Fel aelod newydd o'r Pwyllgor Iechyd a Gofal Cymdeithasol, rwyf am ddechrau drwy ddiolch i fy nghyd-Aelodau a'r clercod a phawb a gyfrannodd at yr adroddiad hwn, ac rwy'n falch fod Llywodraeth Cymru wedi derbyn pob un o'r 25 argymhelliad naill ai'n llawn neu mewn egwyddor.

Fel Aelod gydag ysbyty yn fy etholaeth, Ysbyty Tywysoges Cymru, mae rhyddhau cleifion o'r ysbyty yn parhau i fod yn un o'r problemau allweddol sy'n cael eu codi, boed hynny gan weithwyr gofal iechyd ar y rheng flaen neu gleifion neu eu teuluoedd. Rwy'n falch fod Llywodraeth Cymru wedi derbyn, fel mater brys, y dylid gweithredu ar ddarpariaethau gofal cam-i-lawr, fel y nodir yn argymhelliad 11. Mae fy mwrdd iechyd fy hun, Cwm Taf Morgannwg, wedi dweud wrthyf fod ysbytai wedi dod yn rhy debyg i gartrefi gofal. Mae dros 25 y cant o gleifion mewn ysbytai angen gwely cam-i-lawr; nid oes yr un ar gael. Felly, maent yn aros ar wardiau, am gyfnodau hir iawn weithiau, er nad dyna yw'r lle gorau iddynt fod, fel y clywsom gan fy nghyd-Aelod Joyce Watson. Rydym yn gwybod bod tystiolaeth yn dangos bod cleifion yn dechrau dirywio os na chânt eu rhyddhau pan fo angen iddynt gael eu rhyddhau, ac rwyf hefyd wedi cael gwybod bod yr argyfwng costau byw yn golygu bod rhai o'r cartrefi gofal yn fy etholaeth yn gorfod ystyried cau, a fyddai wedyn, wrth gwrs, yn lleihau capasiti gwelyau hyd yn oed ymhellach. Yng Nghwm Taf Morgannwg, mae gan Ysbyty'r Tywysog Siarl fynediad at 100 o welyau cam-i-lawr, mae gan Ysbyty Brenhinol Morgannwg fynediad at 100 o welyau cam-i-lawr, a dim ond chwe gwely cam-i-lawr y mae gan Ysbyty Tywysoges Cymru ym Mhen-y-bont ar Ogwr fynediad atynt, felly dywedwyd wrthyf fod gwelyau cam-i-lawr yn hollbwysig i fy nghymuned. Felly rwy'n gwybod, ac rwy'n cydnabod, fod Llywodraeth Cymru wedi derbyn y pwysau cynyddol, fel y nodwyd yn eu hymateb i argymhelliad 1, ac wedi blaenoriaethu'r gwaith o ailosod y system er mwyn gwella trosglwyddo cleifion i'r lle mwyaf priodol ar gyfer eu gofal, ond pan fo'r arian hwn a'r trafodaethau hyn yn digwydd gyda'r byrddau iechyd, hoffwn ofyn eu bod yn sicrhau ei fod yn mynd i'r holl ysbytai ar draws y bwrdd iechyd cyfan.

Hoffwn dynnu sylw hefyd at argymhelliad 5 ar ryddhau i adfer yna asesu, a'r angen i leihau'r tebygolrwydd y bydd pobl yn gorfod dychwelyd i'r ysbyty. Unwaith eto, ym Mhen-y-bont ar Ogwr, mae gennym sefydliadau cymunedol anhygoel, megis Age Connects Morgannwg, Gofal a Thrwsio Cymru, sydd wedi bod yn helpu gyda chleifion ar ôl iddynt gael eu rhyddhau, ac rwy'n gwybod, o siarad â nifer o nyrsys cymunedol, cymaint y maent yn dibynnu ar Ofal a Thrwsio Cymru i helpu gyda'r amser adfer gartref ac i sicrhau bod cleifion yn ddiogel yn ystod ac ar ôl gadael yr ysbyty. Mae Pen-y-bont ar Ogwr hefyd wedi dibynnu ar wasanaeth Age Connects i ryddhau cleifion am dros 20 mlynedd. Maent nid yn unig yn darparu cludiant i gleifion o'r ysbyty, ond maent hefyd yn eu helpu i setlo'n ôl yn eu cartrefi, yn hytrach na'u gadael wrth garreg y drws, ac maent hefyd yn cadw mewn cysylltiad dros chwe wythnos ac yn cyfeirio at sefydliadau eraill. Mae hynny'n helpu gyda chymhorthion, addasiadau, tai, cynllunio prydau bwyd ac efallai eu cyflwyno i hobi. Ond oherwydd cyfyngiadau ariannol, mae'r gwasanaethau hyn bellach wedi cael eu torri gan y bwrdd iechyd, felly nid yw hynny'n digwydd bellach. Clywais gan un o weithwyr Age Connects eu bod yn yr ysbyty yr wythnos o'r blaen, am eu bod yn rhannu gwybodaeth am eu gwasanaethau, a daeth un o'r nyrsys atynt a dweud, 'A fyddech chi'n fodlon mynd â'r claf yma adref?' Dywedasant, 'Wel, nid ydym yn darparu'r gwasanaeth hwnnw mwyach.' Felly, wedyn, bu'n rhaid i'r claf aros am ambiwlans i'w cludo adref. Felly, fel y dywedais, rwy'n deall y cyfyngiadau ariannol, ond mae'n dangos, pan fo dadfuddsoddi'n digwydd yn y gwasanaethau hyn, ei fod yn effeithio ar gleifion, ond hefyd yn rhoi pwysau ar y gwasanaeth ambiwlans.

Yn olaf, hoffwn orffen drwy dynnu sylw at argymhellion 12 a 14 sy'n ymwneud â diwygio cyflogau a'r ymgyrch i recriwtio gweithwyr gofal cymdeithasol. Rwyf wedi bod yn gweithio'n agos gyda'r dirprwy arweinydd a'r aelod cabinet dros wasanaethau cymdeithasol, Jane Gebbie, a Chyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, am fy mod wedi bod yn pwyso am ymgyrch recriwtio i lenwi'r bylchau hynny. Rwy'n falch fod Llywodraeth Cymru wedi gweithredu'r cyflog byw gwirioneddol ar gyfer gweithwyr gofal ac wedi datgan, yn eu hymateb, mai man cychwyn yw hwn ac nid y pen draw ar welliannau hirdymor i weithwyr.

Hefyd, mae cyngor Pen-y-bont ar Ogwr wedi bod yn lobïo Llywodraeth y DU am adolygiad o'r lwfans milltiroedd 45c, wedi 12 mlynedd ers yr adolygiad diwethaf, gan eu bod yn ei ystyried yn rhwystr i recriwtio. Mae'r argyfwng tanwydd yn effeithio ar weithwyr gofal cymdeithasol sy'n gorfod defnyddio'u ceir i fynd at gleifion yn eu cartrefi. Mae'n siomedig na fydd Llywodraeth y DU yn adolygu'r lwfans hwn, o ystyried bod taer angen gweithwyr gofal cymdeithasol. Mae'r gweithwyr hanfodol hyn ar gyflogau isel fel arfer ac effeithir arnynt gan yr argyfwng ynni yn eu swyddi. Gofynnaf felly i Lywodraeth Cymru weithio ochr yn ochr â chyngor Pen-y-bont ar Ogwr i ofyn am yr adolygiad gan Lywodraeth y DU i helpu'r ymgyrch recriwtio ym Mhen-y-bont ar Ogwr a ledled Cymru. Diolch.