2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg ac Addysg – Senedd Cymru ar 21 Medi 2022.
7. Beth mae'r Llywodraeth yn ei wneud i greu'r amgylchedd dysgu gorau ar gyfer plant? OQ58399
Mae sicrhau bod yr ystad ysgolion yn addas at y diben yn hanfodol i greu amgylchedd dysgu cadarnhaol. Dyna pam, ers 2014, ein bod wedi buddsoddi £1.22 biliwn drwy'r rhaglen Cymunedau Dysgu Cynaliadwy, yn erbyn cyfanswm o wariant gyda'n rhanddeiliaid ar y rhaglen o £2.2 biliwn.
Diolch am yr ateb.
Y gaeaf hwn fydd un o'r rhai mwyaf heriol yn hanes datganoli, oherwydd bydd yr argyfwng costau byw yn cael effaith greulon a didrugaredd ar bawb bron, ond yn enwedig y rhai mwyaf bregus, heb ymyrraeth sylweddol gan y wladwriaeth. Mae addysg yn un o'r nifer o feysydd lle bydd yr argyfwng hwn i'w deimlo. Bydd rhai plant nad ydynt yn gymwys ar gyfer ein polisi prydau ysgol am ddim yn llwglyd y gaeaf hwn. A ydych chi wedi rhoi unrhyw ystyriaeth i alwadau Plaid Cymru i ymestyn y rhaglen prydau ysgol am ddim i bawb fel mesur brys i gynnwys plant ysgolion uwchradd? Ac yn sgil eich ateb i Sioned Williams yn gynharach—nad oes unrhyw arian pellach ar gael i ysgolion i fynd i'r afael â'r costau cynyddol—lle byddech chi'n awgrymu y dylai penaethiaid dorri eu cyllidebau er mwyn cadw'r goleuadau ynghyn?
Wel, bydd yr Aelod yn gwybod bod y Llywodraeth hefyd yn gobeithio y gallwn wneud mwy ym maes prydau ysgol am ddim, ond mae'r estyniad y mae'r Aelod yn cyfeirio ato yn ei gwestiwn yn un lle byddai angen i ni wneud y mathau o doriadau mewn rhannau eraill o'n cyllideb y mae'r Aelod yn gofyn i mi fanylu arnynt y dylai ysgolion eu gwneud yn eu cyllidebau hwy. Felly, mae'r her yn sylweddol iawn.
Yn ogystal â chael yr ymrwymiad a'r trugaredd i wneud y gwahaniaeth, mae'n rhaid i ni hefyd ddod o hyd i'r adnoddau i allu gwneud hynny, a dyna'r her y mae'r Llywodraeth hon yn ei hwynebu, fel y mae'n cydnabod, rwy'n siŵr, yn absenoldeb ymrwymiad gan Lywodraeth y DU i unioni'r toriad i bŵer prynu Llywodraeth Cymru drwy'r cyllid sydd gennym eisoes. Fel y dywedais yn gynharach, y gefnogaeth sydd ei hangen ar gyfer gwasanaethau cyhoeddus i ymdopi â chostau ynni—ac mae hynny'n cynnwys ein system addysg—yw'r math o lefel o gefnogaeth y mae angen i Lywodraeth y DU ei darparu i bob rhan o'r DU.
Mae cwestiwn 8 [OQ58392] wedi'i dynnu yn ôl. Cwestiwn 9, Carolyn Thomas.