7. Datganiad gan y Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol: Diweddariad ar Wcráin

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:46 pm ar 27 Medi 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jane Hutt Jane Hutt Labour 4:46, 27 Medi 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr, Mark Isherwood. Rwy'n credu i mi ei gwneud hi'n glir iawn yn fy natganiad pa mor bwysig oedd bod â Gweinidog dros Ffoaduriaid, Richard Harrington. Mewn gwirionedd, roeddem yn cwrdd ag ef bob pythefnos; nid yw'r gwaith yn sicr wedi ei gyflawni. Chwaraeodd ran bwysig iawn. Mewn gwirionedd, ymddiswyddodd y diwrnod cyn cyhoeddi arweinyddiaeth y Blaid Geidwadol, ac rwy'n credu yr hyn yr oedd ef yn ei ddeall o'r cyfarfod a gawsom dim ond wythnos yn gynharach—. Mewn gwirionedd, roedd yn mynd i ddod lawr i Gymru; roedd yn ein dyddiaduron ni. Roeddem ni'n mynd i fynd i ymweld â chanolfan groeso gyda'n gilydd. Yn sicr nid yw'r gwaith wedi'i wneud.

Rwy'n falch o glywed gan fy swyddogion, o ran y rôl a gafodd ei chwarae a'r materion pwysig yr oeddem yn eu codi gyda'r Gweinidog dros ffoaduriaid ar y pryd, fod yna gydnabyddiaeth bod angen mynd ar ôl hynny. Byddai'n ddiddorol iawn gweld pa ateb a gawn gan yr Ysgrifennydd Cartref a Simon Clarke, yr Ysgrifennydd Gwladol dros Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau. Rwy'n hapus iawn i rannu'r llythyr a ysgrifennom ni, Neil Gray a finnau. Fe wnaethom ni ailadrodd y pwyntiau yr oeddem ni'n eu trafod. Talwyd teyrnged i'r Arglwydd Richard Harrington am ei ymrwymiad. Fe ofynnom ni a fyddai yna weinidog yn y DU â chyfrifoldeb portffolio, nid yn unig, mae'n rhaid i mi ddweud—. O ran ei gyfrifoldeb gweinidogol, nid dros Wcráin yn unig oedd hwnnw, roedd dros gynlluniau croesawu dinasyddion Affganistan a Hong Kong hefyd. Byddem yn croesawu Gweinidog penodol yn fawr, a byddem yn cefnogi penodi olynydd.

Ond fe wnaethom ni godi'r materion—y materion ariannol, y gwir faterion—sydd bellach yn achosi llawer iawn o bryder. Galwodd—ac yn gyhoeddus, mewn gwirionedd—am ddyblu'r taliad 'diolch' o £350 yn fisol i'r lletywyr. Fe ofynnom ni iddo gael ei godi o leiaf i £500, neu'n uwch eto, gan ddyblu i £700 y mis. Mae angen penderfyniad brys ynglŷn â hyn, oherwydd bod y lletywyr nawr, wrth iddyn nhw gyrraedd diwedd eu cyfnod o chwe mis—. Mae hynny'n dechrau; rydym ni'n ysgrifennu at bob lletywr i weld a fydd yn parhau. Mae hwn yn fater hollbwysig. Gofynnom ni am benderfyniadau cyflym, ac rwy'n gobeithio eich bod chi—fel y gofynnais i chi'r wythnos diwethaf efallai pan gawsom ni sesiwn friffio am hyn—a bydd eich cyd-Aelodau hefyd yn gofyn am benderfyniad cyflym ar y pecyn cyllido hwn.

Hefyd, o ran y pecyn ariannu, yr ydym wedi'i godi yn rheolaidd, nid oes gennym unrhyw wybodaeth. Ac wrth gwrs, y Gweinidog cyllid sydd wedi codi hyn hefyd tua blwyddyn 2, blwyddyn 3. Nid oes gennym unrhyw gyllid ar gyfer gwasanaethau ESOL oddi wrth Lywodraeth y DU, nac yn wir dariffau ar gyfer iechyd ychwaith—y ddau, mewn gwirionedd, a ddarparwyd i gynllun ailsefydlu dinasyddion Affganistan. Nid yw'r Gweinidog dros ymfudo wedi cysylltu â mi o gwbl am hyn, nac unrhyw gyfrifoldeb arall mewn cysylltiad â ffoaduriaid ac ymfudwyr.

