9. Dadl: Adolygiad Blynyddol 2020-21 y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:33 pm ar 7 Mehefin 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Sioned Williams Sioned Williams Plaid Cymru 5:33, 7 Mehefin 2022

Rwy'n croesawu'r cyfle i gyfrannu i'r ddadl hon heddiw. Mae'r Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol yn parhau i wneud gwaith hollbwysig ac, yn wir, yn ystod y cyfnod pryderus hwn, pan fo hawliau dynol dan fygythiad digynsail o du Llywodraeth Dorïaidd San Steffan, yn gwneud gwaith cwbl allweddol i sicrhau bod sefydliadau a Llywodraeth Cymru yn gweithredu ar bob cyfle i sicrhau tegwch i bobl Cymru. Felly, rwy'n falch o gydnabod y gwaith hwnnw yma yn y Siambr.

Er mwyn paratoi ar gyfer fy nghyfraniad heddiw, edrychais yn ôl ar adroddiadau blaenorol y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol a'r sylwadau a chwestiynau perthnasol a godwyd yn eu sgil, a bob blwyddyn, mae'n ymddangos ein bod yn teimlo bod y bygythiad i hawliau dynol yn ddigynsail. Dros y blynyddoedd diweddar, wrth ymateb i'r adroddiadau, rŷn ni wedi cyfeirio at bolisïau llymder yn bygwth cyflogaeth a bywoliaeth a goblygiadau niweidiol Brexit a oedd yn rhoi sylfaen hawliau dynol mewn perygl. Wedyn, dros y blynyddoedd, mae yna ddatblygiad amlwg hefyd wedi bod yn yr ymwybyddiaeth o effeithiau newid hinsawdd ar hawliau dynol. A gwelsom, er enghraifft, hawliau sylfaenol i gartref diogel yn cael eu golchi i ffwrdd yn llythrennol wrth i rai o'n cymunedau ddioddef llifogydd mwy cyson a mwy difrifol. Ac wrth inni gael ein taro gan bandemig byd-eang, wrth gwrs, bu i bob un ohonom ni archwilio natur ein hawl i ofal iechyd ac iechyd, i gael cyswllt gyda'n gilydd, a'n hawliau fel gweithwyr. Amlygwyd sut y cafodd hawliau rhai grwpiau penodol, fel y cyfeiriodd Altaf Hussain, o'n cymdeithas, er enghraifft pobl anabl a phlant, pobl mewn cartrefi gofal, a'r rhai a oedd yn derbyn gofal mamolaeth, eu tramgwyddo a'u hesgeuluso yn ddifrifol ar brydiau gan rai o benderfyniadau'r Llywodraeth yn ystod y cyfnod hwnnw.