Part of the debate – Senedd Cymru am 5:56 pm ar 5 Gorffennaf 2022.
Diolch, Gweinidog, am hyn. Gwn fod iechyd menywod yn flaenoriaeth i chi a'n Llywodraeth, ac felly rwy'n croesawu'r datganiad yn fawr heddiw.
Nid wyf eisiau dweud pethau sydd eisoes wedi'u dweud; rwyf eisiau cefnogi'r hyn yr ydych chi, Gweinidog, a Jenny Rathbone wedi'i ddweud am y dyfarniad a gafodd ei wrthdroi yn yr Unol Daleithiau—y Roe v. Wade—ac rwy'n credu mewn gwirionedd y bydd yn gyfnod tywyll iawn yng nghymdeithas America yn awr, fel y dywedoch chi, i ddynion a menywod, oherwydd y penderfyniad hwn. Rwy'n credu ei fod yn frawychus iawn hefyd i lawer iawn o bobl ledled y byd oherwydd bod hyn wedi digwydd. Gellir tynnu ein hawl i ymreolaeth ac i ofal iechyd oddi wrthym gydag ewyllys wleidyddol, a dyna pam y mae'n rhaid i ni barhau i frwydro i ddiogelu hawliau menywod ledled y byd.
Rwyf eisiau dweud, serch hynny, mewn gwirionedd—. Hoffwn dalu teyrnged i'r menywod yn fy nghymuned sydd wedi rhannu eu profiadau o ofal iechyd a rhywedd, o sgrinio serfigol a menopos i niwrowahaniaeth. Fel yr wyf wedi dweud o'r blaen, mae'n hanesyddol, mae wedi ymwreiddio yn ein systemau, oherwydd nid yw'r penderfyniadau a wneir am ein gofal iechyd bob amser wedi'u gwneud gyda menywod mewn golwg, gan fenywod. Felly, roeddwn eisiau gofyn a wnewch chi roi ychydig mwy i ni am niwrowahaniaeth, a dweud y gwir, oherwydd mae hyn yn rhywbeth yr wyf i wedi cael ymateb syfrdanol yn ei gylch, a chredaf y byddai llawer o fenywod yn hoffi'r sicrwydd hwnnw ei fod yn cael ei gymryd o ddifrif gan ein Llywodraeth yng Nghymru. Diolch.