1. Pa drafodaethau y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cael gyda Llywodraeth y DU ynglŷn â'r manteision posib o greu parthau buddsoddi trethi isel yng Nghymru? OQ58563

Rydym mewn trafodaethau cychwynnol gyda Gweinidog presennol Llywodraeth y DU i ddeall cynigion y parthau buddsoddi a'r goblygiadau posibl i Gymru mewn mwy o fanylder. Byddai angen i unrhyw fenter i Gymru gyd-fynd â'n polisïau ar waith teg a'r amgylchedd, er enghraifft, yn ogystal â chynhyrchu twf gwirioneddol ychwanegol, yn hytrach na dim ond symud gweithgarwch busnes.

Diolch. Fe gyfarfûm â Ffederasiwn Busnesau Bach Cymru yn ddiweddar i drafod y problemau sy'n wynebu cwmnïau sy'n ceisio tyfu a ffynnu yn yr hinsawdd economaidd anodd sydd ohoni. Yn erbyn cefndir o ansicrwydd, roedd yn amlwg fod rhaid i Lywodraeth Cymru flaenoriaethu camau i leddfu pwysau costau ar fentrau bach a chanolig. Yn y cyd-destun hwnnw, mynegwyd siom ynghylch yr amheuaeth a fynegwyd gan Weinidogion Cymru ynghylch polisi parthau buddsoddi Llywodraeth y DU, a luniwyd i sbarduno twf economaidd drwy amrywiaeth o gamau i symleiddio cynllunio, treth, rheoleiddio a hyblygrwydd arloesol. Mae'r rhain yn cynnwys rhyddhad o 100 y cant rhag ardrethi busnes i safleoedd busnes newydd. Weinidog, o ystyried bwriad Llywodraeth y DU i sefydlu parthau buddsoddi, a wnewch chi ymrwymo i ymgysylltu'n adeiladol â San Steffan i sicrhau na chaiff Cymru ei gadael ar ôl fel y gall busnesau Cymru fanteisio ar y potensial am fwy o weithgarwch economaidd a chreu'r swyddi sgiliau uchel yr ydym i gyd eisiau eu gweld? Diolch.

Wel, rydych yn iawn, mae'n gyfnod anodd i deuluoedd ac i fusnesau sy'n ei chael hi'n anodd goroesi, gyda'r ansicrwydd a'r darlun ansefydlog ar lefel y DU. Mae'n cael effaith wirioneddol ar bob un ohonom. Mae cost cyllid busnes wedi cynyddu, yn ogystal â chostau unigol i berchnogion cartrefi hefyd. Wrth gwrs, rwyf wedi sylwi bod chwyddiant ychydig dros 10 y cant yn y ffigurau diweddaraf heddiw. Nid wyf yn credu bod ceisio awgrymu bod Llywodraeth Cymru yn chwarae rôl adeiladol a llawn diddordeb yn y cynnig parth buddsoddi a wnaed yn arwain at ddiflastod ac mai dyma'r gwir achos dros ofn ac ansicrwydd ynglŷn â dyfodol busnesau yn adlewyrchu realiti ein sefyllfa. Yn fy ymgysylltiad uniongyrchol â'r Ffederasiwn Busnesau Bach, nid ydynt erioed wedi mynegi unrhyw beth sy'n debyg i siom ynghylch y dull o weithredu rwy'n ei fabwysiadu yn fy ymgysylltiad â Gweinidogion y DU. Mae angen i mi ddeall yn iawn beth yw'r cynigion, beth y mae'r cynigion yn ei olygu i Gymru, beth y maent yn ei olygu i drethu datganoledig, a beth y maent yn ei olygu i realiti refeniw y Llywodraeth hon, gan gofio ein bod yn disgwyl wynebu tynhau, gostyngiad toriad yn ein cyllideb pan fydd y gyllideb Calan Gaeaf yn cael ei chyhoeddi yn y pen draw. Ac unwaith eto mae angen inni ddeall hefyd beth fydd yn digwydd i barthau buddsoddi ger ein ffin. Cynigir parthau buddsoddi yn y de-orllewin ac yn wir mae cynnig i osod parth buddsoddi yng Ngorllewin Sir Gaer a Wirral, a bydd y pethau hyn o bwys i ni. Mae angen imi ddeall y polisïau, mae angen imi ddeall beth y mae'n ei olygu mewn gwirionedd, ac yn ddelfrydol, hoffwn gael sgwrs sy'n edrych yn debycach o lawer i ddiwedd ein trafodaeth ar borthladdoedd rhydd, yn hytrach na'r gweiddi megaffon a gafwyd yn y flwyddyn a mwy cyn y cytundeb hwnnw.