1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol – Senedd Cymru ar 9 Tachwedd 2022.
8. A wnaiff y Gweinidog roi diweddariad am drafodaethau diweddar efo Llywodraeth y DU am gaethwasiaeth fodern? OQ58666
Mis Mai oedd y tro diwethaf i Weinidogion Cymru gwrdd â Gweinidog y Deyrnas Unedig a oedd ar y pryd yn gyfrifol am gaethwasiaeth fodern, ac mae ein swyddogion mewn cysylltiad rheolaidd â'r Swyddfa Gartref.
Rydym yn parhau i bwyso ar Lywodraeth y DU am ddull sy'n canolbwyntio ar ddioddefwyr a goroeswyr yng nghyd-destun caethwasiaeth fodern, lle mae diogelu yn fater o'r pwys mwyaf.
Diolch am yr ymateb. Mi fydd y Gweinidog yn ymwybodol, dwi'n siŵr, fod Llywodraeth y Deyrnas Unedig wedi symud caethwasiaeth fodern yn ddiweddar o fod yn fater i'r Gweinidog dros ddiogelu i fod yn fater ar waelod rhestr y Gweinidog am fewnfudo anghyfreithlon a lloches. Mae etholwraig wedi cysylltu efo fi i leisio pryderon am hyn. Mae hi'n poeni am y peryg mae o'n ei olygu i ddioddefwyr caethwasiaeth. Mae hi'n cwestiynu yn benodol sut bod posib cyfiawnhau gwneud hyn yn achos mewnfudo pan fo bron i draean o ddioddefwyr caethwasiaeth fodern yn ddinasyddion Prydeinig beth bynnag. Mi allai hyn olygu esgeuluso cyfran fawr ohonyn nhw.
Rŵan, beio'r dioddefwyr mae'r Ysgrifennydd Cartref wedi ei wneud yn ddiweddar, yn dweud bod pobl yn honni eu bod wedi cael eu 'traffic-o' er mwyn camddefnyddio a manteisio ar reolau mewnfudo—sylwadau gwarthus sydd yn gwbl ddi-hid o realiti'r dioddefaint mae cymaint yn ei wynebu, ond yn anffodus rydyn ni wedi dod i ddisgwyl dim llai gan Ysgrifenyddion Cartref Ceidwadol yn ddiweddar. Pa gamau a all y Gweinidog eu cymryd er mwyn ceisio sicrhau bod y gefnogaeth yn cael ei gynnal i ddioddefwyr caethwasiaeth fodern yng Nghymru er gwaethaf y penderfyniad yma gan Lywodraeth y Deyrnas Unedig?
Diolch i'r Aelod am ei gwestiwn atodol, oherwydd rwy'n cytuno'n llwyr â phopeth a ddywedodd mewn perthynas â'r ffordd ffiaidd y gallai dioddefwyr gael eu gwneud yn fychod dihangol gan Lywodraeth y DU nawr, ac rwy'n rhannu ei bryderon ef a pryderon ei etholwyr ynglŷn â'r ffaith ein bod wedi cael Gweinidog diogelu ond bod diogelu bellach yn rhan o fewnfudo. Ac mae cyfuno'r ddau'n beryglus a gofidus iawn yn fy marn i. Ac ochr yn ochr â hynny, ers mis Gorffennaf, rydym wedi gweld llu o wahanol Weinidogion y DU yng ngofal y briff caethwasiaeth fodern, ac mae'r llif anhrefnus hwnnw o Weinidogion yn arwain at oedi ac ansicrwydd yn y gwaith o ddatblygu'r strategaeth gaethwasiaeth fodern newydd ar gyfer Cymru a Lloegr. Rydym yn pryderu bod swydd comisiynydd atal caethwasiaeth annibynnol wedi parhau'n wag ers mis Ebrill. Felly, rwyf fi a'm cyd-Aelod Jane Hutt yn parhau i bwyso ar Lywodraeth y DU mewn perthynas â'r mater hwn, ond rydym hefyd yn gweithio gyda grŵp arweinyddiaeth atal caethwasiaeth Cymru ac yn gwneud yr hyn a allwn â'r ysgogiadau sydd gennym yng Nghymru i sicrhau ein bod yn cefnogi pobl ac yn mabwysiadu ymagwedd wahanol iawn. Mae rhai pobl yn dweud mai dim ond geiriau ydynt, ond rydym yn gwybod bod geiriau'n cael effaith, ac mae'n rhethreg beryglus a niweidiol iawn, ac rydym yn gweithio i wneud yr hyn y gallwn ei wneud ynghyd â phethau fel ein cod caffael a chadwyni cyflenwi moesegol, gan weithio i adolygu hynny a'i gryfhau wrth inni symud ymlaen.
Yn olaf, cwestiwn 9, Carolyn Thomas.