17. Dadl: Adroddiad Blynyddol Llywodraeth Cymru — Cyflawni ein hamcanion llesiant

Part of the debate – Senedd Cymru am 7:06 pm ar 12 Gorffennaf 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Peter Fox Peter Fox Conservative 7:06, 12 Gorffennaf 2022

(Cyfieithwyd)

Mae fy nghyfraniad yn mynd i fod yn fwy technegol ei natur, rwy'n credu. Yn gyntaf, Prif Weinidog, a gaf i ddiolch i chi am gyflwyno'r adroddiad blynyddol hwn, y cyntaf o'r Senedd hon? Mae adroddiad blynyddol yn rhywbeth y dylem ni edrych ymlaen ato. Mae'n rhoi cyfle i ganmol llwyddiant, ond dylai hefyd roi cyfle i ddangos lle mae pethau'n anghywir. Dylai ddangos hunanymwybyddiaeth y Llywodraeth i wybod ble mae pethau ar raddfa pethau.

Mae 10 amcan llesiant i'w croesawu. Roeddwn i'n edrych ymlaen at ddarllen drwy'r adroddiad, ac roeddwn i'n edrych ymlaen at gyrraedd y gwerthusiad yr wyf i mor gyfarwydd ag ef fel cyn arweinydd cyngor, yn gorfod paratoi ar gyfer rheoleiddwyr, ar gyfer cynulleidfaoedd a allai fod yn arolygu fy nghynlluniau blynyddol yr oeddwn i'n eu cyflwyno. Ond, roeddwn i'n siomedig o weld nad oedd unrhyw ffordd o werthuso'r stori sy'n cael ei hadrodd wrthym ni. Er bod llawer o bethau da yn yr adroddiad, rwy'n siŵr bod llawer o feysydd lle mae angen i'r bobl ddeall ychydig mwy am yr hyn sydd wedi mynd o'i le, beth sydd ei angen i unioni pethau, a sut y byddai'r pethau hynny'n cael eu mesur. Mae rheoli perfformiad yn allweddol mewn unrhyw sefydliad, ac ni ddylem ni ond ei gymryd yn ganiataol pan gaiff ei gyflwyno gydag adroddiad blynyddol. Dylem ni allu craffu ar hynny fel Senedd a herio, a deall beth sydd angen digwydd i wella pethau. 

Rwyf i wedi arfer edrych ar dablau RAG—rwy'n siŵr bod llawer ohonoch yn gwybod am y rheini; tablau coch, oren, gwyrdd sy'n cyd-fynd ag adroddiadau. Llywydd, sut y mae'r Senedd wir yn gwerthuso'r mathau hyn o adroddiadau, neu sut y bydd yn gwneud hynny yn y dyfodol? Rwy'n gwybod fy mod i, mae'n debyg, yn bod yn naïf wrth ddisgwyl pethau o'r fath, ond rwy'n credu ei bod yn arfer da i ni allu edrych ar sut mae pethau'n mynd rhagddynt, a sut mae'r Llywodraeth ei hun yn gwerthuso cynnydd yn erbyn ei hamcanion. A oes targedau? Pa dargedau sy'n cyd-fynd â'r 10 nod llesiant hyn, a sut yr ydym ni'n gwerthuso'r rheini? Heb herio data'n gadarn, siawns nad yw'r Llywodraeth mewn perygl o gredu safbwyntiau nad ydyn nhw bob amser yn gywir. Er enghraifft, pan fyddwch chi'n darllen amcan 1, 

'Darparu gofal iechyd effeithiol, cynaliadwy ac o ansawdd uchel', gallech chi gael eich camarwain i deimlo nad yw pethau'n rhy ddrwg—y gallai pethau fod yn oren, yn ffiniol wyrdd. Fodd bynnag, fel y nododd Andrew R.T. Davies yn gadarn y bore yma ac eto heddiw, ac mae llawer o rai eraill yn adrodd hyn i ni bob dydd—. Yn wir, eisteddais i mewn cyfarfod neithiwr lle y gwnaethom ni glywed am berfformiad ofnadwy yn ein bwrdd iechyd. Felly, y gwir sefyllfa yw, ar sail sgôr RAG, yw y byddai hyn yn goch—coch sylweddol—a byddwn i'n cael fy nwyn i gyfrif os mai fy sefydliad i ydoedd, gan y Gweinidog llywodraeth leol bryd hynny, ac rwyf wedi cael fy herio droeon yn y gorffennol. 

Mae llawer o feysydd sy'n haeddu cydnabyddiaeth, ond rwyf i'n apelio arnoch chi, Prif Weinidog, yn y dyfodol, bod gennym ni'r darlun llawn mewn adroddiadau blynyddol, y cyfle i herio cyfeiriad y Llywodraeth hon yn gadarn, a sut y mae pethau'n cael eu cyflawni, oherwydd ar hyn o bryd, rwy'n teimlo ei bod yn anodd deall. Mae'n rhaid i mi ei gymryd yn ganiataol mai dyma beth yr ydym ni'n ei wneud. Sut ydw i'n gwybod sut yr ydym ni'n mynd i wneud yn well? Diolch yn fawr, Llywydd.