Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:22 pm ar 15 Mehefin 2022.
Diolch yn fawr, Joyce. Rwy'n cytuno bod angen inni roi llawer mwy o amser ac ymdrech i mewn i endometriosis yn y GIG yng Nghymru, a dyna pam fy mod yn falch iawn fod hyn wedi bod yn ffocws i'r grŵp gweithredu ar iechyd menywod, lle rydym wedi cyflwyno £1 filiwn ychwanegol i fynd i'r afael â'r mater hwn o ddifrif, ynghyd ag un neu ddau o faterion eraill yn ymwneud â menywod.
Fe fyddwch yn ymwybodol fy mod yn bwriadu gwneud datganiad ansawdd ar fenywod yn ystod yr wythnosau nesaf, ac iechyd menywod. Wrth gwrs, rwy'n falch iawn ein bod wedi gweld y nyrsys clinigol arbenigol hynny'n cael eu penodi. Mae'r un yn Hywel Dda wedi bod yn ei swydd ers mis Mai 2021, ac wrth gwrs mae mecanwaith atgyfeirio ar waith fel y gallant atgyfeirio at ganolfannau trydyddol yn Abertawe a Chaerdydd os oes angen llawdriniaethau mwy cymhleth. Mae'r nyrsys endometriosis yn treulio amser gyda chleifion mewn clinigau ac yn cysylltu â'r timau amlddisgyblaethol hynny i sicrhau gwell dealltwriaeth o endometriosis. Rwy'n credu bod angen i bob un ohonom gael gwell dealltwriaeth o endometriosis; mae'n sicr yn rhywbeth y dysgais lawer mwy amdano ers dod i'r swydd hon.
Y peth arall y mae'r grŵp gweithredu ar iechyd menywod wedi'i wneud yw datblygu gwefan bwrpasol i gleifion ac i nyrsys ei defnyddio, Endometriosis Cymru, ac mae hynny'n cynnwys straeon 'byw gydag endometriosis' gan Gymry, a thraciwr symptomau hefyd. Rwy'n gobeithio y bydd hwnnw'n offeryn diagnosis i gleifion a chlinigwyr, fel y gallwn gyflymu diagnosis cynnar a thriniaeth gynnar i bobl ag endometriosis.