Part of the debate – Senedd Cymru am 4:31 pm ar 12 Hydref 2022.
Tua 10 mlynedd yn ôl rwy'n cofio prif weithredwr bwrdd iechyd Caerdydd a'r Fro ar y pryd yn dweud wrthyf, yn ysbyty'r Heath—ein hysbyty trydyddol—fod cyfartaledd oedran cleifion yn 84 oed, ac rwy'n amau'n fawr fod y proffil oedran hwnnw wedi newid. Felly, nid wyf yn credu y dylem feio ysbytai am y sefyllfa yr ydym ynddi. Mae popeth yn glanio yn yr ysbyty am nad yw'r gwasanaethau eraill yno. Nid ydym byth yn mynd i gyrraedd oni bai ein bod yn ailgyfeirio adnoddau o'r ysbytai lle mae gennym yr ymatebion brys hyn. Felly, rhaid inni gryfhau nyrsio cymunedol.
Nid oes neb eisiau treulio mwy o amser mewn ysbyty nag sy'n angenrheidiol yn feddygol iddynt fod yno, oni bai pan nad oes ganddynt gartref i fynd iddo sydd â'r adnoddau addas ar gyfer eu hanghenion gwella neu anghenion parhaus. Rwy'n cofio un o fy etholwyr, a oedd yn gyn-brifathro, a aeth i'r ysbyty, yn 93 oed, am fod ganddo haint wrinol. Fe gefais i, yr Aelod Seneddol, a'r comisiynydd heddlu, yn ogystal â'i deulu, ein plagio'n ddiddiwedd ganddo i'w gael allan o'r fan honno am nad oedd am fod yno mwyach. Yn amlwg, ag yntau'n gyn-brifathro, roedd yn rhywun a oedd wedi arfer cael pobl yn ufuddhau, er ei fod yn ei nawdegau. Ond gallwch ddychmygu sut y byddai rhywun arall, nad oedd â'r set sgiliau honno, yn cael eu gadael yno i farw. Ni allwn barhau fel hyn. Nid oes unrhyw un eisiau marw yn yr ysbyty. Yn sicr nid wyf fi.
Nid yw nyrsys ardal yn syniad newydd. Cafodd ei wneud yn gyntaf yn Lerpwl yn y 1860au ac roedd yn rhagflaenydd pwysig i'r GIG. Arferai olygu nyrs gyda phecyn o bethau wedi'u clymu ar gefn beic. Ond mae angen i nyrsys ardal modern ddefnyddio amserlennu llwyth achos electronig i optimeiddio diogelwch a chosteffeithiolrwydd. Rwy'n cofio ymweld â thîm nyrsio cymdogaeth Cwm Taf yn 2020 ychydig cyn y cyfyngiadau symud a chlywed sut yr arbedodd y system e-drefnu oriau bwy'i gilydd o amserlennu i'r uwch reolwyr i gyfrif pobl a oedd naill ai'n mynd i mewn i'r ysbyty neu bobl yn dod allan o'r ysbyty i'w hychwanegu at nifer y bobl yr oedd angen iddynt ymdrin â hwy.
Rwy'n gwybod bod hyn yn rhywbeth y mae'r Gweinidog yn gweithio arno, ac rwy'n falch iawn o glywed bod cynnydd yn cael ei wneud, oherwydd mae'n un o'r allweddi i wella'r system. Oherwydd mae'n ein galluogi i ddeall y galw am wasanaethau nyrsys ardal lle mae capasiti neu angen i gefnogi'r system i atal derbyniadau ac i hwyluso rhyddhau cleifion. Rhaid i arweinydd y tîm allu deall pa alw sydd yna yn y gymdogaeth a pha sgiliau a nifer staff fydd eu hangen i'w ddiwallu. Mae hyn hefyd wedi galluogi timau i ymgorffori sgiliau gweithwyr cymorth gofal iechyd yn ddiogel yn eu timau a rhyddhau nyrsys cofrestredig mwy cymwys i ddarparu gofal mwy cymhleth. Gall deall capasiti a galw fesul awr alluogi gwasanaethau nyrsys ardal i wneud y gweithlu'n fwy hyblyg i ateb y galw ac ymateb i unrhyw faterion cyllido tymor byr. Felly, rwy'n falch iawn o ddeall—[Torri ar draws.] Altaf, a oeddech chi eisiau gwneud ymyriad?