Grŵp A Streptococcus

Part of 4. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:35 pm ar 7 Rhagfyr 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Laura Anne Jones Laura Anne Jones Conservative 3:35, 7 Rhagfyr 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch, a diolch yn fawr i'r Llywydd a'r Dirprwy Lywydd am ganiatáu'r cwestiwn amserol hwn heddiw, a diolch am ymateb cychwynnol, Weinidog, a diolch am y datganiad ysgrifenedig neithiwr, er fy mod yn gwybod bod llawer ar draws y Siambr hon yn siomedig na chafodd datganiad ar lafar ei wneud ddoe, fel y byddai cyfle i Aelodau ar draws y Siambr ofyn cwestiynau ar hyn. Wrth gwrs, mae'n bwysig ei fod yn cael ei drafod yma heddiw, felly diolch eto. Ac wrth gwrs, mae'n hanfodol bwysig fod rhieni a gofalwyr pryderus ledled Cymru yn cael yr wybodaeth ddiweddaraf am ddatblygiadau cyfredol. Mae'n amlwg fod yna bryder, gyda naw o blant wedi marw ar draws y DU, ac un o'r rheini yng Nghymru, ac rydym yn cydymdeimlo â'r teuluoedd sydd wedi colli plentyn. Ac rwy'n credu ei fod newydd gael ei gyhoeddi yn y newyddion diweddaraf fod clwstwr o achosion wedi bod yn sir Gaerfyrddin, gyda dau blentyn yn ddifrifol wael a 24 achos o'r dwymyn goch wedi eu cofnodi yn yr ysgol gynradd yno.

Weinidog, mae'n amlwg yn hanfodol nad ydym yn achosi unrhyw fath o banig, ond mae'n bwysig fod ysgolion a meithrinfeydd yn wyliadwrus iawn a bod ymwybyddiaeth gyffredinol o beth y dylid ei wneud a pha gamau y dylid eu cymryd. Ac ar hynny, hoffwn ofyn i chi sut rydych yn gweithio gyda Llywodraeth y DU ac Iechyd Cyhoeddus Cymru i sicrhau bod ysgolion yn ymwybodol iawn o beth i'w wneud a pha gamau i'w cymryd i leihau lledaeniad strep A, a beth yw'r protocol iddynt pan fydd hyn yn digwydd; byddai'n ddefnyddiol gwybod.

Roedd yna bryder hefyd wrth gwrs ynglŷn â faint o wrthfiotigau sydd ar gael, ac rwy'n credu eich bod yn gweithio gyda Llywodraeth y DU ar hynny, felly byddai'n dda cael diweddariad. Rwyf hefyd yn deall y rheswm pam y bydd gwrthfiotigau'n cael eu rhoi i ysgolion cyfan os oes achos wedi'i brofi yno, ond ceir peth pryder dealladwy ymhlith y proffesiwn meddygol ynglŷn â rhoi gwrthfiotigau i blant a allai fod yn iach, oherwydd, wrth gwrs, rydym eisiau atal plant iach rhag cael gwrthfiotigau a sicrhau eu bod ond yn cael cyn lleied â phosibl ohonynt pan fyddant yn iau fel nad ydynt yn datblygu imiwnedd iddynt.

Mae fy nghyd-Aelod Altaf Hussain hefyd wedi dweud efallai y byddai'n syniad da i ysgolion sy'n cael eu heffeithio yn y ffordd rwyf newydd ei hamlinellu gael mynediad at bediatregydd yn syth i gadarnhau'r diagnosis ac i weld a oes angen iddynt gael y gwrthfiotigau hynny mewn gwirionedd, yn hytrach na dull cyffredinol. Ond byddwn yn gwerthfawrogi clywed eich barn ar hynny, oherwydd rwy'n deall, yn amlwg, pam y byddai rhieni yn arbennig yn debygol o fod eisiau i'w plant eu cael. Ond yn ymarferol, a fyddai hynny hyd yn oed yn bosibl gyda nifer y pediatregwyr sydd gennym yng Nghymru?

Roeddwn eisiau gofyn un cwestiwn arall: ar hyn o bryd, a fydd unrhyw un sy'n mynd i'r adran ddamweiniau ac achosion brys gyda symptomau strep A yn cael mynediad ar unwaith at bediatregwyr neu a fyddant yn gorfod aros yr amseroedd arferol yn yr adran ddamweiniau ac achosion brys. Diolch, a diolch eto am gyflwyno'r mater hwn.