5. Rheoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Diwygiad Atodlen 12 a Diwygio Canlyniadol) 2022

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:12 pm ar 29 Tachwedd 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mabon ap Gwynfor Mabon ap Gwynfor Plaid Cymru 4:12, 29 Tachwedd 2022

Diolch i'r Gweinidog am ddod â'r rheoliadau yma ymlaen heddiw. Hir yw pob ymaros, wedi'r cyfan. Mae'r Ddeddf yma wedi datblygu i fod yn dipyn o jôc, mewn gwirionedd, ar hyd y blynyddoedd diwethaf. Y gwir ydy y dylai'r Llywodraeth a'r Blaid Lafur yn bennaf fod yn holi cwestiynau difrifol iawn iddyn nhw eu hunain am sut inni gyrraedd y pwynt yma a pham y bydd iddyn nhw wthio deddfwriaeth nôl yn 2016 a oedd yn amlwg ymhell o fod yn barod. Roedd yna sôn fod y polisi Brexit, os cofiwch chi, yn oven ready; mae'n rhaid bod deddfwriaeth rhentu Cymru wedi dod o'r un popty. Ni ddylen ni fyth wedi cyrraedd y sefyllfa yma, ond, y gwir ydy mai gwell hwyr na hwyrach.

Dwi yn gresynu nad ydyn ni am gytuno ar bolisi o atal troi pobl allan yn ddi-fai heddiw, ac fe hoffwn i'r Gweinidog gymryd y cyfle yma heddiw i esbonio pam nad ydy'r Llywodraeth yn credu y dylid atal pobl rhag cael eu troi allan yn ddi-fai—polisi sydd eisoes mewn grym yn yr Alban, er enghraifft. Ond mae'r datganiad yma yn un amserol. Rydyn ni'n gweld y nifer digynsail o bobl yn cael eu cyflwyno i lythyrau adran 21 ar hyn o bryd, ac mae yna sawl rheswm am hyn.

Mae'r Pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai wedi derbyn tystiolaeth gan nifer o gyrff yn sôn am y niferoedd o bobl sydd yn dioddef oherwydd adran 21. Un o'r rhesymau ydy oherwydd y pryder am weithredu'r ddeddfwriaeth yma, ond mae'n amlwg fod yna gamddealltwriaeth dybryd wedi bod o effaith y ddeddfwriaeth. Felly, a wnaiff y Gweinidog hefyd roi sicrwydd inni heddiw fod yna rhaglen gyfathrebu lawn am gael ei gweithredu i'r sector landlordiaid yn esbonio, mewn modd syml a chlir, sut mae'r ddeddfwriaeth yma am effeithio ar y sector honno? Wrth ystyried bod yna saith mlynedd wedi mynd heibio ers i'r ddeddfwriaeth gael ei phasio, dylid wedi gwneud hyn ynghynt, ond mae'n amlwg nad ydy'r sector wedi deall yn llawn goblygiadau'r Ddeddf. Ond, fel y soniais, mae yna dybryd angen cymryd camau i helpu'n tenantiaid, a hynny ar frys, ac felly, mi fyddwn ni'n cefnogi'r rheoliadau yma heddiw yn frwd. Diolch yn fawr iawn.