Deddf Syndrom Down 2022

1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 28 Mehefin 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Peter Fox Peter Fox Conservative

3. Pa drafodaethau y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cael gyda Llywodraeth y DU am Ddeddf Syndrom Down 2022? OQ58281

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:07, 28 Mehefin 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch i'r Aelod am hynna, Llywydd. Nododd trafodaethau cynnar gyda Llywodraeth y DU y bydd ei Deddf Syndrom Down yn rhoi'r un lefel o gymorth ac amddiffyniad i bobl â syndrom Down yn Lloegr sydd eisoes yn cael eu mwynhau gan bobl yng Nghymru.

Photo of Peter Fox Peter Fox Conservative

(Cyfieithwyd)

Diolch, Prif Weinidog, am yr ymateb yna. Yr wythnos diwethaf, fe wnes i gyfarfod â dau etholwr, sydd hefyd yn rhieni i blant syndrom Down, sy'n rhedeg elusen leol sy'n cefnogi pobl ifanc â syndrom Down o bob rhan o'r de. Er gwaethaf gwelliannau mewn pethau fel gofal plant, addysg a chyflogaeth, tynnwyd sylw at y ffaith fod pobl ifanc â syndrom Down yn dal i wynebu rhwystrau rhag cynhwysiant. Yn benodol, canolbwyntiodd ein cyfarfod ar y diffyg dull cydgysylltiedig o weithredu yn y ddarpariaeth addysg ôl-16.

Yn aml, prin yw'r lleoliadau hyfforddi ar gyfer unigolion o'r fath, tra bod llawer o leoliadau'n rhedeg am ddwy flynedd yn unig, gyda llawer o'r bobl ifanc hyn angen dewisiadau dysgu hirach a mwy hyblyg i ddiwallu eu hanghenion. Nododd yr etholwr hefyd fod cyrsiau o'r fath, yn Lloegr, yn aml yn gysylltiedig â'r posibilrwydd o gyflogaeth, tra bod cyrsiau yng Nghymru yn canolbwyntio mwy ar sgiliau bywyd yn unig. Nawr, yn Lloegr, bydd y Ddeddf Syndrom Down, fel y byddwch yn cydnabod, a gyflwynwyd gan Dr Liam Fox, yn ei gwneud yn ofynnol i amrywiaeth o gyrff cyhoeddus a darparwyr addysg ystyried canllawiau a gyhoeddwyd gan y Llywodraeth ar gamau y gellir eu cymryd i ddiwallu anghenion pobl â syndrom Down.

Prif Weinidog, a wnaiff Llywodraeth Cymru ystyried sut y gellid cyflwyno darpariaethau'r Ddeddf yng Nghymru i sicrhau bod y rhwystrau presennol rhag cynhwysiant yn cael eu dileu, yn ogystal â chodi ymwybyddiaeth y cyhoedd a derbyn pobl â syndrom Down yn ehangach mewn cymdeithas? Yn olaf, Prif Weinidog, a fyddech chi neu un o'ch cyd-Weinidogion yn ymrwymo i gyfarfod â chynrychiolwyr o'r maes hwn i drafod sut y gellir parhau i wella gwasanaethau i bobl yng Nghymru sydd â syndrom Down?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:09, 28 Mehefin 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch i Peter Fox am y pwyntiau yna, Llywydd. Mae'n iawn iddo ddweud mai Deddf i Loegr yn unig yw'r Ddeddf a basiwyd gan Senedd y DU. Yr hyn sydd ei angen yw i awdurdodau cyhoeddus ystyried canllawiau—canllawiau nad ydyn nhw wedi'u cyhoeddi hyd yma. Ond wrth gwrs—rwy'n sicr yn rhoi'r ymrwymiad hwn iddo—pan gyhoeddir y canllawiau, byddwn yn edrych i weld a oes unrhyw beth y gallwn ni ei ddefnyddio yma yng Nghymru. Y rheswm y daethom i'r casgliad, yn y trafodaethau hynny gyda Llywodraeth y DU, nad oedd achos dros gynnwys Cymru yn y Bil hwnnw oedd oherwydd bod Deddf y Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Cymru) 2006, Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014 a Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a'r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 eisoes yn ei gwneud yn ofynnol i gyrff cyhoeddus yng Nghymru wneud yr hyn y mae angen i Ddeddf y DU ei wneud yn Lloegr erbyn hyn. Ac mae'r cynllun anabledd dysgu, a gyflwynwyd gan fy nghyd-Aelod Julie Morgan yma mewn datganiad llafar ar lawr y Senedd ar 24 Mai, yn cynnwys addysg a chyflogaeth fel un o'i chwe thema graidd.

A yw hynny'n golygu nad oes mwy i'w wneud? Wrth gwrs nad ydi e, ac rwy'n llwyr gydnabod y pwynt a wnaeth Peter Fox am yr anawsterau parhaus y mae pobl ifanc â syndrom Down yn eu hwynebu. Byddaf yn trafod gyda fy nghyd-Aelod a fyddai cyfarfod o'r math a ddisgrifiwch yn werth chweil. Rwyf i fy hun wedi cyfarfod yn rheolaidd iawn â sefydliadau sy'n cynrychioli pobl ag anableddau dysgu, ac, fel Llywodraeth, ein hymrwymiad i sicrhau bod ganddyn nhw'r mathau o ddyfodol y byddem ni eisiau eu gweld ar eu cyfer, pryd y mae eu hanghenion yn cael eu diogelu ond bod eu rhagolygon yn cael eu gwella, ac yn yr ysbryd hwnnw yn union y mae ein cynllun gweithredu anabledd dysgu wedi'i greu.