3. Pa asesiad y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'i wneud o'r effaith ar Gymru a gaiff Bil Cyfraith yr UE a Ddargedwir (Dirymu a Diwygio) a gyflwynwyd yn ddiweddar? OQ58486

4. Pa asesiad y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'i wneud o oblygiadau i Gymru o'r Bil Cyfraith yr UE a Ddargedwir (Dirymu a Diwygio)? OQ58493

Diolch am eich cwestiwn. Cafodd copi llawn o'r Bil, yn ogystal â chynnwys polisi newydd ar fachlud cyfraith yr UE a ddargedwir, ei rannu gyda swyddogion Llywodraeth Cymru lai na 24 awr cyn ei gyflwyno ar 22 Medi. Rydym yn rhoi ystyriaeth briodol i'r Bil er mwyn deall yr effaith ar Gymru.

Rwy'n cymryd bod hynny wedi cael ei ddweud mewn modd cadarnhaol, a'ch bod yn mynd i fod yn gadarnhaol iawn ynghylch cyflwyno mwy o gyfraith yma y gallwn i gyd edrych arni. Oherwydd fel y bydd y Cwnsler Cyffredinol yn gwybod, pleidleisiodd Cymru, ynghyd â mwyafrif pobl Prydain, yn ddiamod o blaid gadael yr Undeb Ewropeaidd a dros dynnu ein hunain o'r fiwrocratiaeth anetholedig a chamweithredol ym Mrwsel. [Torri ar draws.] Pwrpas Bil Cyfraith yr UE a Ddargedwir (Diwygio a Dirymu) yw dechrau penderfynu, wrth gwrs, pa rannau o hen gyfraith yr UE y dylid eu cadw, a pha rannau a ddylai ddod i ben, ar y cyd â'r gweinyddiaethau datganoledig, fel yr amlinellwyd gan yr Ysgrifennydd Gwladol dros Fusnes, Ynni a Strategaeth Ddiwydiannol. Ni fwriadwyd erioed i'r ddeddfwriaeth hon aros ar y llyfr statud yn barhaol. Eto i gyd, rwy'n teimlo eich bod chi, Gwnsler Cyffredinol, yn rhyw feddwl bod cadw deddfau a gyflwynwyd gan fiwrocratiaeth anetholedig mewn gwlad dramor yn well yn wir na chael y deddfau hynny wedi eu hadolygu gan Lywodraeth y DU a etholwyd yn ddemocrataidd, y mae—[Torri ar draws.]

Daeth y Dirprwy Lywydd (David Rees) i’r Gadair.

Mae angen ichi ofyn—. Mae angen i'r Aelod ofyn y cwestiwn, ac mae angen i Aelodau ganiatáu iddi ofyn y cwestiwn.

Diolch. Y mae Cymru, hoffi neu beidio, yn—

Ond mae angen gofyn y cwestiwn, Janet. 

—y mae Cymru'n parhau i fod yn rhan annatod iawn ohoni. A wnewch chi gadarnhau pam y ceir yr agwedd negyddol hon? Diolch.

Wel, os caf ddechrau drwy ddweud ei bod yn amlwg iawn nad yw'r Aelod wedi darllen y ddeddfwriaeth, neu fel arall, efallai y byddai ganddi fwy o bryderon ynghylch y ffordd y mae'n mynd rhagddi?

Yn gyntaf, rwyf wedi cael cyfarfodydd gyda Mr Rees-Mogg cyn i'r Prif Weinidog newid, ac rwyf wedi cael cyfarfod diweddar hefyd, yn benodol i drafod y Bil. Y materion y credaf eu bod yn ymwneud â ni, yn gyntaf oll, yw bod yr hyn sydd bellach wedi ymddangos—ac mae'n ymddangos bod hynny'n ganlyniad i sylw anffodus ac annoeth iawn a wnaed yn ystod etholiad arweinyddiaeth y Prif Weinidog—sef, yn sydyn, y byddem yn cael gwared â'r holl bethau hyn erbyn diwedd mis Rhagfyr 2023, heb unrhyw ystyriaeth wirioneddol o beth oedd goblygiadau hynny. Felly, mae hynny'n rhywbeth sy'n bryder mawr, gan fod 2,400 o'r rhain. Gallem fod yn cyfarfod yn ddi-baid, bob awr, bob eiliad, bob munud o'r dydd am y pum mlynedd nesaf ac ni fyddem yn gallu ystyried 2,400 eitem o ddeddfwriaeth yn briodol.

Yn ail, nid yw'n ymwneud ychwaith â mater deddfwriaeth ddatganoledig. A'r hyn nad yw'n ei wneud hefyd yw amlinellu beth yw'r agweddau ar y 2,400 hynny. Y cyfan sydd gennym yw amserlen sy'n rhestru'r holl eitemau hynny. Felly, yn gyntaf, ac mae'r Alban hefyd wedi'i godi, rwy'n credu, ac rydym ni wedi'i godi, ceir llawer iawn o waith a allai amharu ar holl brosesau deddfwriaethol Llywodraeth yr Alban, Llywodraeth Cymru, a Llywodraeth y DU yn wir. Felly, mae'n anffodus iawn ei fod yn cael ei gyflwyno yn y ffordd benodol honno. Serch hynny, byddwn yn edrych ar sut y gallem fynd i'r afael â hynny. Mae'n rhaid inni wneud hynny. 

