– Senedd Cymru am 4:45 pm ar 6 Rhagfyr 2022.
Grŵp 3 o welliannau sydd nesaf. Mae'r grŵp yma o welliannau yn ymwneud â chanllawiau. Gwelliant 15 yw'r prif welliant yn y grŵp yma. Dwi'n galw ar Janet Finch-Saunders i gynnig y prif welliant a'r gwelliannau yn y grŵp—Janet Finch-Saunders.
Diolch, Llywydd. Mae gwelliant 15 yn mewnosod is-adran newydd i bwynt 3 o adran 2 o'r Bil. Nawr, o dan yr adran 'Cynhyrchion plastig untro gwaharddedig', bydd y gwelliant hwn yn sicrhau bod Gweinidogion Cymru'n cyhoeddi canllawiau sy'n egluro sut y bydd yr esemptiadau presennol yn berthnasol i wellt a sut y gall cyflenwyr fod yn rhesymol fodlon bod angen y gwellt ar ddefnyddwyr am resymau iechyd neu anabledd. Nawr, rwy'n credu ei bod hi'n bwysig iawn ein bod yn gwneud hwn yn iawn. Mae angen i Weinidogion Cymru wneud yn siŵr bod y canllawiau yn cael eu cyhoeddi fel bod dealltwriaeth gyffredinol ymysg busnesau ledled Cymru. Ni allwn dderbyn sefyllfa pryd y gofynnir i ddefnyddiwr brofi bod ganddo anabledd neu fod ei anabledd yn werth yr esemptiad. Hefyd ni allwn ni dderbyn sefyllfa pryd fydd un busnes yn dweud 'iawn' ac yn darparu gwelltyn, yna'r busnes nesaf y mae'r defnyddiwr yn mynd ato yn dweud 'na'.
Bydd gwelliant 17 yn mewnosod gofyniad i Weinidogion Cymru ymgynghori â phersonau y maen nhw'n eu hystyried yn gynrychiolwyr y rhai hynny sydd â nodweddion gwarchodedig cyn gwneud rheoliadau o dan adran 3. Unwaith eto, rwyf hefyd yn credu bod y gwelliant hwn yn bwysig iawn. Nawr, byddwn i'n gobeithio y byddai Gweinidogion yn cyfathrebu â grwpiau neu bobl sy'n cynrychioli'r rhai sydd â nodweddion gwarchodedig. Fodd bynnag, rwy'n credu ei bod yn bwysig cael cadarnhad o hyn ar y Bil. Rwy'n ddiolchgar bod y Gweinidog a'i thîm wedi gweithio gyda mi ar y gwelliant hwn. Mae hyn yn dangos bod nod cyffredin yma rhyngom i wneud yn siŵr bod y Bil hwn yn gynhwysol. Diolch.
Gan droi at welliant 15, a gyflwynwyd gan Janet Finch-Saunders, mae'r gwelliant hwn yn mewnosod darpariaeth yn adran 2 o'r Bil i nodi sut y dylai'r esemptiadau a gynhwysir yn nhabl 1 o'r Atodlen sy'n ymwneud â gwellt plastig untro gael eu cymhwyso: yn benodol, sut y gall cyflenwr fod yn fodlon ei fod yn credu'n rhesymol bod angen gwelltyn ar berson am resymau iechyd neu anabledd. Mae'n bwysig iawn bod yr esemptiad hwn yn cael ei drin yn sensitif. Mae pobl anabl a'r grwpiau sy'n eu cynrychioli wedi pwysleisio'n barhaus eu bod yn poeni am yr amgylchedd ac eisiau gwneud eu rhan i'w ddiogelu. Fodd bynnag, ar yr un pryd, nid ydyn nhw eisiau ddioddef gwahaniaethu na bod yn destun safbwyntiau negyddol am ddefnyddio cynhyrchion y gallan nhw fod yn dibynnu arnyn nhw i ofalu amdanyn nhw eu hunain neu i gadw'n ddiogel. Rydym wedi egluro o'r dechrau, pan fydd unigolion yn gofyn am welltyn, nad oes angen iddyn nhw ddarparu unrhyw dystiolaeth o'r angen hwnnw. Yn seiliedig ar lefel aruthrol y gefnogaeth i'r gwaharddiadau a'r esemptiadau, nid ydym yn credu y bydd unigolion yn gofyn am welltyn oni bai eu bod wir ei angen. O ganlyniad, credwn na fydd unrhyw faich ar y cyflenwr i ofyn am dystiolaeth o'r angen hwnnw, ac ni fydd unrhyw ofyniad i'r cyflenwr ragdybio'r angen hwnnw. Er mwyn sicrhau bod busnesau a phobl anabl yn ymwybodol o'r drefn hon, rydym yn datblygu canllawiau cynhwysfawr ac yn cynhyrchu deunydd codi ymwybyddiaeth. Llywydd, pe bai'r Bil yn pasio yma heddiw, bydd yr ohebiaeth gychwynnol yn cael ei rhyddhau yr wythnos hon i ddechrau'r broses hon. Yn seiliedig ar y rhesymau yr ydw i wedi'u darparu, rwy'n ystyried bod gwelliant 15 yn ddiangen ac ni fyddaf yn ei gefnogi.
Y nesaf yw gwelliant 17, a gyflwynwyd hefyd gan Janet Finch-Saunders. Mae'r gwelliant hwn mewn cysylltiad ag adran 3 o'r Bil ac yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru ymgynghori â chynrychiolwyr grwpiau nodweddion gwarchodedig mewn cysylltiad â chyflwyno rheoliadau o dan y Bil a all effeithio arnyn nhw. Cyflwynwyd y gwelliant hwn yn wreiddiol gan yr Aelod yng Nghyfnod 2, a cheisiodd hwn ddiwygio adran 3 o'r Bil i osod rhwymedigaeth ar Weinidogion Cymru i ymgynghori â chynrychiolwyr pobl anabl mewn cysylltiad â chyflwyno gwaharddiadau yn y dyfodol a allai effeithio arnyn nhw. Er fy mod wedi cefnogi egwyddor y gwelliant yng Nghyfnod 2, roeddwn i'n ffafrio gwelliant sy'n ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru ymgynghori nid yn unig â chynrychiolwyr pobl anabl, ond cynrychiolwyr unrhyw grŵp nodweddion gwarchodedig. Credaf y bydd y dull hwn yn sicrhau ein bod yn parhau i gyfrif am anghenion y grwpiau hyn wrth i ni fwrw ymlaen â gwaith yng nghyfnodau'r Bil yn y dyfodol. Diolch yn fawr i'r Aelod am weithio ar y cyd â ni i wneud y newidiadau pwysig hyn, ac rwy'n falch iawn o gefnogi gwelliant 17 a gofyn i Aelodau wneud yr un peth. Diolch.
Janet Finch-Saunders i ymateb.
Eto, yn amlwg, rwy'n ddiolchgar iawn i'r Gweinidog am hynna o ran gwelliant 17, ond, er mwyn sicrhau diogelwch y rhai sydd â nodwedd warchodedig, ac rwyf i eisiau sicrhau bod Gweinidogion Cymru yn cysylltu â grwpiau i warantu'r amddiffyniad, byddaf yn dal i gyflwyno gwelliant 15.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 15? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Felly, fe symudwn ni at bleidlais ar welliant 15. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 26, neb yn ymatal, 28 yn erbyn. Ac felly, mae gwelliant 15 wedi ei wrthod.