6. Dadl ar Adroddiad y Pwyllgor Newid Hinsawdd, yr Amgylchedd a Seilwaith: Ynni adnewyddadwy yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:07 pm ar 19 Hydref 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 4:07, 19 Hydref 2022

(Cyfieithwyd)

Wrth ddarllen drwy adroddiad y pwyllgor—rwy'n ddiolchgar iawn i Gadeirydd y pwyllgor am ei gyflwyniad y prynhawn yma—a darllen drwy ymateb y Llywodraeth, fy nheimlad llethol oedd nad oedd llawer iawn o wahaniaeth rhwng y ddau, fod llawer iawn o bethau'n gyffredin, yn enwedig o ran uchelgais a gweledigaeth, rhwng y Llywodraeth a'r pwyllgor. Mae hynny i'w groesawu wrth gwrs. Fodd bynnag, wrth ddarllen drwy'r ddau, teimlwn hefyd fod y ddau braidd yn anfoddhaol mewn ffyrdd gwahanol. Gadewch imi egluro pam rwy'n meddwl hynny.

Os wyf edrychaf yn ôl dros gyfnod Llywodraeth ddatganoledig yng Nghymru, mae yna bethau yr ydym wedi eu gwneud yn dda iawn ac mae yna bethau eraill yr ydym wedi eu gwneud yn llai da, a dyna natur llywodraethu, wrth gwrs. Rwy'n credu bod ynni yn un o'r meysydd polisi lle nad ydym wedi llwyddo dros y ddau ddegawd diwethaf, ac rwy'n credu ei fod yn rhywbeth y gallwn ddysgu gwersi ohono. Rwy'n falch fod y Prif Weinidog wedi dod i'w sedd ar gyfer y ddadl hon, oherwydd rwyf am ei longyfarch ar benderfyniad a wnaeth—mae'n edrych yn fwy pryderus byth yn awr. [Chwerthin.] Mae'n dechrau difaru nad aeth am baned o goffi.

Ond pan oeddwn yn Weinidog ynni rai blynyddoedd yn ôl, roeddwn yn un o dri Gweinidog ynni yn y Cabinet. Ar wahân i fi fy hun, roedd gennym Weinidog yr economi a'r Prif Weinidog ar y pryd. Roedd pob un ohonom yn gyfrifol am ynni, ac ni fyddai'n synnu neb yn y Siambr na thu hwnt na chyflawnodd y tri ohonom unrhyw beth gyda'n gilydd, na wnaethom gyflawni, oherwydd roedd gennym ddull tameidiog o weithredu, ac roedd gennym Weinidogion yn cystadlu â'i gilydd, os mynnwch, yn hytrach na chydweithio. Felly, rwy'n credu bod rhoi'r cyfrifoldeb i un Gweinidog ynghyd â newid systemau'r Llywodraeth i adlewyrchu hynny yn benderfyniad pwysig, ac mae'n ffordd bwysig o hyrwyddo polisi. Rwy'n croesawu'r ymrwymiad y mae'r Gweinidog ei hun wedi'i wneud mewn perthynas â hyn. Rwyf hefyd yn derbyn y pwyntiau a wnaeth mewn dadl gynharach, ac sydd wedi'u gwneud mewn mannau eraill, am natur anfoddhaol y setliad. Nid wyf am geisio ailadrodd y dadleuon hynny eto y prynhawn yma.

Ond mae'n ymddangos i mi, o ystyried ein sefyllfa a natur y setliad heddiw, fod yna ddwy rôl y gall Llywodraeth Cymru eu chwarae yn fras mewn polisi ynni. Mae'r gyntaf yn rôl fwy goddefol o ran creu trefn gydsynio a chynllunio a fydd yn galluogi eraill i wneud penderfyniadau a gaiff eu hysgogi'n fasnachol yn bennaf.