3. Datganiad gan y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol: Ymateb i Ddatganiad Ariannol Llywodraeth y DU

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:53 pm ar 27 Medi 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mike Hedges Mike Hedges Labour 2:53, 27 Medi 2022

(Cyfieithwyd)

A gaf i groesawu datganiad y Llywodraeth? Rydym ni wedi cael datganiad ariannol trychinebus gan Lywodraeth San Steffan. Mae chwyddiant a chyfraddau llog yn cynyddu, ond mae'r bunt yn ysigo. Mae cyfradd llog Banc Lloegr yn parhau i fod ar lefel isel hanesyddol, er mae'n debyg na fyddaf i'n dweud hynny ymhen y mis. Yn anffodus, mae prisiau tai wedi cynyddu ar sail y disgwyliad y bydd cyfraddau llog isel yn parhau. Mae chwyddiant gennym ni sy'n cael ei yrru gan brisiau nwyddau. Ni fydd cyfraddau llog cynyddol yn lleihau prisiau nwyddau, sy'n cael eu masnachu ar farchnadoedd byd-eang, ond fe fyddan nhw'n achosi caledi ariannol. Mae prisiau, a ddynodir mewn doleri yn bennaf, yn cynyddu oherwydd—roeddwn i am ddweud 'y gostyngiad', ond rwyf i am ddweud 'y cwymp'—y cwymp yng ngwerth y bunt. Mae'r bunt wedi gostwng o $1.50 i $1.08 yn erbyn y ddoler ers i ni bleidleisio i adael Ewrop. Nawr, beth bynnag yr ydych chi'n ei ddweud a oedd hi'n iawn i adael Ewrop neu beidio, rydym ni'n sicr wedi talu pris o ran gwerth yr arian cyfred. Mae Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllideb wedi dweud mai 2022-23 a fydd yn gweld y cwymp mwyaf mewn safonau byw yn y DU ers i hynny gael ei gofnodi.

A gaf i ddim ond codi un mater, a godais i'r wythnos diwethaf ac fe fyddaf i'n parhau i'w godi: problem taliadau sefydlog am ynni, sy'n effeithio fwyaf ar y tlotaf? A fydd y Gweinidog yn codi hyn gyda Llywodraeth San Steffan? Nid oes unrhyw beth, yn fy marn i, yn fwy digalon na gweld pobl sydd wedi bod yn crafu neu'n benthyca eu harian i brynu tocynnau ynni dim ond i'w gweld nhw'n cael eu llyncu yn rhannol gan daliadau sefydlog am ddyddiau nad oedden nhw'n gallu fforddio defnyddio unrhyw ynni o gwbl, ond maen nhw'n parhau i dalu'r taliadau sefydlog hyn. Mae hyn yn effeithio ar y tlotaf yn y gymdeithas, ac a gaf i annog y Gweinidog i godi hyn gyda San Steffan? Nid oes raid i hynny gostio unrhyw beth o ran cyfanswm incwm, ond yn sicr fe fyddai hynny'n llesol i rai sydd ymhlith y tlotaf yn y gymdeithas.