oes. Yn wir, gall amgueddfeydd fod yn arfau pwerus ar gyfer newid cymdeithasol.

Mae mynediad i amgueddfeydd cenedlaethol Cymru yn parhau i fod yn rhad ac am ddim. Mae hyn yn bwysig iawn, gan ei fod yn sicrhau y gall pawb ymgysylltu â'n treftadaeth gyffredin. Cyn y pandemig, gwnaed 1.8 miliwn o ymweliadau bob blwyddyn o dan y cynllun hwn. Mae cyhoeddiad heddiw gan y Dirprwy Weinidog diwylliant yn dangos ymrwymiad parhaus Llywodraeth Cymru i fuddsoddi yn ein hamgueddfeydd. Rwy'n croesawu'r addewidion yn y rhaglen lywodraethu i gefnogi amgueddfeydd ac i sicrhau bod straeon eraill, megis profiadau pobl ddu, Asiaidd ac ethnig leiafrifol yng Nghymru, yn cael eu hadrodd.

I gloi, hoffwn sôn am Amgueddfa Cwm Cynon. Dyma berl go iawn, ac mae'n werth ymweld â’r safle o flaen olion hanesyddol ffwrneisiau gwaith haearn y Gadlys. Diolch i staff a gwirfoddolwyr yr amgueddfa am eu gwaith, nid yn unig ar Ddiwrnod Rhyngwladol Amgueddfeydd, ond drwy gydol y flwyddyn.