Rwy'n edrych ymlaen ac efallai y cawn ni alwadau ffôn oddi wrth nid yn unig Prif Weinidog y DU ond Gweinidogion eraill yn y Llywodraeth. Mae'n hanfodol ein bod yn ymgysylltu â nhw mewn gwirionedd ac yn cadw ar drywydd hyn. Mae gwaith enfawr i'w wneud yma. Rydym ni'n cymryd cyfrifoldeb yn y ffordd yr wyf i wedi amlinellu'n llawn, a hefyd yn ariannu nid yn unig ein canolfannau croeso, ond hefyd yn talu taliadau 'diolch' i letywyr os ydyn nhw'n cefnogi teulu a gyrhaeddodd Gymru i ddechrau o dan y cynllun teuluoedd o Wcráin. Nid yw hynny'n digwydd yn Lloegr. Mae'r ymrwymiad yr ydym ni'n ei wneud yn sylweddol. Gobeithio y bydd pawb yn ymuno â ni heddiw, gan ddweud bod angen pwyso am yr atebion hynny o ran cefnogaeth ariannol.

Fe wnaethoch chi fy nghyflwyno, mewn gwirionedd, Mark, i Link International yn y gogledd, sefydliad gwych. Maen nhw'n rhan allweddol o'n rhwydwaith trydydd sector, sy'n cwrdd yn rheolaidd gyda swyddogion a gyda fi. Maen nhw hefyd, wrth gwrs, yn cysylltu â'r holl grwpiau gwirfoddol eraill, y grwpiau WhatsApp sydd bellach dros Gymru i gyd y mae'r Wcreiniaid eu hunain yn eu trefnu, sef, wrth gwrs, yr hyn yr ydym ni eisiau ei annog. Yn wir, y penwythnos hwn sydd ar ddod, maen nhw wedi trefnu gŵyl gelfyddydol yn Theatr y Sherman. Rwy'n gobeithio y bydd pobl wedi gweld hynny. Byddaf yn siarad yn y digwyddiad agoriadol. Mae hefyd yn cael ei noddi gan enwogion allweddol o Gymru sy'n cefnogi'r hyn y maen nhw'n ei wneud. Ond mae'n bwysig bod cefnogaeth y trydydd sector yn cael ei gydnabod.

O ran y gwasanaethau datganoledig, dywedais yn fy natganiad ein bod bellach yn cyfarfod—. Wel, fe wnes i gyfarfod drwy gydol yr haf cyfan gydag arweinwyr llywodraeth leol, ac mae gennym ffrydiau gwaith sy'n rhedeg ar lefel swyddogol ar bopeth i'w wneud â'r croeso cychwynnol, y gwasanaethau symud ymlaen. Ond rydym ni'n cyfarfod bob pythefnos mewn cyfarfodydd sy'n cael eu cadeirio gan y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol ar Wcráin, gan fod yr arweinyddiaeth leol yn hanfodol bwysig o ran darparu'r gwasanaethau datganoledig hynny. Maen nhw'n gysylltiedig, wrth gwrs, â'r gwasanaeth iechyd, â'r trydydd sector, ESOL, ac ati.

Fe wnaethon ni gysylltu â'r Weinyddiaeth Amddiffyn, ac nid oedd llety ar gael ganddyn nhw. Mae llawer o enghreifftiau da o sut y mae awdurdodau, prifysgolion, y trydydd sector yn dod ymlaen, ac, yn amlwg, byddem yn croesawu unrhyw beth arall a ddaw ymlaen. Ond dilynom ni'r cyswllt hwnnw yn y Weinyddiaeth Amddiffyn—dim byd ar yr adeg honno, nac yn wir nawr. Ond maen nhw i gyd yn dod at ei gilydd i wneud cyfraniadau. Hefyd, rwy'n croesawu'n fawr y gwaith y mae cymdeithas integreiddio dinasyddion Gwlad Pwyl wedi'i wneud.

O ran y gogledd, rydym yn ddiolchgar iawn i holl awdurdodau'r gogledd, i'r trydydd sector, i'r prifysgolion hefyd, sy'n ymgysylltu, ym Mangor a Glyndŵr fel ei gilydd. Ceir gwaith ardderchog o ran croeso a hefyd, wrth gwrs, y teuluoedd hynny sy'n lletya.