Part of the debate – Senedd Cymru am 5:17 pm ar 20 Medi 2022.
Gwych. Diolch yn fawr, Russell. Rwy'n credu bod angen i mi fod yn gwbl glir ein bod ni wedi rhoi arweiniad clir iawn i fyrddau'r GIG, mewn gwirionedd, bod yn rhaid gwneud cynlluniau'r gaeaf yn gynnar. Felly, rydyn ni wedi gofyn iddyn nhw ei wneud fel rhan o'u gwaith cynllunio arferol, oherwydd os ydych chi'n ei adael tan nawr mae'n rhy hwyr; mae angen pethau yn eu lle yn barod. Felly, rydyn ni wedi rhoi'r arian iddyn nhw, roedd angen iddyn nhw gynnwys hwnnw yn eu rhaglen. Mae eu cynlluniau tymor canolig integredig i gyd wedi ystyried sut olwg fydd ar y gaeaf nesaf. Ac wrth gwrs rydym ni eisoes wedi rhoi, er enghraifft, £25 miliwn i gyflwyno'r chwe blaenoriaeth ar gyfer gofal brys ac argyfwng. Felly, mae hynny i gyd wedi mynd, achos pe bydden ni wedi aros tan nawr, fel y dywedoch chi, byddai wedi bod yn anodd i ni fod wedi cyflwyno pethau. Felly, maen nhw wedi gwybod beth oedd yn dod, rydyn ni wedi rhoi arweiniad clir iawn iddyn nhw o ran yr hyn rydyn ni'n ei ddisgwyl o ganlyniad i hynny.
Mae llawer o broblemau gennym o hyd o ran oedi wrth drosglwyddo gofal. Felly, mae'n debyg mai dyna'r prif beth sy'n achosi pen tost i mi ar hyn o bryd: sut mae cael pobl allan o ysbytai pan fyddan nhw'n barod i gael eu rhyddhau, oherwydd mae cryn bwysau oherwydd y mater hynny o gynyddu'r capasiti gofal cymunedol hwnnw. Felly, mae gennym ni fenter y mae'r GIG wedi bod yn gweithio arni gyda llywodraeth leol dros yr haf cyfan, lle rydyn ni'n adeiladu'r capasiti gofal cymunedol hwnnw. Gallaf roi ychydig mwy o fanylion i chi am hynny yn ddiweddarach, ond mae'r rheini'n rhaglenni datblygedig iawn, yn fanwl iawn, ac mae pobl wedi bod yn gweithio ar hynny'n ddwys dros yr haf.
O ran capasiti ysbytai, rwy'n glir iawn nad ydw i eisiau oedi o ran gofal wedi'i gynllunio, a dyna pam rwyf wedi bod yn gofyn, er enghraifft, o ran orthopaedeg, bod gennym ni welyau wedi'u cadw, oherwydd mae yna wastad bwysau yn mynd i fod. Nid yw'r pwysau'n mynd i fynd i ffwrdd, ond mae angen i ni fynd trwy'r rhestrau aros hynny. Ac o ran digidol, gallaf eich sicrhau bod hwn yn fater sydd ar frig fy rhestr o flaenoriaethau. Rwy'n cael cyfarfodydd bron yn wythnosol ar y gwahanol agweddau ar ddigidol y mae angen i ni eu defnyddio i drawsnewid y ffordd rydyn ni'n darparu gwasanaethau yng Nghymru. Ac mi fydd yna newyddion diddorol i chi ar ap y GIG yn fuan iawn. Felly, rwy'n gobeithio na fydd yn rhaid i ni ganslo gormod o driniaethau arferol dros y gaeaf, ond wrth gwrs mae'n dibynnu ar sut olwg allai fod ar y don honno neu beidio. Mae salwch staff yn amlwg yn rhywbeth rydyn ni'n poeni'n fawr amdano, a dyna pam mae cael y cyfraddau hynny i lawr yn sylweddol is na gweddill y pedair gwlad yn sefyllfa dda i fod ynddi, ond rydyn ni'n gwybod ei fod yn batrwm tonnog, felly mae'n rhaid i ni gadw llygad ar hwnnw.
O ran cynyddu capasiti yng ngweithlu'r GIG, fe fyddwch yn ymwybodol, Russell, ein bod eisoes wedi ymgymryd â recriwtio sylweddol yn ystod y pandemig. Pan fo'n dod at y gwasanaeth ambiwlans, er enghraifft, dros y blynyddoedd diwethaf ry'n ni wedi recriwtio o leiaf 200 arall. Bydd rhai newidiadau i'r rhestrau gwaith ambiwlans yn fuan, sy'n mynd i ryddhau cyfwerth â thua 72 o bobl ychwanegol. Felly, rwy'n hyderus bod gennym gynllun clir iawn o ran yr hyn y mae angen i ni ei wneud o ran gofal brys ac argyfwng.
Felly, o ran cynllunio'r gaeaf, yna, rydym wedi gosod fframwaith sy'n egluro ein disgwyliadau i fyrddau iechyd weithio gyda phartneriaid er mwyn datblygu'r rhaglen chwe amcan honno, ac mae rhai o'r blaenoriaethau hynny'n cynnwys ymgyrch gyfathrebu genedlaethol i godi ymwybyddiaeth o GIG 111, i optimeiddio rôl y gwasanaethau trydydd sector, i recriwtio 100 o glinigwyr ambiwlans newydd, ac i sicrhau ein bod yn lleihau'r oedi hir hynny wrth drosglwyddo ambiwlansys, oherwydd rydym yn gwybod os yw'r pwysau hwnnw'n drwm nawr, mae'n mynd i fynd yn anoddach yn nes ymlaen. Mae datrys hynny nawr yn hollbwysig i ni. Felly, mae cynyddu'r capasiti gofal cymunedol hwnnw yn dal i fod ar frig fy rhestr o flaenoriaethau.