Grŵp 7 yw'r grŵp nesaf o welliannau. Mae'r grŵp yma'n ymwneud â llesiant dysgwyr a diogelu dysgwyr. Gwelliant 12 yw'r prif welliant yn y grŵp, a dwi'n galw ar y Gweinidog i gynnig y gwelliant hynny.

Cynigiwyd gwelliant 12 (Jeremy Miles).

Diolch, Llywydd. Rwy’n galw ar Aelodau i gefnogi gwelliannau 12 ac 13, sy'n cyflwyno amodau cofrestru cychwynnol a pharhaus gorfodol newydd ynghylch effeithiolrwydd trefniadau darparwyr addysg drydyddol ar gyfer cefnogi a hyrwyddo lles eu staff a'u myfyrwyr. Bydd hyn yn sicrhau y rhoddir ystyriaeth i ba un a oes gan ddarparwyr brosesau, gwasanaethau a pholisïau priodol yn eu lle i gefnogi lles, llesiant a diogelwch myfyrwyr a staff.

Mae gan bawb yr hawl i gael profiad addysg hapus, ac rwyf am i Gymru feithrin enw da, yn y Deyrnas Unedig ac yn rhyngwladol, am roi llesiant wrth wraidd ein system addysg. Gall diffyg cefnogaeth ar gyfer iechyd meddwl a llesiant fod yn rhwystr i lwyddiant mewn addysg i lawer o ddysgwyr a myfyrwyr. Felly, mae'n hanfodol ein bod yn sicrhau bod darparwyr yn mynd i’r afael â'r heriau hyn ac yn cael eu cefnogi i wneud hynny gan y comisiwn. Mae'n amlwg ein bod yn wynebu llawer o heriau ar draws y Deyrnas Unedig. Mae myfyrwyr amser llawn yn fwy tebygol o ddioddef ymosodiadau rhywiol na'r rhai mewn unrhyw grŵp galwedigaethol arall, ac mae bron i chwarter myfyrwyr ethnig lleiafrifol yn profi aflonyddu hiliol ar y campws. Mae myfyrwyr yn adrodd yn barhaus am lefelau is o hapusrwydd a lefelau uwch o bryder na'r boblogaeth yn gyffredinol, ac mae hyn wedi'i waethygu gan effeithiau diweddar y pandemig.

Dros y degawd diwethaf gwelwyd trobwynt, yn enwedig yn sector addysg uwch y Deyrnas Unedig, o ran sut mae darparwyr yn mynd i'r afael â materion yn ymwneud â bwlio ac aflonyddu ac yn cefnogi iechyd meddwl a llesiant myfyrwyr, ac rwy’n credu y byddem ni i gyd yn cytuno bod angen mwy o gynnydd ar y materion hyn. Argymhellodd adroddiad gan Universities UK yn 2015 newidiadau ysgubol i'r ffyrdd y mae prifysgolion yn rheoli’r broses adrodd a’r cymorth i ddioddefwyr aflonyddu, trais a throseddau casineb, ac rwy’n siŵr ein bod ni i gyd yn cytuno bod angen gwneud mwy o gynnydd ar hyn. Yn Lloegr, nid yw'r Swyddfa Myfyrwyr yn rheoleiddio'n ffurfiol y ffordd y mae darparwyr addysg uwch yn hyrwyddo ac yn cefnogi lles myfyrwyr. Felly, byddwn ni'n mynd gam ymhellach yng Nghymru drwy sicrhau bod gan y comisiwn newydd y grym i roi blaenoriaeth i oruchwylio'r materion hollbwysig hyn.

Rwy'n gobeithio y bydd y gwelliannau hyn yn ennyn cefnogaeth drawsbleidiol. Hoffwn ddiolch i Laura Anne Jones am gyflwyno gwelliannau yng Nghyfnod 2 a dynnodd sylw at bwysigrwydd sicrhau bod iechyd meddwl a llesiant yn cael eu hadlewyrchu yn y darn hwn o ddeddfwriaeth. Rwy’n credu y bydd y gwelliannau a gyflwynir yma yng Nghyfnod 3 yn cynnig y ffordd fwyaf effeithiol o sicrhau bod y comisiwn yn hyrwyddo iechyd meddwl a llesiant dysgwyr. Allaf i ddim cefnogi gwelliannau 98, 99 a 100. Fel dywedais i pan gynigiwyd y rhain yn ystod gwaith craffu Cyfnod 2, mae angen i'r comisiwn gadw'r gallu i addasu cynlluniau diogelu dysgwyr er mwyn sicrhau bod y cynlluniau'n gadarn ac yn parhau i ganolbwyntio ar y dysgwr. Galwaf ar Aelodau, felly, i gefnogi gwelliannau 12 a 13 ac i wrthod pob gwelliant arall yn y grŵp hwn.