Yr ail beth yw bod rhywfaint o ddarpariaeth ar gyfer ymestyn y machlud mewn rhai meysydd. Ar hyn o bryd, dim ond Llywodraeth y DU sydd â'r gallu i wneud hynny. Felly, rydym wedi gwneud nifer o bwyntiau pwysig iawn. Yn gyntaf, ynghylch y pŵer i ymestyn, dylai fod yn un sydd gan Weinidogion Cymru hefyd. Rydym hefyd wedi dweud y bydd y pŵer i gymhathu, ailddatgan a dirymu yn amlwg yn rhywbeth ar gyfer Gweinidogion Cymru hefyd. Dylai Gweinidogion Cymru hefyd fod â'r gallu i ymyrryd mewn unrhyw achos cyfreithiol lle mae mater statws cyfraith yr UE yn codi, a hynny o ran deddfwriaeth ddatganoledig, ond hefyd deddfwriaeth y DU sy'n effeithio ar gyfrifoldebau datganoledig.

Felly, mae'n debyg mai'r pwynt arall hefyd wrth gwrs yw bod gennym agwedd lle rydym am wybod beth fyddai'r goblygiadau o ddirymu uniongyrchol o ran safonau mewn cymaint o feysydd. A'r anhawster, ar hyn o bryd, yw ei bod yn amhosibl gwerthuso beth yw pob un o'r rheini.

Felly, ar ôl cael y cyfarfod gyda'r Gweinidog ar 28 Medi, rwyf wedi gofyn am sicrwydd. Gallaf ddweud bod y cyfarfod yn gadarnhaol iawn. Rwy'n credu bod ymrwymiadau cadarnhaol iawn wedi'u mynegi na fydd hyn yn gwrthdroi unrhyw bwerau na chyfrifoldebau datganoledig; y byddem mewn sefyllfa i gadw'r ddeddfwriaeth y dymunem ei chadw; y byddai unrhyw newidiadau i ddeddfwriaeth mewn meysydd datganoledig yn aros gyda ni. Nawr, fel y gwyddom gyda Llywodraeth y DU, rwy'n derbyn hynny yn yr ysbryd y cafodd ei gynnig, ac fe arhoswn i weld beth y mae hynny'n ei olygu mewn manylder.

Ond beth bynnag sy'n digwydd, ni allwn osgoi'r ffaith bod cost enfawr i hyn mewn adnoddau cyfreithiol. Bydd iddo gost ariannol, cost ariannol enfawr, a chost enfawr mewn adnoddau cyfreithiol hefyd. Yn sicr, bydd angen inni edrych a oes meysydd lle bydd—[Torri ar draws.]  

Mae'n ddrwg gennyf.

Roeddwn yn meddwl mai larwm tân amserol ydoedd. 

Felly, mae goblygiadau sylweddol iawn. Hoffwn ddweud hyn wrth yr Aelod: ni ddylech danbrisio'r wir effaith, y wir her, y gwir alw sydd ynghlwm wrth hyn. Rwy'n credu bod pryderon difrifol ar draws holl Lywodraethau a gwledydd y DU, yn y gwahanol adrannau, hyd yn oed yn Llywodraeth y DU, ynglŷn â sut ar y ddaear y gellir cyflawni hyn o fewn yr amserlen sy'n cael ei hawgrymu. Gochelwch rhag addewidion a wnaed ar frys cyn eu difaru am amser maith.

Yr hyn a wnaf i fydd sicrhau, yn gyntaf, fod yr addewidion sydd wedi'u gwneud mewn perthynas â chyfrifoldebau datganoledig yn cael eu cadw. Fe wnawn bopeth yn ein gallu i warchod y safonau yr ydym yn eu hystyried yn bwysig yng Nghymru, a bydd hwn yn fater y byddaf yn amlwg yn gwneud datganiadau pellach yn ei gylch maes o law. Wrth gwrs, bydd yn cysylltu'n fawr â phroses y cydsyniad deddfwriaethol a hefyd yn creu llawer iawn o waith i'r Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad.

Mae hynny'n ein hatgoffa i gyd fod angen inni wneud yn siŵr fod ein ffonau wedi'u diffodd neu wedi'u distewi cyn inni ddod i mewn i'r Siambr. [Chwerthin.] Huw Irranca-Davies.

Yn wir, Ddirprwy Lywydd. Nid wyf yn gwybod ffôn pwy wnaeth ganu yn y fan honno, ond yn amlwg, bydd y Llywydd yn cael gair â hwy, rwy'n siŵr. 

Ddirprwy Lywydd, a gaf fi ofyn, a yw hwn wedi'i grwpio?

Ydy.

