Part of the debate – Senedd Cymru am 4:24 pm ar 28 Medi 2022.
Dwi'n croesawu y cynnig sydd o'n blaenau ni heddiw, wrth inni nodi Mis Ymwybyddiaeth Canser Gynaecolegol. Mae pob merch yng Nghymru a phob merch o gwmpas y byd yn wynebu risg o ganser gynaecolegol. Mae o yn cynyddu efo oed, ond mae o yn rhywbeth sy'n risg i bawb. Ond, wrth gwrs, fel efo pob canser, y ffordd i gynyddu'r siawns o oroesi, os ydy y canser yn cael cyfle i gymryd gafael, ydy i ganfod a thrin y canser hwnnw'n gynnar. Ond, mae'r realiti'n un digalon iawn, mae'n rhaid dweud, yng Nghymru: llai nac un o bob tri claf canser gynaecolegol sy'n cael eu gweld o fewn y targed 62 diwrnod. Mae'r cyfraddau goroesi un a phum mlynedd ar gyfer canser y groth wedi gostwng yn sylweddol dros y ddegawd ddiwethaf. Mi ddylai ein bod ni'n gweld cyfraddau goroesi yn cynyddu yn yr unfed ganrif ar hugain. Ac, yn drasig, mae dros hanner y mathau o ganser efo'r cyfraddau goroesi isaf yng Nghymru yn cael eu darganfod yn hwyr, sy'n gwneud y gwaith o drin yn fwy anodd.