Hoffwn ategu llawer o'r hyn y mae'r Gweinidog wedi ei ddweud a hoffwn ddiolch iddo hefyd am fwrw ymlaen â'n gwelliant gwreiddiol a chefnogi'r bwriadau a nodwyd yn wreiddiol gan y Ceidwadwyr Cymreig o ran llesiant ac amddiffyn dysgwyr.

Hoffwn gynnig gwelliannau 98, 99 a 100. Cyflwynwyd gwelliant 98 a'i ddau welliant canlyniadol eto i ail-bwysleisio awgrym Prifysgolion Cymru i'r comisiwn allu cymeradwyo'r cynllun amddiffyn dysgwyr gydag addasiadau neu hebddyn nhw. Mae'n rhaid i'r comisiwn allu pennu gofynion fel amod ar gyfer cymeradwyo, a dylai fod yn fater i'r corff llywodraethu benderfynu a ddylid derbyn yr addasiadau ai peidio. Mater i'r comisiwn hefyd fyddai penderfynu a ddylid cymeradwyo neu wrthod y cynllun. Fodd bynnag, mae'n ymddangos y byddai ymdrechion i wrthwynebu addasiadau yn uniongyrchol heb ganiatâd darparwyr yn peri'r risg na fyddai'r comisiwn yn cyflawni ei ddyletswydd o ran cyfraith elusennau, sy'n golygu bod y ddeddfwriaeth yn dibynnu ar ddarpariaethau nad ydyn nhw'n ymarferol. Felly, pwysleisiaf eto yma yng Nghyfnod 3 y dylid diwygio'r cymal i ddileu'r gallu i'r comisiwn wneud newidiadau unochrog i gynlluniau. Gofynnaf i'r Aelodau ystyried hyn. Diolch.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 12? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Neb yn gwrthwynebu gwelliant 12, felly mae gwelliant 12 yn cael ei gymeradwyo.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 13 yn cael ei symud gan y Gweinidog?

Cynigiwyd gwelliant 13 (Jeremy Miles).

Ydy.

Ydy. A oes unrhyw wrthwynebiad i welliant 13? Nac oes. Felly, mae gwelliant 13 yn cael ei dderbyn.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 14 yn cael ei symud?

Cynigiwyd gwelliant 14 (Jeremy Miles).

Ydy.

Ydy. Oes unrhyw wrthwynebiad i welliant 14? Nac oes, felly derbynnir gwelliant 14.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 15 yn cael ei symud gan y Gweinidog?

Cynigiwyd gwelliant 15 (Jeremy Miles).

Ydy.

Ydy. Felly, oes unrhyw wrthwynebiad i welliant 15? Nac oes. Derbynnir gwelliant 15.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 16. Y Gweinidog yn ei symud e?

Cynigiwyd gwelliant 16 (Jeremy Miles).

Ydy.

Ydy. Felly, a oes gwrthwynebiad i welliant 16? Nac oes, felly derbynnir y gwelliant hynny.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 17 sydd nesaf. Ydy e'n cael ei symud?

Cynigiwyd gwelliant 17 (Jeremy Miles).

Ydy.

Oes yna wrthwynebiad i welliant 17? Nac oes, felly derbynnir 17.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 18. Ydy e'n cael ei symud?

Cynigiwyd gwelliant 18 (Jeremy Miles).

Ydy.

Ydy. Felly, oes gwrthwynebiad i 18?

Amendment 18, any objection?

Nac oes, felly derbynnir gwelliant 18.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 19, Weinidog.

Cynigiwyd gwelliant 19 (Jeremy Miles).

Ydy.

Symud gwelliant 19, felly. Oes gwrthwynebiad? Dwi ddim yn meddwl bod gwrthwynebiad, felly derbynnir gwelliant 19.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 20, Gweinidog.

Cynigiwyd gwelliant 20 (Jeremy Miles).

Ydy.

Gwelliant 20 yn cael ei symud. Oes gwrthwynebiad? Nac oes, felly derbynnir gwelliant 20.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gwelliant 21. Ydy e'n cael ei symud?

Cynigiwyd gwelliant 21 (Jeremy Miles).

Ydy.

Ydy. Oes gwrthwynebiad? Nac oes, felly mae gwelliant 21 yn cael ei dderbyn.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.