Ydy, diolch yn fawr. Gwnsler Cyffredinol, mae'r sicrwydd a roddwyd gennych yn dilyn y cyfarfod a gawsoch yn ddiweddar yn rhoi rhywfaint o sicrwydd tawel inni fod Llywodraeth y DU yn mynd i droedio'n ofalus iawn o gwmpas cymwyseddau datganoledig yn y maes hwn, ond rwy'n gwybod eich bod wedi dweud yn flaenorol y gallai'r Bil hwn, os ydym yn ei gael yn anghywir, roi awdurdod dilyffethair i Weinidogion y DU ddeddfu mewn meysydd datganoledig, felly mae'n dangos pa mor hanfodol bwysig yw cael hynny'n iawn a chael parch gwirioneddol i fyny ac i lawr coridor yr M4. 

Felly, fy nghwestiwn yw hwn, Gwnsler Cyffredinol: rydych newydd sôn am y llwyth gwaith—rydym yn hoffi llwythi gwaith trwm ar ein pwyllgor—gyda 2,400 darn o ddeddfwriaeth. Nid ydym yn gwybod eto pa rai o'r rheini sy'n tresbasu ar feysydd datganoledig a pha rai sydd o fewn cymhwysedd a gadwyd yn ôl. Rydym yn mynd i orfod mynd i'r afael â hwy erbyn diwedd y flwyddyn nesaf. A oes gennych unrhyw awgrymiadau ynglŷn â sut y mae cynnwys hynny yn ein rhaglen waith ar ben popeth arall a wnawn?

A gaf fi ddechrau gydag agoriad eich cwestiwn efallai, sef eich datganiad fod eich pwyllgor yn mwynhau llwythi gwaith trwm, oherwydd mae hynny'n rhywbeth a fydd yn dod i'r amlwg? Mae'n fater difrifol ac rwy'n credu bod angen inni feddwl yn ofalus iawn amdano. Rydym yn rhoi ystyriaeth ofalus i weld a oes ffyrdd y gallwn ailddatgan deddfwriaeth en bloc, er enghraifft, a rhoi mwy o amser inni i'w wneud yn y ffordd honno.

Y pwynt cychwynnol a godais, yn gyntaf, yw bod angen inni gael y pwerau priodol, yn amlwg. Ni ddylai fod unrhyw ymyrraeth ar bwerau datganoledig. Rwyf wedi cael y sicrwydd hwnnw. Nawr, yn amlwg, yn y manylion y mae'r cymhlethdodau'n codi mewn deddfwriaeth, ond mae'n gorff o waith a allai fod yn debyg o ran maint i'r hyn a oedd gennym gyda chyfraith yr UE a ddargedwir wrth baratoi ar gyfer gadael yr Undeb Ewropeaidd, a hyd yn oed yn fwy na hynny, mae'n debyg. Ar gyfer hynny, fe gofiwch fod Llywodraeth Cymru wedi gwneud dros 75 o offerynnau statudol cywirol ac wedi cydsynio i dros 230 o offerynnau statudol Llywodraeth y DU. Rhan o'r anhawster yw nad ydym yn gwybod mewn gwirionedd, ac mae gwerthuso'r 2,400 eitem yn dasg enfawr ynddi'i hun. Y peth arall, wrth gwrs, yw'r pwynt a wneuthum am yr effaith niweidiol bosibl y gallai ei chael ar ddeddfwriaeth wirioneddol bwysig yr ydym yn ei hystyried yn y Siambr hon—Biliau'r Llywodraeth a hefyd Biliau Aelodau unigol hefyd. 

Yn ail, yr agwedd arall, wrth gwrs, yw mai un o beryglon dirymu deddfwriaeth yn llwyr yw nad ydych yn gwybod beth yw'r canlyniadau anfwriadol. Mae gan lawer o ddarnau o ddeddfwriaeth bob math o ryngddibyniaethau, ac mae'n rhaid inni sicrhau ein bod yn gwneud ein gorau i geisio deall hynny, ond yn y bôn mae'r adnodd i wneud hynny'n adnodd a fyddai'n cael ei dynnu o feysydd eraill. Roedd materion yn codi ynghylch dadreoleiddio. Er bod hyn yn creu cyfyngiadau mewn perthynas â materion yn ymwneud â beichiau rheoleiddiol, sydd, mae'n rhaid imi ddweud, yn cael eu diffinio mewn ffordd lac ac amwys iawn, cefais sicrwydd nad yw'n ein hatal rhag diogelu drwy orfodaeth a thrwy reoleiddio'r meysydd hynny y credwn eu bod yn bwysig ar gyfer cynnal safonau.

Felly, mae'n waith sy'n parhau. Bydd llawer o ystyriaethau i'ch pwyllgor. Y sicrwydd a roddaf i chi yw y byddaf, wrth gwrs, yn gwneud popeth yn fy ngallu i weithio mor agos â phosibl gyda'r pwyllgor ar y broses hon wrth inni fynd ymlaen, a byddwn yn gwybod mwy maes o law.